tej do Wielkich Strzelców, posiada szkołę kat. , 14 gospodarzy, 7 komom, i 16 innych kategoryi mieszkańców, do których należy 882 mr. roli, 56 mr. łąk, 31 mr. ogrodów i dróg, 183 Hir. nieuż. Br. Ch. Nakło 1. niem. Nakel, według wizyt. Gniewosza z r. 1649 Maklin według Madalińskiego z r. 1686 Nakła, wś włośc, pow. kartuski, st. p. Wygoda, par. kat. i okr. urz. stanu cywiln. Parchowo o 1 milę odl. , par. ew. Wielki Pomejek, w pow. bytowskim. Szkoła kat, w miejscu. Odl. od m. pow. 6 V4 mili, od. Kościerzyny 3 mile, zawiera 16 gburskich posiad. 14 zagród, 5050 mr. obszaru. W 1868 r. było 424 mk. , 356 kat. , 43 ew. , 3 żydów, 21 dysydentów, 51 domów. W 1253 roku potwierdza biskup kujawski Wolimir kościołowi w Parchowie dziesięciny ze wsi Nakła ob. Perlbach P, U. B. , stronica 127. Od 1381 r. należało N. do wójtostwa mirachowskiego; było za czasów krzyżackich osadzone na prawie polekiem, płaciło czynszu 12 skojoów ob. Zeitschs. des Westpreuss. Gesch. Veveins 1882, str. 130, zeszyt VI. Za czasów Rzplitej należało N. do starostwa mirachowskiego. W 1649 r. , gdy Gniewosz wizytował tę okolicę, było 12 poddanych i 2 sołtysów; dawali mesznego po 1 korcu żyta i tyleż owsa, a na gwiazdkę po 1 1 2 grosza. 2. M. , niem. Nackel, miąjscowośó w pow. słupskim. 3. M. , niem. Anclam al. Anklam, mto powiatowe w Pomeranii, w pobliżu lewego brz. Odry, nad spławną Pienią Peene, pod 53 51 płn. szer. i 31 22 wsch. dług. Gleba w okolicy gliniasta i piaszczysta, spoczywa na mulistym gruncie; wskutek wody zanieczyszczonej przez szczątki gnijących roślin, panują tu często epidemie. Wieczorami po nad miastem często tworzy się mgła, nieprzyjemną woń wydająca, po niem Seedaagzwana. W 1885 r. 12, 341 mk. prawie wyłącznie wyzn. ew. Trudnią stę handlom zbożowym, rolnictwem i żeglarstwem; Niemcy nazywają nawet N. Małym Szczecinem Kl. Stettin. Wywóz zboża do Anglii i Ameryki, liczne browary, rozległe kopalnie torfu. N. Jest st. kolei berlińskostrakundzkiej, ma gimnazyum, wyższą szkołę dla chłopców i dziewcząt, 2 konsulaty duński, portugakki, filią banku państwowego, szkołę wojskową, batalion wojska, landraturę, budowniczego powiatowego, urzędnika katastrowego, urząd nadbrzeżny, dyrekcyą ziemstwa kredytowego, zakład karny dla niewiast, Poczty osobowe idą do Lassan i Treptow, Ozdobą miasta są starożytne domy i dwa kościoły św. Mikołaja i N. M. Panny w stylu ostrołukowym, w drugiej połowie XIII w. zbudowane. N. jest starożytnem, przez Słowian założonem miastem. W wojnach pomorskopolskich wiele ucierpiało. Między r. 1184 a 1191 osiadło tu wielu sukienników z dolnej Saksonii, przez co miasto przyszło do znacznego dobrobytu, W 1319 r. należy do związku hanzeatyckiego. W 1384 r. zniszczył pożar większą część miasta; w r. 1387 zamordowali zbuntowani rybacy wszystkich radnych miasta na ratuszu. W 30letniej wojnie oblegało N. wojsko cesarskie; w 1620 r. zdobyli je Szwedzi, a generał Gallas r. 1637 daremnie usiłował ich stąd wyprzeć. W wojnie północnej zajęli je Sasi r. 1715. Tutejsze fortyflkacye zostały r. 1762 zniszczone. Powiat nakielski ma 12 mil kw. obszaru i 31, 231 mk. 1885 r. . Kś. Fr. Nakly, wś szlach. , pow. ostrołęcki, gm. Nakły, par. Ostrołęka, Posiada urząd gminny i 489 morg. obszaru. W 1827 r. 18 dm. , 96 mk. N. gm. ma 2, 225 mk. , rozl. 7, 326 mr. ; sąd gm. II okr. i st. pocz. Ostrołęka o 5 w. W skład gm. wchodzą następujące miejscowości 12 wsi czysto szlacheckich BiałobrzegDalszy Sopoty, DobrołękaMaćki, ŻebryGrzymki, Ż. Ostrowy, Ż. Pieczyska, Ż. Sławki, Z. Starawieś, Ż. Zabin, Kruki Nakły, Olszewo Borki i StępnaStara; 4 wsie z ludnością mieszaną szlachecką i włościańską Białobrzeg Bliższy Kieble, Dobrołęka Stara, Drężewo i ŻebryWierzchlas, oraz 3 wsie włościańskie Grabowo, Kordowe i Nożewo. Na Kobyli, wzgórze lesiste, pod 48 66 40 płn. sz. a 41 9 wsch. dłg. od F. , na płd. graniczy Hrebenowa, w pow. stryjskim, na lew. brz. rz. Oporu i na lew. brz. dolnego biegu Kobylca, dopływu Oporu. Wznieś. 693 m. Na, Kogutach, ob. Koguty. Nakol, wś nad rz. Wisłą, pow. sandomierski, gm. Tursko, pow. Niekrasow, odl. 33 w. od Sandomierza; ma 23 dm. , 116 mk. , 130 mr. ziemi włośc. Ma Kolanie, podmokłe pastwisko 225 m. npm. w zach. stronie Machnowa, pow. Rawa ruska. Na Kottonie, karczma w Toporzyskn, pow. myślenicki. Br. G. Nakomiady al. Nakomady niem. Eichimdien 1. wś i dobra ryc. ze st. p. na Mazurach, pow. ządzborski, nad rz. Guber, 10 klm. na płd. wsch. od Rastemborka, w górzystej okolicy; w pobliżu duże bory. Ma 625 mk. ew. , trudniących się rolnictwem i hodowlą bydła; 3 cegielnie. Do Rastemborka dochodzi poczta posłancewa. Dobra. ryc. obejmują 956, 13 ha, mianowicie 450, 9 ha roli orn. i ogr. , 230, 3 łąk, 19 1 pastw, 266. 4 lasu, 1743 nieuż. ; czysty dochód z gruntu 9, 200 mrk. Tutejszy okr. urz. stanu cywilu, liczył 1880 r. 1552, 1882 mk. , urodziło się 59 dzieci, umarło 54 osób, zawarto 8 małżeństw. Za czasów krzyżackich r. 1402 dawali dannicy w N. od każdej włóki czynszu 1 2 grzywny i 2 kury i czynili tłokę ob. Kętrz. O ludn. pol. , str. 274 i 276. Dawniej

Nakło