101 drewnianych, , z tych 62 parafialnych, 44 kaplic prawosł. Unia tu miała najmniej wyznawców, bo do 1839 r. było zaledwo 7 unickich parafii ob. Mińska eparchia. Kościołów kat. w 1853 r. przy objęciu dyecezyi mińskiej przez biskupa Wojtkiewicza było 6 parafialnych, 1 filia, 21 kaplic, 2 klasztory cystersów i cystersek w Kimbarówce. Teraz jest 5 kościołów paraf. , 1 filja, 11 kaplic, I klasztor cystersek w Kimbarówce, czasowo zostawiony do wymarcia w nim zakonnic ob. Mińska dyecezya. Synagog żydowskich 2 murow. , 4 drewn. i 34 domów modlitwy. W r. 1882 zawarto ślubów 1, 364, urodziło się 6 289 dzieci, w tem nieprawych 64, umarło 4, 600 osób. Środki oświaty ludowej. Szkół gminnych i wiejskich 22, w których uczy się do 700 chłopców i do 70 dziewcząt. Niedawno zmarły obywatel filantrop Napoleon Jeleński zrobił zapis na rzecz oświaty włościan w Mozyrskiem ob. Łuczyce. Co się tyczy środków komunikacyi lądowej, to pow. mozyrski przerzyna na przestrzeni 80 w. trakt pocztowy łączący Mozyrz z jednej strony z Bobrujskiem, a z drugiej z Owruczem. Oprócz tego idą trakty handlowe z Mozyrza do Kijowa i z Mozyrza do Pińska, przechodzący przez Mieleszkiewicze, Machnowicze, Bujnowicze, Horki, Turow, Dawidgródek i Ladcy; dalej trakt wojennoko munikacyjny ze Słucka, łączący się w Petrykowie z traktem przechodzącym z Mozyrza do Pińska; wreszcie trakt wojennokomunika cyjny, łączący Skryhałow przez Sławeczną z Owruczem. Obecnie buduje się z Pińska do Równa kolej żelazna, która przetnie najdziksze ustronia Polesia mozyrskiego. Przemysł fabryczny na początku w 1883 r. tak się wyrażał 1 mydlarnia, 3 garbarnie, 1 olejarnia. 15 gorzelni, 1 browar piwny, 42 smolarni, 11 dziegciami, 1 młyn parowy, 1 cegielnia w ogóle 76 fabryk, wartość produkcyi których wynosiła 856, 481 rubli, w tem same gorzelnie produkowały za 763, 965 rubli. Fabryki zatrudniały 286 robotników. Handel nieznaczny, ogranicza się prawie wyłącznie zbytem produktów miejscowych na przystaniach rz. Prypeci, Jarmarki odbywają się w Turowie 28 czerwca i na 2 tygodnie przed ostatkami, w Petrykowie 2 lutego, 20 lipca i 1 paździor. , w Łachwie 23 kwietnia i 8 września, wreszcie w Skryhałowie 9 maja, 29 czerw. najważniejszy ze wszystkich, obrót na którym dochodzi do 8, 000 przywozu i do 7, 000 zbytu i 6 grudnia. Obrót na wszystkich jarmarkach ogranicza się do 25, 000 rs. przywozu i 22, 000 zbytu. Podług danych z 1864 r. było w powiecie 4, 662 koni, 26, 830 bydła rogatego, 15, 155 owiec zwyczajnych, 2, 000 owiec rasy poprawnej, 19, 359 świń i 2, 618 kóz. W 1882 r. zasiano 328 beczek pszenicy ozimej a zebrano przeszło 1, 870 beczek; żyta posiano 17, 348 beczek, zebrano około 80, 000 beczek; pszenicy jarej posiano około 690 beczek, zebrano około 2, 490 beczek; owsa posiano przeszło 6, 880 beczek, zebrano około 31, 870 beczek; jęczmienia posiano przeszło 3, 600 beczek, zebrano przeszło 14, 800 beczekgryki posiano około 4, 280 beczek, zebrano przeszło 13, 130 beczek; różnych innych zbóż posiano 825 beczek, zebrano przeszło 4, 800 beczek; kartofli zasadzono około 18, 300 beczek, zebrano około 87, 000 beczek. Gospodarstwo znajduje się w stanie patryarchalnym; po folwarkach panuje rutynowa trzypolówka, włościanie zaś pozostawiają piaszczyste grunta na kilka lat odłogiem, poczem obsiewają je dwa razy, oziminą i jarzyną. Jak nadmieniono wyżej rybołówstwo stanowi niezmiernie ważne zajęcie mieszkańców, głównie na jeziorze Kniaź al. Żyd i na zatokach Prypeci. Oprócz olbrzymiej konsumcyi miejscowej ryb, poławia się na sprzedaż przeszło 20, 000 pudów rocznie. Mieszkańcy chrześcijanie Mozyrza, Petrykowa, Puchowicz, Lachowicz, KniaźJeziora, Dziakowicz i w. innych, wyłącznie zajmują się rybnym przemysłem, a dawidgródeccy znają najlepsze sposoby suszenia ryb; mnóstwo też jest wsi oddanych suszeniu szyjek rakowych, które są sprzedawane na pudy i stanowią handel wywozowy. Rybactwo jest tak dalece tu uświęconem, że posiada nawet pewne ceremonie obrzędowe i pieśni uroczyste, śpiewane przed połowami i po połowach przez rybaków i zebrane tłumy ludzi. Zakłady rybackie istnieją w Kościakiewiczach, Skryhałowie, Bałaszewiczach, Laskowiczach, Piererowie i Lachowiczach. Natura hojnie uposażyła wodami powiat i one wespół z łąkami i lasami stanowią wielkie, niewyczerpane bogactwo kraju. Mnóstwo rzek i strug wodnych zrasza powiat mozyrski. Wymieniamy przynajmniej tę rzeki, które mają nazwiska ustalone Babka, Bobryk, Bołotna, Biereżnica, Bojarka, Bronka, Byczek, Buklewa, Biełka, Butywla, Bołotnica, Ciasnowka, Czerna 1sza, Czorna 2ga, Ciercieżyk, Czercień, Dziemianka al. Jama, Głucha Łań, Gołowacha, Horyń, Ipa, Jasieniec, Kopanica, Karasinka, Korostynka, Krynica, Krymka, Kopaniec, Kamionka, Lutnia, Lubina, Lubisz, Lwa, Łań, Łaśna, Łosza, Łatosza, Łoknica, Morocz, Młynek, Myszenka, Mostwa, Mutwica, Młynowa, Mogilna, Mołodaja, Mordwinka, Mytwa, Hieprawda, Nienacz, Narowlanka, Nierestna, Olszanica 1sza, Olszanica 2ga, Oresa, Prypeć, Ptycz, Pożoga, Prudok, Płotnica, Pryżołonka, Pieretemla, Piererośl, Ruczaj, Rasło, Reczyca, Row, Radunica, Ruczyca, Śmierć, Siteńka, Starucha, Słucz, Stwiga, Slepcza, Skrypica, Swinowo

Mozyrz