na msto powiatowe. Od czasu ostatecznego za wojowania półwyspu Bałkańskiego przez Turków, w okolicah tutejszych poczęła się osie dlać znaczna liczba wychodźców greckich. Bohdan Chmielnicki uniwersałem z 1657 r. nadał osiadłym tu Grekom bardzo rozległe prawa i przywileje, które potwierdził Piotr I w 1710 r. , przez co przyciągnął nowych osa dników z Bułgaryi, Wołoszczyzny i innych posiadłości tureckich. Osadnicy ci podnieśli handel do tego stopnia, że N. wkrótce został głównym składem towarów i na jarmarki tu tejsze zjeżdżali się kupcy z Polski, Niemiec, Turcyi i Grecyi. Po rozszerzeniu granic Rossyi do morza Czarnego handel znacznie podupadł, a jeszcze bardziej po zbudowaniu sieci dróg że laznych. W liceum nieżyńskiem kształciło się wielu zasłużonych w nauce i literaturze lu dzi, tu uczył się Mikołaj Gogol. Opis N. podał Tygodnik Ilustr. 112 z 1861 r. . historyą zaś mta Srebnicki we wstępie do historyi liceum nieżyńskiego Gerbela. O N. znajdujemy także liczne wzmianki w Pamiat. Kij. Arch. Kom. , Arch. J. Z. R. , oraz w kro nikarzach małoruskich Wieliczce, Grabiance i t. z. Samowidcu. Parafia kat. , dekanatu ho melskiego al. bielskiego archid. mohylewskiej, ma 129 wiernych. Nieżyński powiat ma na przestrzeni 2522, 3 w. kw. około 123, 000 mk. ; powierzchnia równa, stepowa, grunt urodzaj ny, czarnoziem, zraszają go dopływy Desny i Suty, z których znaczniejszy Oster; obfitość bagien ale nieznacznych, lasy zajmują 12 powierzchni. Mieszkańcy zajmują się głównie rolnictwem i uprawą tytuniu. J. Krz. Nieżytowce al. Neżitovce, Nesitovce, węg. Nezsidháza, Nezaiihdmj Nezsétháza, wś w hr. liptowskiem Węg. , w pow. św. mikulaskim, a w dystrykcie średnioliptowskim, tworzy wraz ze wsią Bobrownikiem jednę gminę katastralną. N. legły przy ujściu pot. Malacińskiego do Kwaczanki. dopływu Wagu, między Malacińskim pot. a Kwaczanką, na wsch, od Bobrownika, a na płn. od drogi kol. żel. bo gumińskokoszyckiej. Obszar N. wraz z Bobrownikiem obejmuje 1179 sążni kw. kat. 1880 r. . W N. 11 dm. , 89 mk 1880 r. . Parafia łac. w Św. Maryi. Według szem. dyec. spiskiej z r. 1878 było tu dusz rz. kat. 26, ew. 24, żyd. 14, razem 64. Ewangielicy, których liczba w r. 1880 wynosiła 35, mają swą par. w Sielnicy. Do N. należy młyn i karczma Sestrecz. Sąd pow. i urząd podatk. w św. Mikulaszu, st. p. Sielnica. Br. G. Nieżywięć 1. mylnie Nieżywięc Kętrz. , niem. Niezywienc, dok. Nezewancz, Neschewitz Krzyżacy sądząc, że ta nazwa pochodzi od niedźwiedzia, zrobili stąd Berwold i Baerenwalde, wś gburska, pow. brodnicki, st. poczt. Wrocki. Posiada kościół par. i szkołę kat. , Słownik geograficzny Tom VII. Zeszyt 74. par. ew. Kawki. Razem z kol. nieżywiecką niem. N. Raeumung obejmuje 5015, 27 mr. ; ma 230 bud. , 119 dm. , 862 mk 1868 r. , 762 kat. , 100 ew. Tutejszy okr. urz. stanu cywil. liczył w 1880 roku 1396 mk. Przy kościele jest bractwo trzeźwości, założone w 1855 r. W Osieczku jest kościół filialny. Prawo patronatu posiadały dawniej panny benedyktynki w Grudziądzu, do których ta wś należała. Do kościoła paraf. są przyłączone Nieżywięć 804 dusz 1867 r. , Buczek 57, Dąbrówka 93, Grabowiec 85, Kawki 122, Tylice 183; do filii zaś Osieczek 280 i Piwnice 340. Cała parafia liczyła 1857 r. 1964 dusz, a 1194 komunikantów, r. 1884 zaś 2605 dusz. Do kat. szkoły w N. uczęszczają dzieci z Kawek, Buczka, Dąbrówki i Pustkowia 180 äz, 1867 r. , do Osieczka z Piwnic 85 dz. . N. leży nad drogą z Wąbrzeźna do Brodnicy prowadzącą; należał za czasów krzyżackich do komturstwa brodnickiego. Według ksiąg czynszowych zawierał 57 włók, z każdej pobierał zakon około r. 1415 po jednej grzywnie od włóki, od karczmy 7 wiardunków; 1 włóka była pusta i nieobsadzona ob. Gesch. d. Stadt Culm von Schultz, II, str. 113. Szkodę którą poniosła wś około 1414 r. oszacowano na 3000 grzywien ob. tamże, str. 159. Na synod dyecezyalny dla laików, który tu się miał odbyć r. 1447, mieli się dotąd zejść i parafianie z Niedźwiedzia ob, Urk. B. des Bist. Culm, von Woelky, II, str. 462. Z wizytacyi Strzesza z r. 1667 dowiadujemy się, że kościół tutejszy, tytułu ś. Jana Chrzciciela, był wraz z wieżą po krzyżacku w cegłę murowany. Ucierpiał wiele w czasie reformacyi, dopiero za czasów Stefana Batorego został odnowiony, do czego się znacznie przyczynił proboszcz Mateusz Zielona r. 1609. W dużym ołtarzu stała rzeźbiona figura M. B. , z jednej strony ś. Jana Ew. , z drugiej ś. Wawrzyńca, oprócz tego było 12 apostołów z drzewa rzeźbionych. Do probostwa należały 4 włóki w 3ch polach. Proboszczem był Jakób Klarkowski, przed nim Piotr Durzic. Mesznego pobierał od 31 gburów w N. po korcu żyta i tyleż owsa. W Kawkach, gdzie dawniej był kościół, posiadał proboszcz 4 włóki, ale sołtys zabrał je i wydał tylko 3 dopiero r. 1755. W czasie wizytacyi pobierał proboszcz stąd od 20stu gburstw po 1 korcu żyta i tyleż pszenicy, tyleż od 2ch lemanów, od sołtysa zaś 3 korce żyta i tyleż owsa. Tylice liczyły dawniej 7 włościan, każdy dawał 1 korzec żyta i tyleż owsa. Z Dąbrówki, dóbr starościńskich, pobierał proboszcz 3 korce żyta i tyleż owsa; z Buczka, własności Macieja Rebelińskiego, 5 korcy żyta i tyleż owsa; prócz tego należał do prob. ogród warzywny i małe łąki. Parafian I było 120; we wsi szkoła z ogrodem. W 1700 10 Nieżytowce Nieżytowce Nieżywięć