około 250 osad, przeważnie z drzewa budo wanych, do 1, 000, mk. płci ob. , przeważnie ży dów, cerkiew, szkółkę wiejską, szpital wiej ski, kościół kat. paraf. murow. , pod wezw. Przemienienia Pańskiego. wzniesiony w 1825 r. przez ks. Sapiehę, kaplicę katol. na cmen tarzu, synagogę żydowską. Gmina składa się z 6 starostw wiejskich, 40 wiosek i około 3, 400 włościan płci męskiej; okr. pol. obejmu je gminy, oprócz miejscowej stołowleką, czernichowską i zachowicką. Do XVI w. by ła własnością Korony; w 1568 r. król Zyg munt August w nagrodę zasług wojennych nadał M. z przyległościami Janowi Hieroni mowi Chodkiewiczowi, staroście żmudzkiemu, gubernatorowi Inflant, pozwalając mu nosić rzymski tytuł hrabi comitis S. R. Imperii, który otrzymał dla siebie i potomstwa ojciec jego Hieronim, wysłany będąc w poselstwie do cesarza Karola V. Odtąd Chodkiewiczowie zaczęli się pisać hrabiami na Myszy, Szkłowie, Bychowie i Hłusku. Jan Karol Chodkiewicz fundował tu szkoły. Eufrozyna, córka Ale ksandra Chodkiewicza, wojew. trockiego, zaślubiwszy Prokopa Sieniawskiego, chorąże go koronnego, wniosła w pierwszej połowie XVII w. dobra te w dom Sieniąwskich. Z ko lei M. przeszła do Judyckich, Massalskich i Niesiołowskich. Wszyscy oni z tego powodu rościli pretensye do tytułu hrabstwa. Był tu zamek warowny chodkiewiczowski, lecz dziś zaledwo pozostały resztki okopów, gdyż Mysz kilkakrotnie uległa zniszczeniu podczas wojen kozackich i odtąd miasto już powstać nie mo gło. W 1660 r. Mikołaj Judycki, kasztelan nowogródzki, fundował tu jezuitów, lecz fun dacyi tej pozostały tylko wspomnienia bez śladu. Ostatnią świetną chwilą dla mka był 1784 r. , którym król Stanisław August, jadąc z Pińszczyzny do Nieświeża, nawiedził tu d. 14 września znakomitego obywatela Józefa Niesiołowskiego, wojew. nowogródzkiego. Od bywa się tu kilka do roku targów na produkta wiejskie i bydło. Gleba okolicy piękna, sama miejscowość w promieniu na milę bez leśna. Par. katol, dek. słuckiego, ma 3, 860 wiernych; kaplice znajdują się w Łohozwie, Piotrowiczach i Nowosadach. 2. M. Stara, folw. nad rz. Myszanką, pow. nowogródzki, okr. pol. i par. kat. Nowa Mysz, o 5 w, na płn. zach. od N. Myszy, w miejscowości ze wszech miar dogodnej, w glebie wybornej położony. Niegdyś własność Korony, został wraz z mkiem N. Myszą i przyległościami przez Zygmunta Augusta nadany Janowi Hie ronimowi Chodkiewiczowi, należał odtąd do dóbr myszańskich. A. Jel. Myszą, zaśc, pow. miński, w 2 okr. pol. rakowskim, w pobliżu gościńca z Wołmy do Iwieńca, na pół odległości pomiędzy tymi miasteczkami, 3 osady pełnonadziałowe; miejscowość mocno falista, bezleśna, grunta mierne. Myszadła al. Myszadły, wś włośc, pow. radzymiński, gm. i par. Jadów. Ma 299 mk 55 os. i 925 mr. ziemi. W 1827 r. 57 dm. , 352 mk. Wchodziła w skład dóbr Jadów, a poprzednio w skład dóbr starostwa kamie nieckiego Kamieńczyk, utworzonego z części sstwa nurskiego. Br. Ch. Myszą dziura, kaszub. , Meszódzura al. Mysia dziura, niem. Baerwalde kol, , pow. świecki, st. p. Terespol, par. kat. i ew. Świecie, szkoła Koaopat niem. W 1868 r. 6 bud. , 36 mk. ew. ; kol. ta należy do Drozdowa. Kś. Fr. Myszagóra, niem. Maemeberg, fol. dóbr Nieborowice, pow. rybnicki. Leży na granicy pow. gliwickiego, ma 3 dm. , 15 mk. polaków. Myszaki, w dok. Myschaki i Mysyaki, kol. , pow. piotrkowski, gm. Bełchatówek, paraf. Bogdanów. Ma 30 dm. , 298 mk. , 506morg. Wchodziła w skład dóbr Dobrzolów. Wspomina tę wieś Lib. Ben. Łask. II 219. Myszaków, w dok. Myszyakowo, wś, folw. i młyn. i Myszakówek, wś, pow. słupecki, gm. Trąbczyn, paraf. Zagórów, odl. od Słupcy 20 w. obie wsie dm. 29, mk. 380; folw. dm. 3, mk. 39, młyn dm. 1, mk. 2. Wspomina M. Lib. Ben. Łask. 1 282. Fol. K. wchodzi w skład dóbr Łuków ob. . Br. Ch. Myszanka 1. al. Myszenkaj rzeka, pr. dopł. Szczary, bierze początek w pow. nowogródzkim, na wzgórzach w okolicy wsi Krutowco i Nowinki, płynie długo w kierunku południowym około folw. Nieczruszka i Dolewo, wsi Kuźminowce i tu ma pierwszy młyn; przeciąwszy gościniec stołowicki ma młyn pod wsią Horodniki, dalej płynie około folw. Czeszewla i Zamosze, wsi Durniewiczo, folw. Stara Mysz, przeciąwszy gościniec stoło wickopo łoński ma młyny pod Piotrowiczami, kędy się rozlewa w kilkomorgowe jeziorko; odtąd zwraca się na płn. wsch. , pod wsią Koźlakowicze zatacza szeroko łuk na południc, pod mkiem Nowa Mysz ma stawy i młyny, po za nim rozdziela się na dwa koryta, któro kończąc się tworzą kilko morgowe jezioro, tu są młyny, a po za niemi M. znowu rozgałęzia się na kilka odnóg. Pod folw. Jaroszuki tworzy jeziorka i ma młyny, za wsią Borowce przyjmuje z pr. str. rzkę Mogilankę, nieco dalej ma młyn, zwraca się w krzywych zakrętach na wschód, przecina dr. żol. brzeskosmoleń ską na 6ej w. od st. Baranowioze, dalej płynie około folw. Suchorzewszczyzna, Gincewicze, wsi Kuncewicze i Skwarczyce, po za którą przyjmuje w siebie z lew. str. rz. Wołochwę. Następnie zwraca się na południc, tu pomiędzy wzgórzami ma lesiste błonia, pod wsią Małaohowce ma staw i młyn, płynie około wsi Zamosze, równolegle do gościńca wiodą Mys cego z Wołochwy do Bohusz, przyjmuje rzkę Mytwicę z Iow. str. , pod Bohuszami ma młyn, dalej płynie koło folw. Hajkowco, wsi Ro goźna i tu się zasila rzką Pieregonką. Pod mkiem Ostrów ma duży staw, młyny i krupiarnię, niżej płynie coraz bardziej lesistemi okolicami około wsi Trzociakowo i Rogacze, poczem zwraca się na zachód w odludne bag na i ostępy, wpływa w powiat Słonimski, za sila się z pr. brz. rzoką Mołotówką i wpada do Szczary w pobliżu wsi Sielec. Długość biegu wynosi 79 w. , z czego przypada 66 w. na pow. nowogródzki. Liczba młynów wynosi 12, wszystkie znajdują się powyżej Ostrów. Począwszy od wsi Rogacze na wiosnę spławia się drzewo do Szczary. Oprócz wymienio nych przyjmuje jeszcze z lew. brz. Studenkę, Dziadówkę i Żerabiłówkę z Wietrynką. 2. M. , ob. Mysznica. A. Jel Myszanka, wś i duże dobra, nad rz. Tremlą, lew. dopł. Prypeci, pow. mozyrski, przy granicy pow. rzeczyckiego, w 2 okr. pol. petrykowskim, wieś ma 2 osady; dobra dzie dzictwo Kirchnerów, około 661 wł. w glebie lekkiej, łąki obfite. Propinacya, folusze, rybo łóstwo i młyny przynoszą rocznie przeszło 1, 000 rubli. A. Jel Myszanowe góry, wyniosłości koło wsi Łyse, w pow. kolneńskim, w obrębie straży leśnej Łyse Mysznyy, grupa domów w Kamionce wołoskiej, pow. Rawa ruska Myszarówka, wś nad rz. Moczułką, dopł. Udycza, pow. hajsyński, okr. pol Teplik, gm. Miahkohody, paraf. Tarnówka, 140 dm. , 700 mk. , 865 dzies. ziemi włośc, 914 dz. dwor. ; cerkiew drewniana, zamek i wały; ziemia dobra. Dziedzictwo dawniej Potockich, w kluczu teplickim, później chorążego Michała Ostaszewskiego, dziś spadkobierców Filipskiego Myszczów, jezioro kilomorgowe na odludnem Polesiu pow. mozyrskiego, o milę na płn. zachód od wsi Rudnia Simonowicka. A. Jel Myszczykosy, wś, pow. żytomierski, na mocy tranzakcyi kolbuszowskiej w 1753 r. przez Sanguszkę, odstąpiona Lubomirskiemu Myszczyn, wś włośc, pow. błoński, gm. Radzików, par. Borzęcin. Ma 110 mk, 248 m. obszaru. W 1827 r. 8 dm. , 90 mk Myszczyno, folw. pryw. nad rz. Dzisienką, pow. dzisieński, w 1 okr. pol. , o 15 w. od Dzisny, 1 dm. , 10 mk. kat Myszecy, niem. Muschdwitz al Maeuselwitz, wś na saskich Łużycach, pow. budyszyński Myszejki, wś, pow. poniowieski, należała do dóbr Powirczów Myszeniec 1. Stary, wś nad rz. Rozoga, pow. ostrołęcki, gm. i par. Myszeniec Nowy. Leży śród piaszczystej i bagnistej okolicy istanowiła zdawna główną siedzibę ludzką

Mystki

Myszą

Myszadła

Myszą dziura

Myszagóra

Myszaki

Myszaków

Myszanka

Myszanowe

Myszarówka

Myszczów

Myszczykosy

Myszczyn

Myszczyno

Myszecy

Myszejki

Myszeniec