sie Jaszczurówki, i kilku mniejszymi źródłami, między nimi wodą cieplicy Jaszczurówki, płynie O. do Jaszczurówki dość glębokiem korytem ku zabudowaniom Olczy. Wszedłszy w dolinę Zakopianki ob. bieży równolegle do niej na przestrzeni 1325 mr. i wpada do niej z pr. brzegu na krańcu wsi Poronina. Długość biegu 12 klm. Ob. Olczyska, Br, G. Olcza, przysiołek Zakopanego, nad pot. Olczą, pow nowotarski. Ob. Zakopane, Br, G. Olczak, ob. Olszak Olczeniany, fol. szl. nad stawem, pow. wileński, w 4 okr. pol. , o 56 w. od Wilna, 1 dra. , 8 mk. katol. Olczydajów, urzęd. Olczadajew 1. Wyższy, wś nad rz. Ladawą, pow. mohylowski, gm. Kotiużany, par. kat. Łuczyniec, o 35 w. od Mohylewa, 60 w. od st. dr. żel. Żmerynkii20 w. od st. poczt, w Równej, na płd. zach. od Kopajgrodu, ma 390 osad, 1320 mk. , 1729 dzies, ziemi włościańskiej, 4165 dzies, dworskiej wraz z całym kluczem, do którego należą jeszcze Bielany, Kotiużany i Popielucha. Cerkiew par. pod w. N. M. P. , uposażona 46 dzies. ziemi. Jest tu fabryka piasku cukrowego, założona w 1879 r. , przerabiająca do 100, 000 berkowców buraków i zatrudniająca 271 ludzi. W 1881 r. zebrano z 868 dzies. 63, 750 berk. buraków. Fabryka posiada 5 maszyn parowych o sile 52 koni każda. Znajduje się tu glina fajansowa i kamień płytowy. Własność niegdyś Augusta Dzierzka, prezesa pow. sądów granicznych, dziś prof. dra Fryczka; dzierżawi Michałowski. Jest to bardzo stara osada. W przymierzu zawartom pomiędzy królem Władysławem Jagiełłą a w. ks. Swidrygiełłą w 1431 r. w Łucku wymieniono miejscowości Holzudajow i Ilchuszkow Olczydajów i Jołtuszków; ob. Narburt Hist. Litwy, tom 7. Musiał mieć przywilej miasta, gdyż Zygmunt August w przywileju danym Bernardowi Pretficzowi w 1549 r. pisze Mto O. i wsie Srebrna Serobrya dzisiejsza, Kieliszcze, Michałkowcze, Ludawa w astwie barskiem, oraz mto Sirań i wsie Jakimowicze, Włoskawcze w pow. kamienickim położone, urodzonemu Bernardowi Pretficzowi i jego sukcesorom wiecznemi czasy nadaje Dan w Krakowie feria 4 post fest. Exaltationis s. Crucis 1549 z papierów familijnych. Widać że O. wrócił następnie do dóbr królewskich, spotykamy bowiem o nim wzmiankę w lustracyi Humieckiego, kaszt. kamienieckiego, z 1616 r. ; Alczydajów, Koraczyńce, Oziaryńce, Srebrna, Huchryn, Agdassówy Serebryja, Jurkowo, Romanowo i insze pustynio. Urodzony P. Nikodem Silnicki imieniem ks. z Ostroga Radziwiłowej, kaszt. trockiej, jako pani dożywotnej i za prawy inszemi swojemi dzierżawco dóbr niegdy JW. Hieronima Jazłowieckiego, wwdy podolskiego, tak Jej mci samej imieniem, jako potomków te go to nieboszczyka Im. wojew. podolskiego, świadczyli się do Imci, ż te dobra wyżej miano wane, w księgach rewizorskich za królewskie podanych, i na których sumy stare mianowa ne, skarb przy odprawowaniu lustracyi ukazował i lustracyi z tych dóbr potrzebował, są dziedziczno, lustracyi niepodległe, na które są pewno przywileje i dyspozycye wieczne, jakoż o niektóre z nich, i Iitispendencye były zaszły i decydowano są, co się ukaże i natenczasby się ukazało, ale przez odległość księż nej Ici, która natenczas w Litwie jest także i potomków, ktorzy poróżno są, do togo przyjść niemogło Zródła dziejowe, tom 5, str. 68. ob. Arch. J. Z. R. , cz. III, t. 2 651, 762; cz. III, t. 3 69, 92; cz. VI, t. 1 dodatki 313. 2. O. Niższy, wś nad rz. Ladawą, pow. mohy lowski, okr. pol. , poczta i par. kat. Jaryszów, gm. Kukawka, poniżej wsi Łomozowej, ma 173 osad, 510 mk. , 632 dzies, ziemi włośc, 1248 dzies. dworskiej wraz Łomozową. Cerkiew pod wezw. N, M. P. , wzniesiona w 1883 r. , uposażona 33 dzies. ziemi. Wo wsi znajduje się kamień ciosowy, młyński i wapienny. Wś ta należała w końcu zeszłego wieku do Kata rzyny Kossakowskiej, kaszt. kamionieckiej, z domu Potockiej, która po rozbiorze kraju niechciała złożyć przysięgi, skutkiem czego majątki jej zostały skonfiskowano i darowane w części Komarom klucz Kuryłowce Muro wane, Olczydajów zaś Niższy i Kukawkę otrzymałjen, HerakliuszMorkow 1754 1829; dziś dobra te należą do jogo sukcesorów po bracie hr. Morko wych. Lr. M. Olczyna, ob. Olszyna. Olczyska, mylnie Olczysko, dolinia i polana w obr. gm. MuruZasichłcgo, pow. nowotarski. Od Kopy Królowej, szczytu w Tatrach nowotairskich, rozchodzą się dwa grzbiety, okalająco dolinę. Zachodni grzbiet zwraca się ku płn. zach. i zowie się Skupniowym Upłazem; ciągnie się ze stromymi stokami przez Nieborak, stąd przybierając płn. kierunek i tworząc wysokie brzegowisko potoku Bystrej, kończy się wierchem Nosalem, staczającym się stromo ku Kuźnicom zakopiańskim. Wnętrze jego zajmuje wapień, wierzchołek zaś i północne stoki pokrywają grube warstwy gliny. Od płn. Nosal opada nieco łagodniej ku polanie Bystro zwanej, która ku zachodowi bystro spada do poi Bystrej, tworząc wysokie brzegi. Wschodnie skałki Nosala zowią się Pióro i wybiegają ku wschod, naprzeciw Małego Regla. Drugi zaś grzbiet od Kopy Królowej ciągnie się pod nazwą Królowej, Pośredniego i Szatry w kierunku płn. wsch. Od Szatry zwraca się jedna odnoga na płn. zach. , w której wznoszą się regle, w górnej części Suchy Wierch, w średniej Kopieniec Wielki.

Olcza

Olcza

Olczak

Olczeniany

Olczydajów

Olczyna

Olczyska