ks. Radziwiłła, podczaszego w. ks. litew. , poczyniła wtedy wielkie szkody w N. Według regestrów podymnego w 1661 r. jest 27 dm. , płacą 13 fi. 15 gr. Akta grodz. Stęż. , 303. Według regestr. pobor. z 1664 r. fol. plebański ma 6 ludzi, miasto 109 dusz a przy kościele na plebanii 7 dusz 22, 208, 210. Kościół paraf. założyć miała w 1612 r. Męcińska z domu Głoskowska, dziedziczka. Obecnie dobra N. i Osmolice składają się z folw. Osmolice, Wąwolnica i Nowodwór; wsi N. , Białki Dolne, Korzeniew, Bakiera, Borki, Rycza i Białki Górne, własność Ludwika hr. Krasińkiego. Rozl. dominialna wynosi mr. 2941 gr. or. i ogr. mr. 1464, łąk mr. 211, past. mr. 152, lasu mr. 900, zarośli mr. 154, nieuż. mr. 60; bud. mur. 4, z drz. 33; płodozmian 4, 5, 7 i 8 polowy. Las urządzony. Wś N. os. 28, z gr. mr. 447; wś Białki Dolne os. 30, z gr. mr. 312; wś Korzeniew os. 10, z gr. mr. 181; wś Bakiera os. 4, z gr. mr. 65; wś Borki os. 20, z gr. mr. 236; wś Rycza os. 3, z gr. mr. 60; wś Białki Górne os. 13, z gr. mr. 246. Br, Ch. Nowodwór, pow. kamieniecki, ok. Gródek t. U, 818. Nowodwór, ob. Nowydwór, Nowodworcy 1. okol. szlach. , pow. oszmiański, w 1 okr. pol. , o 8 w. od Oszmiany, 11 dm. , 133 mk. kat. 2. N. , wś na lew. brz. Słuczy, pow. słucki, w okr. pol. starobińskim, gm. słucka, prawie o 3 w. na płd. od mta Słucka, przy gościńcu do Pohosta, ma 20 osad pełnonadziałowych; miejscowość równa, nizinna, bezleśna, grunta i łąki wyborne. Nowodworki, wś i fol. nad bezim. dopł. Łani, pow. słucki, w 2 okr. pol. kleckim, gra. i par. katol. Kleck, o 5 w. na płn. zach. od Kiecka; wś ma 17 osad; fol. , dziedzictwo Obuchowiczów, około 30 włók. Miejscowość bez leśna, grunta pszenne. A. Jel. Nowodworska Kępa, wś, pow. warszawski, gm. Góra, ma 57 mk, 181 mr. obszaru. Nowodworska Wólka, wś, pow. nowoaleksandryjski, gm. Kurów, par. Końskawola. Fol. stanowi majorat. W 1827 r. Wola Nowodworska, par. Włostowice, 6 dm. , 62 mk. Nowodworszczyzna, okol. szlach. , pow. miński, w 2 okr. pol. rakowskim, par. katol. Raków, przy gośc. z mka Zasławia do mka Rakowa, o 8 w. od st. dr. żel. lipaworomeń skiej Zasław, ma 6 osad; miejscowość falista, małolesna, grunta szczerkowe. A. Jel. Nowodwory 1. pow. warszawski, gm. Jabłonna, par Tarchomin. Odkryto tu w 1842 r. cmentarzysko przedhistoryczne. 2. N. , dwór i dobra nad rz. Nurzec, pow. mazowiecki, gm. Klukowo, par. Kuczyn, odl. 21 w. od Wysokiego Mazowieckiego, mają dwa młyny wodne i cegielnię. W 1827 r. był 1 dra. , 20 mk. Dobra N. składały się w 1870 r, z rezydencyi N. , fol. Dominikowo, Adamowo, osady młyn. Tworkowiec i wsi Kozarze; rozl. mr. 2704 gr. or. i ogr. mr. 650, łąk mr. 287, past. mr. 43, wody mr. 96, lasu mr. 1420, zarośli mr. 147, nieuż. mr. 36, wieczyste dzierżawy rar. 7; bud. mur. 14, z drz. 21; płodozmian 4 i 8polowy; las w części urządzony. Wś Kozarze os. 42, z gr. mr. 639. Br. Ch. Nowodworze, wś, pow. tarnowski, przy gościńcu z Tarnowa 0, 6 klm. do Tuchowa, nad potokiem płynącym od góry ś. Marcina 334 m. do Biały, Grunta tej wsi przecinają tory kolei tarnowskoleluchowskiej, między st. Tarnów i PleśnaŁowczówek. N. ma 220 mk. rz. kat. par. w Porębie Radlnej, kasę pożycz. z kapitałem 237 zł. w. a. i mały dom sióstr miłosierdzia, które się kształceniem dziatwy zajmują. Więk. pos. ks. Sanguszków ma obszaru 178 roli, 20 łąk i ogr. i 8 mr. past. ; pos. mn. 94 roli, 13 łąk, 14 past. i 6 mr. lasu. N. graniczy na płn. z Tarnowem i Zawadą, na wsch. z Łękawicą a na płd. z Radną i Po rębą Radlną. Mac. Nowodworzec, wś, pow. piński, w 1 okr. pol. , ma 175 mk. , 1 444 dzies. ziemi; własność Szczyttów. Kś. M. Nowofastów, ob. Nowochwastów. Nowogeorgiewsk, ob. Modlin, Nowogeorgiewsk, ob. Krylów Nowy. Nowogorki, zaśc. w płn. stronie pow. no wogródzkiego, w 4 okr. pol. mirskim, przy dr. z Kościuków i Łobna do mka Miru, ma 10 osad; miejscowość bezleśna. A. Jel. Nowogród, os. miejska nad rz. Narwią z lew. brzegu, naprzeciwko ujścia rz. Pisi, pow. łomżyński, gm. i par. Nowogród. Leży pod 53 13 4 płn. szer. i 39 36 3 wsch. dłg. , w malowniczem położeniu, na krawędzi wyżyny wznies. 450 stóp npm. a 125 stóp nad poziom doliny nadrzecznej, szeroko się tu rozciągającej, z widokiem na Narew, mającą tu 320 stóp szer. i na lasy dawnej puszczy nowogrodzkiej. Odl, 14 w. od Łomży, 133 w. od Warszawy, posiada kościół par. murowany, dom przytułku dla ubogich, dwie synagogi, szkołę początkową, urząd gminny, 307 dm. 3 mur. , 3078 mk i 5589 mr. ziemi należącej do mieszczan; st. poczt. Łomża. W 1807 r. było tu 190 dm. , 1000 mk; w 1827 r. 220 dm. , 1476 mk; w 1860 r. 257 dm. 2 mur. i 2275 mk. Uli żyd. . Z zakładów fabrycznych istniały tu w 1860 r. drobne fabryki grubego sukna z prod. na 4000 rs. , 8 garbarni z prod. na 3500 rs. , cegielnia, fabryka mydła i świec. Ludność chrześciańska trudni się rolnictwem. Położenie samo przy zbiegu dwóch rzek, wskazuje, iż w odległej starożytności istniała tu osada a zapewne i gród. Przy grodzie chętnie osiadała ludność. W 1379 r. Ziemowit III, ks. mazowiecki, dzieląc swe księstwo między

Nowodwór

Nowodwór

Nowodworcy

Nowodworki

Nowodworska Kępa

Nowodworska Wólka

Nowodworszczyzna

Nowodwory

Nowodworze

Nowodworzec

Nowofastów

Nowogeorgiewsk

Nowogorki

Nowogród