4 w. od gminy, 17 dusz rewiz. ; należy do dóbr Małyszkowszczyzna, Pożarskich. Narwa, u kronikarzy małoruskich także Ruhodiew, m. portowe, dawniej twierdza nad rz. Narową Narwą, o 2 1 2 w, od ujścia jej do zatoki fińskiej, w pow. jamburskim gub. petersburskiej, o 151 w. od Petersburga, 7953 mk. , 5 cerkwi, 2 kośc. ewang. , szkoła pow. , towarz. archeol. , zakłady dobroczynne, teatr, ratusz, bank miejskie st. poczt. i st. dr. żel. bałtyckiej, odległa 151 w. od Petersburga a 197 w. od Rewia. Pod miastem znajdują się liczne fabryki zwłaszcza sukna i zakłady przemysłowe. Znaczny handel krajowy i zagraniczny; port, do którego zawija rocznie przeszło 400 statków; wartość przywozu i wywozu wynosi około 2 mil. rubli rocznie. Pierwotnie twierdza, założona po 1223 r. przez Duńczyków, zniszczona w 1291 r. , przez Nowogrodzian. Wielokrotnie ulegała dotkliwym klęskom, skutkiem walk stoczonych pod jej murami. Przechodziła z rąk do rąk, ostatecznie wcieloną została w 1704 r. do Rossyi. Pamiętna zwycięstwem odniesionem d. 30 list. 1700 r. przez Karola XII nad Rossyanami. W obozie pod N. zawarte zostało pomiędzy Rossyą a Polską d. 20 sierpnia 1704 r. przymierze zaczepnoodporne przeciwko Karolowi XII. Twierdza, straciwszy poprzednie znacznie po wzniesieniu Kronsztadu i Sweaborgu, została od 1864 r. opuszczoną, chociaż warownie pozostały w całości. Wprost m. N. , po drugiej stronie rz. Narwy, wznosił się fort ross. Iwangród, zwany też N. rossyjską. Opis N. wydał Hunsen Geschichte der Stadt. N. , Dorpat 1858. J. Krz. Narwa, rz. , ob. Narew i Narowa. Narwejsze 1. wś włośc. , pow. wiłkomierski, par. sudejska, należała do dóbr Dekszniany. 2. N. , wś rząd. , pow. wiłkomierski, par. uszpolska. Narwidziszki, 1. dwa folw. nad jez. Poje dzie, pow. trocki, w 1 okr. pol. , par. Olkieniki, o 35 w. od Trok, 1036 dz. rozl. , wł. Kulwiński i Krymów w 1850 r. ; jeden z nich ma dm. , 6 mk. , drugi zaś 1 dm. i 15 mk. katol. 2. N, , zaśc. szlach, nad rz. Wersznią, pow. trocki, w 3 okr. pol. , par. Wysokidwór, o 36 w. od Trok, 1 dm. , 21 mk. katol. , 28 dz. ziemi; w 1850 r. właściciel Narwid. 3. N. , folw. , pow. wileński, w 2 okr. pol. , gm. Muśniki, okr. wiejski N. , o 49 w. od Wilna, 1 dm. , 22 mk. katol. , gorzelnia; wła sność Jasińskich. W skład okręgu wiej skiego wchodzą wsie Kajmince al. Kajlfnce, Wisznopol, Rustejkiszki, Markuoie, Pobiarże, Ładokut, Nowiny, Podworzańce, Brozele, Pomusze, Lapielańce, Strozdzie, Pogańce, Mińczuki, Bartosuniszki, i zaśc. Igła i Skruzdziele, razem 255 dusz rewiz. J. Krz, Narwiliszki, mko, w dawnym pow. oszmiańskim, w pięknym położeniu na wyniosłej górze. W 1617 r. Dorota z Zenowiczów Szorcowa wymurowała tu mały klasztor i kościół drewniany dla franciszkanów, pod wezw. św. Franciszka, który w gotyckiej strukturze wymurowali później zakonnicy w 1745 r. Dołączono parafię w 1698 r. , przy której było 2 księży zakonnych podł. Balińskiego, Star, Polska i Eacykl. kośc. , t. V 578. Spisy urzędowe nie podają tej miejscowości. Będą to zapewne Karwiliszki al. Karwieliszki, albowiem katalog prowincyi litewskiej franciszkanów z 1833 roku Capitulum electivum provincionale, Vilnae 1833 w liczbie klasztorów suprymowanych w 1832 r. wylicza między innymi Conventus Karviliscensis niepomieszczony w dawniejszych opisach. J. Krz. Narwojciszki, zaśc, pow. wileński, w 5 okr. pol. , gm. Szumsk okr. wiejski i dobra skarb. Kosina, o 4 w. od gminy, 6 dusz rewiz. Narwojnie, wś, pow. rossieński, par. szyłelska. Narwojsze, pow. władysławowski, ob. Norwajsze, Narwojsze 1. wś włośc, pow. wileński, w 5 okr. pol. , gm. Szumsk, okr. wiejski i dobra skarbowe Kosina, o 3 w. od gminy, 4 dusze rewiz. 2. N 1sze, wś, tamże, o 5 w. od gminy, 12 dusz rewiz. ; należą do dóbr skarb. Działuny. 3. N. 2gie, wś, tamże, o 7 1 2 w. od gminy, 4 dusze rewiz. ; należą do dóbr skarb. Kiena. Narwoty, Narwaty, ob. DamiętaNarwoty, Nary, wś, pow. poniewieski. Naryca, rzka w pow. wilejskim, ob. Norzyca. Naryłów, w dok. Noryłów, wś nad Horyniem, pow. krzemieniecki, na granicy pow. ostrogskiego, naprzeciw Jampola, nadana w 1646 r. prziez ks. Wiśniowieckiego na uposażenie kościoła jampolskiego; ob. Pamiat. Kij. Arch. Kom. , t. IV, cz. 2 200, 202. Na Ryni, młyn i karczma w Sierakowicach, pow. przemyski. NaRzece 1. grupa domów w Tylmano wej, w pow. nowotarskim. 2. Na B. kar czma w Dąbiu, pow. wielicki. Br. G. Na Rzece i. leśniczówka koło Seneczowa, w Wełdzirzu, pow. doliński. 2. Na B, młyn koło Dzieduszyc Małych, obsz. dwor. Balicze Podróżne, pow. stryjski. Narzecz, rz. , mylnie podana pod wsią Kosacze zm. Narocz, Na Rzekach, młyn w Bystrem, w pow. staromiejskim. Na Rzepnisku, moczarzyste pastwisko w płn. stronie Biłohorszcza, w pow. lwowskim. Przepływa je pot. Biłohorski od wsch. na zach. Narucie Narwejsze Narwidziszki Narwiliszki Narwojsze Naryłów