dóbr rząd. Miadzioł. 3. M. , wś włośc, nad rz. Wilią, pow. wileński, w 2 okr. polic, o 58 w. od Wilna, 5 dm. , 41 mk. kat. 4. , M. , zaśc. szl. , pow. wileński, w 4 okr. polic, o 51 w. od Wilna, 1 dm. , 6 mk. kat. 5. M. , mały zaśc, pow. piński, nad granicą pow. kobryńskiego, w 1 okr. polic, łohiszyńskim, przy dr. z Górowatej do Drużyłowicz w Kobryńskiem. Mozolice, wś i os. leś. nad Wisłą, pow. ko zienicki, gm. i par. Brzeźnica, odl. 8 w. od Kozienic, w bagnistem położeniu, w dolinie Wisły. Ma 54 dm. , 508 mk. , 1030 mr. ziemi włośc, i 16 mr. ziemi rząd. ; os. leś. rząd, 15 mr. W 1827 r. wś duch. , par. Sieciechów, 41 dm. , 266 mk. Lampert, bisk. krak. , podarował dziesięciny z M. klasztorowi w Sieciechowie. W XT w. było tu 6 łanów kmiecych i młyn z rolą Dług. III, 263. Br. Ch. Mozoliszki al. Modzeliszki, fol. nad rz. Kirśnianką, pow. sejneński, gm. Świętojeziory, par. Urdomin, odl. 32 w. od Sejn, ma 1 dm. , 12 mk. ; rozl. mr. 129 gr. or. i ogr. mr. 54, łąk mr. 56, past. mr. 7, nieuż, i place mr. 2; bud. z drzewa 2. Mozoliszki, folw. , pow. wiłkomierski, par. Wiżuny, należy do dóbr Wiżuńskich. Mozoliwka, ob. Mądziełówka, Mozołówka, rus. Mozoliwka, os. w Dawidowie, w pow. lwowskim. Mozor al. Mosor, ob. Musor. Mozorowa góra, wzgórze 698 mr. wysokie we wsi Kojszówka, w pow. myślenickim. Mozow dok. , ob. Meizow. Mozscho dok. , wś w pow. słupeckim, należała dawniej do opactwa we wsi Ląd. Mozul, mko i dobra nad rz. Sinieją, pow. siebieski, w 1 okr. polic, gm. Sinoziersk, 209 dusz rewiz. Mozurów Mazurów, niem. Mosurau, 1352 Mazorav, 1415 Mozurow, 1532 Mozuorow, dobra i gmina, pow. kozielski, odl. 3 1 4 mili od Koźla, na granicy pow. raciborskiego. Większa posiadłość ma starożytny zamek z XIII czy XIV w. , park z grobowcem rodzinnym, 1496 mr. ziemi 1439 mr. roli or. . Hodowla owiec 1600 sztuk. Wś ma kościół katol, należący do Grzendzin, obsługujący 1700 dusz w M. , Ehrenfeld i Szonowicach. Kościoł ma presbyteryum starożytne, nawa późniejsza, Szkoła kat. 103 dzieci od 1844 r. We wsi znajdują popielnice różnej wielkości. Mozyck al. Mazyki wś cerkiewna nad rz. Sożą, pow. mścisławski, na płn. wsch. od m. pow. ; ob. Arch. J. Z. R. , cz. I, t. 4 450. Mozyr, ob. Mozyrz. Mozyrz al. Mozyr, w dok. łacińskich Mo ziria, m. pow. od 1569 do 1795 r. województwa mińskiego, odtąd gub. mińskiej, na praw. brz. Prypeci, przy drodze poczt. z Bobrujska do Owrucza, pod 53 3 płn. szer. i 46 58 wsch. dłg. , odległe o 977 w. od Petersburga 328 od Mińska, 764 od Warszawy, 140 od Rzeczycy po dawnym trakcie a 95 po nowym 199 od Bobrujska, 306 od Słucka, 490 od Pińska. Leży pod stromą górą, w wyjątkowo malowniczej miejscowości. Jedna z ulic idzie po nad rzeką, druga zajmuje wąwóz pomiędzy górami, na szczycie jednej z nich wznosi się kościół farny a cokolwiek niżej mury dawnego kościoła i klasztoru bernardynów. Podług urzędowych danych z 1878 r. było w M 7834 mk. 3902 męż. i 3932 kob. , w tej liczbie 5457 prawosł. , 23 starow. , 446 katol. , 10 ewang. i 1898 żyd. W M. znajduje się 3 cerkwie, z których jedna murowana, z kościoła bernardynów przerobiona, kościół katol, paraf, drewniany pod wez. Wniebowstąpienia N, M. P. , z cudownym obrazem Zbawiciela, fundowany w 1616 r. przez sstę mozyrskiego Strawińskiego; synagoga i kilka domów modlitwy żydowskich; progimn. klasyczne 6kl. z klasą przygotowawczą, szkoła paraf. , pensya żeńska; uczącej się młodzieży do 500 chłopców, około 100 dziewcząt; dwa małe szpitale na 19 łóżek, utrzymujące się z opłat za leczenie i ze skromnych subsydyów rządowych; 2 lekarzy, zarząd Igo okr. sądowego, apteka, st. telegraficzna od 1879 r. , st. meteorologiczna dla badania poziomu wody otaczającego Polesia i stanu powietrza; st. statków pasażerskich, odbywających co tydzień kursa pomiędzy Kijowem a Pińskiem. Dalej znajduje się w M. zarząd Igo okr. wojskowego, w którego skład wchodzą gminy skorodeńska, skryhałowska, michałkowska, mieleszkiewicka i bujniewicka, tudzież sam M. Domów murow. 25, drewn. 1082, sklepów murow. 26, drewn. 79. Ponieważ miasto jest prawie całe drewniane i nie posiada należytych środków ratunkowych wrazie pożaru, podlegało więc i podlega często wypadkom ognia. Z tego powodu w 1864 r. poniosło straty na 300, 000 rs, a w ostatnich czasach nawiedzane też pożarami bardzo podupada. Przemysł reprezentowany bardzo ubogo, do niedawna bowiem funkcyonowały tylko mała garbarnia, browar piwny i olejarnia z niewielką na miejscowe potrzeby produkcyą. Również przemysł rękodzielniczy ogranicza się na miejscowe potrzeby i liczba rzemieślników wynosi zaledwo 100. Dwa jarmarki doroczne 6 stycznia i 6 sierpnia na bydło, konie, zboże, wszelki materyał leśny, rybę, smołę i terpentynę, dawniej bardzo świetne, teraz znacznie podupadły, roczny obrót na nich ogranicza się mniej więcej na 300, 000 rubli, z czego 2 3 przypada na przywóz, 1 3 na zbyt. Targi na mocy przywilejów dawnych odbywają się co niedziela. Ruch handlowy na przystani wynosi 43, 000 rubli przywozu i 25, 000 rubli wywozu. M. przyjmuje udział w handlu zagranicz

Mowszabole

Mozolice

Mozoliszki

Mozoliwka

Mozołówka

Mozor

Mozorowa góra

Mozow

Mozscho

Mozul

Mozyck

Mozyr

Mozyrz