strowany z r. 1883, w 33. Widok zamku według rysunku p. S. Gryglewskiego podało toż pismo w 1882 r. No 356. Ciekawy bar dzo zbiór rycin, odnośnych do O. , mieści się w zbiorach Pawlikowskiego No4388 do 4402. W muzeum im, Ossolińskich we Lwowie od noszą się do Oleska dwie ryciny w tcce z wi dokami Galicyi, 5838 i 5861. Widok Ole ska zawiera także Galicya w obrazach w zesz. 10, Album Trzemeskiego Podhorce, wydane we Lwowie w r. 1877 1883; Łoskiego Jan Sobieski, jego rodzina i t. d. Warszawa, 1883; Album widoków Ordy w ser. , VI, l77. W bibliotece Ossolińskich znajdu je się rękopis pod tyt. Protocollum variarum inscriptionum, fundationum Olescensium. Jest to podługowata, wąska księga, o 578 kart kach, zawierająca rozmaite zapinki odnośne do sporów, kupna i sprzedaży realności, testamenty i t. d. od r. 1613 do 1760. Na uwagę zasługuje testament krawca Melchiora str. 28, w którym między innemi jest wzmianka że wydał na potrzeby do baszt zł. 7 gr. 22 Z wału ziemnego, którem miasto było nie gdyś otoczone czyt. Werduma 1. c. niema ani śladu. Nawet owe okopy, o których Dalerac wspomina, zaledwie się dziś rozpoznać dadzą. Z dwu szerokich grobli, które łączyły zamek z miasteczkiem, pozostała wązka ulica. Po długim gościńcu pozostało kilkanaście lip i nazwa Senatorska ulica, ale droga już za orana. Niektóre części miasteczka mają cha. rakterystyczne nazwy Za bramą, Na pusz kami, Na woli, Hałajdowe morze, które tylko w bardzo suche lata zupełnie wysycha, a leży w środku miasteczka. Starożytny srebrny nagłownik pleciony, wykopany w Olesku, i inny srebrny mniejszej objętości, znajdują się w mu zeum im. Ossolińskich we Lwowie, a srebrny naszyjnik tu znaleziony w cesarskim gabine cie w Wiedniu. Wacław Michał Zaleski, były gubernator Galicyi, który dnia 18 września 1799 r. urodził się w sąsiednich Juśkowicach, a w kościele parafialnym w Olesku został ochrzczony, podpisywał się na swych pracach literackich Wacław z Oleska. Sewerynkę założył Seweryn Rzewuski. Nie stanowiła ona osobnej wsi lecz raczej dworek letni. Aleksander Zieliński wydając swą córkę Rozalię za Dłuskiego, dał jej w posagu wieś Czyszki i Sewerynkę, do której przydał część gruntów oleskich i lasów. Obecnym jej właścicielem jest Bronisław Ujejski. Obok dworu znajduje się obszerny sad owocowy, a w nim bije je dno z najsilniejszych źródeł lewego ramienia Styru. Lu. Dz, Oleśniak 1. fol. nad Wisłą, pow. kozienicki, gm. Góra Puławska, par. Góra Jaroszyńska, odl. od Kozienic 28 w. , ma 2 dm. , 1 mk, ziemi 86 mr. Należy do dóbr Klikowa. 2. O. , pow. nowo aleksandryjski, gm. i par. Gołąb. Oleśnica, rzecka w pow. wieluńskim, poczyna się pod wsią Radostów na półn. zach. od Wie lunia, przyjmuje wody z różnych ścieków i błot Klonowskich, na pograniczu Brąszewic i Kraszewie, w pow. sieradzkim, płynie ku wschodowi pod Młyniskiem, Kopydłowem, Małyszynem, ztąd przybiera kierunek wsch. północny, płynie pod Skrzynnem. Stolcem, Niechmirowem i na północ Rychłocic wpada z lew. brzegu do Warty. Od Stolca do Niechmirowa przepływa przez pow. sieradzki. Dłu ga 35 w Przyjmuje z praw. brzegu pod Kopydłowem strumień od Rychłocie i Krzyworzeki, poniżej strumień od Wielunia, zwany Bobrek. Z lewego pod Stolcem strumień od Huty i Złoczewa. J. Bliz, Oleśnica 1. w dok. Olyeschnicza os. miejska, przedtem mko, pow. stopnicki, gm. i par. Oleśnica. Loży przy dawnym trakcie ze Stopnicy do Staszowa, odl. 7 w. od Stopnicy; posiada kościół par. murowany, dom schronienia dla ubogich, szkolę początkową, sąd gminny okr. III, urząd gminny, około 200 dm. i do 1500 mk. Osad miejskich 192, do których należy 1058 mr. ziemi. W 1827 r. było tu 135 dm. , 888 mk. W 1860 r. było po pożarze 1851 r. 138 dm. 1 mur. i 874 rak. w tem 146 żydów. Jestto starożytne gniazdo Oleśnickich h. Dębno. Według Lib. Ben. Długosza II, 440 istniał tu kościół par. murowany, fundowany wraz z parafią przez Zbigniewa Oleśnickiego, bisk. krak. Gdy przypadkowy pożar wsi zniszczył kościół, wtedy odbudował go w 1477 r. synowiec biskupa Zbigniew Oleśnicki, bisk. kujawski. Przy kościele tym osadził starszy Zbigniew mansyonarzy, uposażonych dziesięcinami stołu biskupiego. Probostwo miało uposażenie w ziemi i dziesięcinach, które z samej O. z łanów kmiecych, karczmy i folwarku wynosiły do 8 grzywien. W XVI w. O. przeszła w ręce Zborowskich, gorliwych reformatorów. Marcin Zborowski, kasztel. krakowski, wraz z synem Piotrem kaszt. brzeskim, usuwają w 1563 r. proboszcza katolickiego i osadzają kaznodzieję Macieja laika, który poniszczył obrazy i ołtarze. Usunięty proboszcz przebywał w Pacanowie, gdzie udzielał sakramentów parafianom, którzy wierni zostali dawnym obrządkom. Szczegóły te podaje wizytacya bisk. Padniewskiego z 1566 roku ob. Bukowski, Hist. Reform. , I, 255. W XVII w. O. przechodzi do Lanckorońskich. Jeden z nich, umierając bezdzietnie w 1619 r. , zostawia O. bratu Zbigniewowi katolikowi żonatemu z Tarnowską, który przywrócił kościół katolikom. Wojny szwedzkie dotknęły ubogą osadę, lecz nie podźwignęły jej ani przywilej Augusta II, nadający w 1724 r. 12

Oleśniak

Oleśniak

Oleśnica