ma pierwszy młyn; za fol. O. przyjmuje w siebie z lewej strony rzkę Iwanówkę i zatacza krąg ku zachodowi; pod MałąOlsą ma młyn i odtąd płynąc w zakrętach rozszerzonem znacznie korytem w kierunku południowym około wsi WielkaOlsa i Ihnatówka, o 3 wiosty za tą ostatnią, o 18 w. poniżej Bobrujska uchodzi do Berezyny, prawie na przeciw ujścia rzki Wołczanki. Długość biegu O. , od wsi Hołynki do ujścia, najwięcej po przestrzeniach nizinnych poleskich, wynosi około 65 w. , wraz z biegiem Duleby około 87 w. Spadek ma bardzo niewielki i dla tego kilka zaledwo znajduje się na niej młynów; na wiosnę spław drzewa z okolicznych lasów odbywa się od mka Kliczew, na przestrzeni 38 w. od ujścia. Jest ona bardzo rybna, nad brzegami dużo łąk obfitych. 2. O. , rzeczka w pow. rossieńskim, wypływa na płd. wsch. od mka Girtakol, ma kierunek płd. zach. i o 5 w. poniżej st. poczt. Bardze uchodzi od pr. brzegu do Mitwy. 3. O. , prawy dopływ Świętej, przybiera od lew. brzegu rzkę Alszakis. 4. O, , pr. dopływ Szeszuwy, lew. dopł. Jury. Olsa 1. Mała, wś włośc. , pow, święciański, w 3 okr. pol. , gm. Jasiewo, okr. wiejski Zahacz, o 4 w. od gminy, 60 dusz rewiz. ; należy do dóbr skarb. Zahacz. 2. O. Wielka, wś włośc, tamże, okr. wiejski Nowydwór, o 5 w. od gminy, 88 dusz rewiz. ; należy do dóbr skarb. Zahacz. 3. O. , dwie wsie i dobra nad rz. Olsą, lew. dopł. Berezyny, pow. bobrujski, w 4 okr. pol. swisłockim, gm. i par. prawosł. Bacewicze, par. katol. Swisłocz. Wieś O. Wielka ma 18 osad pełnonadziałowych; O. Mała al. Zapale 15 osad. Dobra, dawne dziedzictwo Zabiełłów, mają 5027 dzies. ziemi; grunta lekkie, w dobrej kulturze, młyny i propinacya przynoszą znaczny dochód. Miejscowość poleska, mało ludna, obfituje w łąki, rybę, zwierzynę grubą i ptastwo dzikie, A. Jel. Olsiady, po żmudzku Alsedey, mko rząd. u źródeł rz. Szui, pow. telszewski, w 1 okr. pol. , gm. Olsiady, o 14 w. od Telsz, w pięknej okolicy, przerznięte sześciu krzyżującemi się drogami, ma kośc. kat. pod wez. N. M. P. , drewniany, fundowany w 1476 r. przez biskupa zmujdzkiego Bartłomieja II kap. kat. pod w. Ukrzyżowania J. Chr. , wzniesiona z drzewa w 1797 r. przez ks. Degutowicza i parafian; zarząd gminy. Jarmark odbywa się 24 sierpnia. W 1859 r. było tu 26 dm. i 565 mk. , dziś ma przeszło 50 dm. , zamieszkałych przez katolików i ze 100 głów żydów. Dawniej zwyczajna rezydencya biskupów żmujdzkich, którzy mieli tu wspaniały pałac, choć drewniany, przeważnie z dębu zbudowany; dziś jest on zupełnie opuszczony, siedzą w nim żydzi. Przy kościele znajdują się dwie altarye, fundowane w 1789 i 1813 r. Gmina O. składa się z 3 okr. wiejskich i obejmuje 53 wsi i 2501 dusz włośc. Par. kat, dek. olsiadzkiego, ma 3915 wiernych i filię w Kęstojcicach z domem ks. inwalidów. Dekanat olsiadzki, dyecezyi żmujdzkiej, obejmuje 13cie parafii Telsze, Olsiady, Pikiele, Płotele, Siady, Tyrkszle Gintyłyszki, Kątowce, Gadonów, Żemielany, Żydyki, Lepławki, Kalwarya, wszystkie w pow. telszewskiem, mających 14 filii i 46, 886 wiernych. J. Krz. Olsiany, jez, w pow. święciańskim. Oisiewicze, wś włośc. i os. karczem. , pow. wilejski, w 3 okr. pol. , gm. Miadzioł, okr. wiejski Nowiki, o 10 w. od gm. a 39 w. od Wilejki, 14 dm. , 111 mk. , w tej liczbie 99 prawosł. i 12 katol. 64 dusz rewiz. ; należy do dóbr skarbowych Oisiewicze. W wyliczeniu wsi wchodzących w skład okr. wiejskiego Nowiki mylnie podano Olszewicze. Olsoki, wś rząd. , fol. szlach. i zaśc. nad jez. Olsoki, pow. trocki, w 1 okr. pol. , gm. Troki, okr. wiejski Brażoła, o 15 w. od urz. gminnego a 5 w. od Trok. Wś ma 3 dm. , 15 mk. ; fol. 1 dm. , 36 mk. ; zaśc. 1 dm. , 7 mk. , wszyscy mieszkańcy katolicy. W wykazie gmin z 1864 r. ludność podana na 14 dusz rewiz. Olsy 1. wś, pow. dzisieński, w 1 okr. pol. , gm. Wierchnia, okr. miejski Udział Udieł, o 15 w. od gminy, 10 dusz rewiz. 2. O. , zaśc. rządowy, pow. dzisieński, w 2 okr. pol. , o 64 w. od Dzisny, 2 dm. , 6 mk. katol, 3. O. Łokszniawki, wś, pow. rossieński, par. winduklewska. Olsza 1. fol. i kol. nad rz. Prosną, pow. słupecki, gm. Dłusk, par. Szymanowice, odl. 25 w. od Słupcy. Fol. ma wraz z os. leśną 2 dm. Uwłaszczeni komornicy na gruntach folwarcznych mają 2 dm. , 37 mk. Fol. należy do dóbr Lisewo i stanowił jedną całość z wsią Łupice. 2. O. , ob. Olsze, Olsza Szeroka, kol. , pow. rypiński, ob, Przywitowska Wólka. Olsza, rz. w gub. mohylewskiej, pr. dopł. Dniepru, przyjmuje z pr. strony Wiałówkę. Wypływa z błota zwanego Leśny Moch, w pow. orszańskim, w gm. Lubawicze. Most pod dr. żel. moskiewskobrzeską. Ma ujście pomiędzy Berezyną a Orszycą. Olsza, wś cerkiewna, pow. orszański, własność ks. Eng. Lubomirskiego; folusz. Olsza, fol. nad rzeczką Olszanką Talową, dopł. Dniestru, pow. uszycki, w 2 okr, pol. Żwańczyk, gm. Kosikowce, par. Sokólec, należy do Juliana Iżyckiego. Olsza 1. część południowa Prądnika Czerwonego, w pow. krakowskim, leży na północ od cmętarza krakowskiego, 3 klm. od Krakowa, na lew. brzegu Białuchy, należy do par. rzym. kat. u św. Mikołaja w Krakowie i ma 148 mk. Pos. więk. Julii Zakaszewskiej ma Olsa Olsa Olsiady Olsiany Olsoki Olsy Olsza