większa wynosi 61 mr. roli, 10 m. łąk, 16 m. pastw. i 12 mr. lasu; pos. mn. 680 mr. roli, 139 mr. łąk, 207 mr. pastw. i 342 mr. lasu. Od północy M. zasłaniają obszerne lasy, pokrywające Jodłową górę, 661 m. npm. a stanowiącą przedłużenie gniazda górskiego zwanego Czarną górą, mającego 715 m. Wieś została założoną w r. 1364 w niewyrobionych borach, należących do Nowego Sącza w których Paweł, wójt sądecki, wyznaczył, miejsce uczciwemu Mikołajowi do wytrzebienia i założenia tamże Cieniawy i Mszalnicy, Podług przywileju Arch, m. N. Sącza i Morawski Sądecz. 1 237 dostali osadnicy 20 lat wolności, sołtys dwa łany wolne, sadzawkę i karczmę. Na wygon przeznaczono łan a nadto dano wójtowi wolne łowiectwo i rybołóstwo. Wieś została osadzona na prawie niemieckim. Za to miał sołtys dać wójtowi sądeckiemu, gdyby mu wypadło ciągnąć na wojnę, konia wartości półtory grzywny, sam zaś miał się tylko na pospolite ruszenie wyprawiać. Osadnicy powinni byli na korzyść wójta sądeckiego w obrębie swych miedz jeden dzień w roku trawę kosić i na Boże narodzenie z łanu furę drzewa temuż wójtowi przywieść; wreszcie dostawiać kamień do młyna, czyścić przekopy i jaz naprawiać. Dla nieurodzajności gleby, miał sołtys plebanowi w Mystkowie zamiast dziesięciny dawać co trzeci rok na św. Marcin ośm groszy w monecie brzęczącej. W ostatnich latach Rzplitej była M. wójtostwem królewskim i opłacała kwarty 109 złp. Graniczy na wschód z Cieniawą, na południe z Królową ruską i Wolą niżną a na zach. z Mystkowem. Mac. Mszana 1. potok górski, spływa z pod Gorganu ilemskiego ob. , na płd. jego pochyłości; dziką, górską doliną podąża zrazu na płd. , potem na płd. wsch. , uchodząc do Mołody od lew. brz. Od źródła aż po ujście Mszanki tworzy granicę gm. Lolina i Perehińska pow. doliński, odtąd aż po ujście płynie obszarem Perehińska. Lewy, t. j. płn. wsch. bok doliny M. tworzą płd. zach. stoki pasma Gorganu ilemskiego czyli Arszycy, z których liczne spływają potoki. , Prawy zaś jej bok, tj. płd. zach. , tworzą działy górskie. Jajce, ze szczytami 1683 m. , 1430 m. i 1600 mr. Długość biegu 12 klm. , spad wód 1400. m. źródło, 921 m. ujście Mazanki, 787 m. ujście do Mołody. 2. M. al. Mszanka, potok, powstaje w północnozachodniej stronie wsi Mszanny, w pow. krośnieńskim, ze zlewu dwóch strug spływających z płd. wsch. stoczystości g. Krzemionki 646 m. ; płynie na płd. wsch. przez wieś Mszannę, a następnie jej obszar, w końcu przez obszar Tylawy, gdzie poniżej gościńca, pomiędzy domostwami tylawskimi, zlewa swe wody do Sołotwiny, lewego dopływu Jasiołki. Długość biegu 7 klm. Od pr. brz. przyjmuje między innymi przy tokami rzeczkę Wydernik Widernik. 3. M. al. Mszanka, potok górski, powstaje z połączenia kilku strug leśnych, w płd. wsch. stronie obszaru gm. Lubomierza, w pow. limanowskim, u płd. zach. podnóży góry Myszycy 877 m. ; płynie na północnyzachód, przepływa wieś Lubomierz, Mszanę górną i dolną i w płn. wsch. stronie obszaru Mszany dolnej zlewa swe wody do Raby od pr. brz. Prąd wartki, spad wód 752 m. żródłowisko, 573 m; pod kościołem w Lubomierzu, 507 m. ujście Rychlowca; 416 m. ujście Łostówki, 375 m. ujście. Liczne strumyki i potoki zasilają M. swymi wodami. Ważniejsze są od pr. brz. Jasienna, Wiorzbanica, Łętowa, Łostówka, Słomka; od lew. brz. Rosocha, Rychlów, Rychlowiec, Poręba. Długość biegu 17 kil. W dolnym biegu tworzy liczne ramiona i obszerne kamieńce. Pędzi 7 młynów, 4 tracze. W wodach M. żyją ryby jelec i pstrąg; wody M. przedstawiają krainę pstrąga. Mszana, dział górski w Karpatach wscho dnich, na granicy gmin Lolina i Perehińska, w pow. dolińskim, między potokami Mszanką od płn. , Mołodą od płd. a Mszaną od zach. . Dolina Mszanki oddziela ten dział górski od potężnego wzniesienia górzystego, Jajcami ob. zwanego, dolina zaś Mszany od działu Gorga nu ilemskiego, który legł nieco na płn. wsch. , wreszcie dolina Mołody od działu Minczoła i Grofy ob. . Czubek Sołotwina 1355 m. łączy go z pasmem Jajców, ponad źródłami Mszanki. Najwyższy punkt wznosi się 1724 m. npm. Dział ten dzieli się na trzy mniejsze gniazda górskie, tj. płn. wsch. Jajco 1600 m. , płd. Mołodę i płd. zach. Hyczową 1259 m. . ob. Hyczowa, t. III. 240. Br. G. Mszana 1. dolna, mczko, pow. limanowski, leży na wyżynie 511 m. npm. , blisko zlewu Słomki z prawego brzegu i Poręby z lew. brz. do Mszany, uchodzącej z prawego brzegu do Raby. Przez M. prowadzi murowany gościniec z Tymbarku do Skomielny białej. Poniżej miasteczka jest duży drewniany most na Mszanie. Okolica górzysta, porosła przeważnie świerkowemi lasami. Najwyższe góry piętrzą się od północy, mianowicie w szczycie Lubogoszczu, mającym 967 m. wysokości. Oprócz gościńca prowadzi jeszcze droga powiatowa z Myślenic do Mszany, doliną Raby od wsi Lubnia i tu dla braku mostów w czasie wylewów tej rzeki niedostępna. Poniżej mostu na Mszanie, w położeniu znacznie niższem, znajdują się zabudowane w czworobok budynki więk. pos. , do których prowadzi droga wysadzona włoskiemi topolami. Są to obszerne, staroświeckie budynki, w których dawniej mieściło się mieszkanie starosty tenu

Mstów

Mszana