rybołóstwo na niem miał sołtys oświecki około 1373 r, i z dawna pleban gąsawski. Oćwieka al. Oczwioka, wś, pow. mogilnicki, o 4 klm. na południe od Gąsawy, ma 27 dm. i 263 mk. , 246 kat. , 10 protest, i 7 żydów. Par. i poczta w Gąsawie, st. dr, żel. o 17 klm. w Mogilnie. W 1833 r. 15 dm i 126 mk. katolików. Sołectwo oćwieokie z ob szarem 116 ha, posiadał w 1877 r. Th v. Wilkens, a dziedzic Marcinkowa Dolnego, Stani sław Jasiński, miał tu 2 gospodarstwa chłop skie, obszaru 91 ha, O. nadaną była r. 1145 klasztorowi trzęmeszeńskiemu, do którego na leżała aż do nowszych czasów. W dyplom. wielkop. wspominani sołtysi Jan pod r. 1357 i Mieczysław pod r. 1373. Por. . też Lib. Ben. Łask. I, 176, 177. E. Cal Ocytel, Ocitel, w dok. Obczytel, wś nad rz. Zdwiżem, pow. radomyski, par. praw. Szybenne w pow. kijowskim, na płd. wsch. od Iwankowa, o 6 w. od Szybennego a 3 w. od Finiewicz, ma 260 mk. , należy do klucza iwankowskiego, do niedawna własności ks. Konstantego Lubomirskiego. Porów. Arch. J. Z. R. , cz. VI, t. 1, dodatki, 156. Oczacz, folw. i gorzelnia, na obszar. dwor. Laszków, pow, brodzki. Na płd. od niego lezą t, zw. Oczackie łany. Oczaków, mto nadelat. pow. odeskiego gub. chersońskiej, na lew. brz. limanu Dnieprowskiego, o 127 w. na wschód od mta gub. , 5347 mk, cerkiew, synagoga, szkoła paraf. , szpital, 28 sklepów, targi, 2 jarmarki doroczne, bank, st. poczt. , handel nieznaczny. O. należy do par. rzym. kat, w Nikołajewie. Miejscowość b. starodawna, na miejscu niegdyś osady greckiej Alektor, która niewiadomo kiedy znikła, potem pustkowie, w XV w. silna twierdza tatarska Kara Kermen, założona przez Mengli Gireja chana, zostawała pod zwierzchnictwem tureckim, główna siedziba ich władzy i handlu. Napadana często przez Kozaków i Polaków, zdobywana i niszczona, zajęta przez Rossyan w 1737 i powtórnie w 1788 r, przez ks. Potemkina, wcielona ostatecznie do Rossyi w 1791 r, O o, znajdują się liczne wzmianki u kronikarzy małoruskich Wieliczki, Grabianki i t. z, Samowidzca, oraz w Pamiat. Kij. Arch. Kom. i w Arch, J, Z R. Ziemią oczakowską nazywała się przyłączona do Rossyi w r. 1791 część dzisiejszej gub. chersońskiej, powiaty odeski, ananiewski i tyraspolski czyli kraina między Dniestrem, Bohem i Kodymą, W starożytności zwała się Oza czyli Edizan, J. Krz. Oczakowski liman, nazwą nadawana niekiedy limanowi Dnieprówskiemu, mianowicie części bezpośrednio dotykającej do morza, Oczerecianka, Oczeretianka al. Oczeretnia, rzeczka w pow. kijowskim, lewy dopływ Irpenia, bierze początek w pow, radomyskim na gruntach wsi Wulszka, płynie w kierunku wschodnim koło Jurówki i sioła Wulszka w pow, kijowskim i ubiegłszy około 18 w. uchodzi pod wsią Sosnówką, w poblizu ujścia rzki Hruzki al. Siwki i bezim. potoku. Oczeretna, wś rząd. , pow. bałcki, gm. Tryduby, par. i st. poczt. Krzywejezioro, ma 200 dm, 780 mk. , 1555 dzies, ziemi włośc. Cerkiew pod wezw. św. Dymitra, wzniesiona w 1825 r. , uposażona 52 dz. ziemi, ma 1017 parafian. Skonfiskowana po 1831 r, Wacła wowi Rzewuskiemu, była przez czas jakiś za mieniona na kolonie wojenne, obecnie utwo rzono fermę z 346 dzieś, i nadano ją urzędn. Jagodzińskiemu. Dr. li. Oczeretnia 1. wś, pow. kaniowski, par. prawosł. Nikołujówka, par. kat. Rzyszczów, położona w stapowoj i niskiej miejscowości, zasiedlona w 1804 r. przez Stanisława Hołowińskiego, ma 450 mk. prawosł. i 8 katol; 821 dzies, ziemi, z czego 240 dzies, odeszło na mocy ugody wy kupnej do włościan, Od 1850 r. własność Nejmanów. 2. O. , wś u źródeł rz, Napadówki al. Budkiowki, dopł. Sobu, pow. lipowiecki, par. kat, Zozów, o 13 w. od Li powca, przy dr. poczt. Ma 246 osad, 1606 mk. , w tej liczbie 15 katol. , 3506 dzies, ziemi, z czego 1311 dz. w posiadaniu włościan. Cer kiew drewniana pod w, św. Michała, wznie siona w 1739 r, i kapl. kat, par. Zozów, dek, berdyczowskiego. Niegdyś wraz z Pikowem, Andruszówką i Lipowcem należała do ks, Ja nusza Ostrogskiego, kasztelana krakowskiego. Przy podziale ordynacyi ostrogskiej otrzymał ją ks. Antoni Lubomirski, ssta kazimirski, W 1775 r, nabyta z kluczem lipowieckim przez Józefa Dunina Hołowińskiego, obecnie własność hr, Tyszkiewiczów, 3. O, all Ocze recianka, J, Krz, Oczeretyna, karczma, pow. mohylowski, par. Bar, przy drodze z Wierzchówki do Bucniów, Oczeretynka, wś, pow, nowogródwołyń ski, gm. kurucińska, ma 148 dusz włościan, ziemi włośc. 1253. Niegdyś należała do dóbr sokołowskich Ilińskich, obecnie ma kilku właścicieli. L. R, Oczesa, rzka, pow, homelski gub, mohylewskiej, prawy dopływ Ipuei, lewego dopływu Soży. Płynie w kierunku płd. , zbaczając nieco ku wschodowi, niedaleko od ujścia robi zakręt ku zachodowi; długa około 36 w, OczesaRudnia, wś nad rz, Oczesą, pow, homelski, gm, Wylewo, ma 89 dm, , 225 mk, Oczesały al, Oczosały, fol, i dobra, pow, grójecki, gm, Belsk, par. Lewiczyn, odl. 4 w, od Grójca. Fol O, ma 122 mk, W 1827 r, było tu 9 dm, , 105 mk. Dobra O. składały się w 1884 r. z fol, O. , Grotów, Michałów i Anielin, attyn. Kraska, Podlesie i Kusy; wsi; O. , Oćwieka Oćwieka Ocytel Oczacz Oczaków Oczakowski Oczerecianka Oczeretna Oczeretnia Oczeretyna Oczeretynka Oczesa Rudnia Oczesały