Szklarychą nazwaną, tak ab antiquo do M. należy. Na tej Daniłówce bywało osady quondam circiter 40, staw niezajęty, a młyn postawiony a jeszcze niedokończony. Mczko M. naokoło wałem wielkim i fosą głęboką okopane, także zamek palami ostawiony, niedokończony. Budynków w tym zamku mało, tylko izba, alkierz i komora, piwnice i chlewów kilka. W tymże mczku karczma. Szczupłe były nader dochody dziedziców. Główną intratę stanowiła arenda, bo chłopi nie odby. wali tu pańszczyzny, tylko osyp dawali; łanów nie było, wszystkie grunta w rękach poddanych. Dochód toż płynął z myta, złodziejewszczyzny, odbieżczyzny i z chudoby przybłędnej. Wójtom i osadczym surowo było zaleconem, aby jak tylko trafi się bydlę przybłędne, oddawali je p. gubernatorowi na zamek. Od 1735 r. w M. , jako na granicy samej położonej, tak zwane sądy pograniczne zaprowadzone zostały. Sędziowie obu państw na pewne oznaczone termina w ciągu roku się zjeżdżali, dla rozsądzania spraw Arch. J. Z. R. , cz. III, i 3 91. Motowidłówka zaś na lewym brzegu Stuhny, zasiedlona grupą domów kozackich, które, jak to widzieliśmy, poprzenosiły się tu z Motowidłówki Wielkiej Aksaków, została własnością czernców monasteru Brackiego w Kijowie, którzy to czerncy wyprosili ją sobie u hetmana Skoropackiego pod pretekstem, że jakoby znajdowała się ona na gruntach, należącej do nichże wsi Pleseckiego. Hrehory Stocki, ataman Kozaków motowidłowskich, nadaremnie protestował się przeciwko temu przywłaszczeniu, nic nie pomogło, i M. ta odtąd została tychże czernców posiadłością. Po śmierci Aleksandra i Marka Aksaków, współdziedziców M. , dobra te spadły na Stanisława, syna Marka, i Józefa, syna Aleksandra, ale że Józef zeszedł bezpotomnie, połowa więc jego przelała się na siostrę jego Barbarę 1mo voto za Janem Kurdwanowskim, 2do voto za Krzysztoforem Mycielskim. Następnie od Kurdwanowskich i Mycielskich przeszły te dobra w jednej połowie do Mycielskich i idących od Kurdwanowskich po kądzieli hr. Kuropatnickich i Rulikowskich, a w drugiej do Stefana Aksaka, syna Stanisława, a wnuka Marka. Józef Rulikowski, ożeniony z Teresą Kurdwanowską, spłacił współdzierżycieli i uczestników M. i został jedynym tych dóbr dziedzicom. Nie mieszkał jednak w tych dobrach ani on ani synowie jego Michał i Ignacy i M. zostawała na wyłącznej tylko opiece ich zastępców, czyli tak zwanych gubernatorów. Dopiero Józef Rulikowski, syn Ignacego a wnuk Józefa, pierwszy zamieszkał stale w M. ; wzniósł on tu dom murowany o piętrze, ze skrzydłami w kształcie klamry, w stylu pałacowym i angielskim przyozdobił ogrodem, do którego starożytne, oszczędzone od czasu wały, z obwarowanej niegdyś placówki Aksakowskiej pochodzące, włączył i tem też od zagłady szczątki to uchował. Widok domu w M. , zdjęty z natury, zamieścił w swym Al bumie Napoleon Orda. Kościół w M. , mówi księga archidyakonatu kijow. z 1819 r. , jest fundowany przoz Józefa Kazim. Ignac. Rulikowskiego, marszałka pow. wasylkowskiego 1809 r. d. 5 września, p. t. Pana Jezusa. Fun dusz zapisowy 3000 rs. Obligi z zapisu mszy św. czytanych na rok 52 i anniwersarzy 4. Parafia za dekretem wydzielona, z woli arcy biskupa Siestrzeńcewicza składa się z 12 wsi obywatelskich, 12 rządowych i miasta pow. Wasylkowa. Kaplica jest w Maryanówce ale bez funduszu. Kościół zbudowany w stylu szlachetnym, murowany; wyszczególniają się w nim dwa obrazy ś, Kazimierza i ś. Heleny, pędzla włoskiego malarza Grassego. W kościele tablica poświącona pamięci fundatora. Pro boszczami byli kś, Józef Styczyński, Kajetan Pławiński, Głębocki, Poletyłło, obecnie kś. Andrzej Górski. Parafia liczy 976 wiernych. Oprócz w Maryanówce jest jeszcze kaplica w Waśkowie. Cerkwi jest tu dwie, w M. Wielkiej Bohorodiczna, w Kaziennej Pokrowska. Od Józefa Kazimierza Rulikowskiego M. przeszła w posiadanie do syna jego Faustyna Rulikowskiego, marszałka pow. wasylkow skiego, a od tego następnie stała się własno ścią jego córki Bogumiły za Kazimierzem Głę bockim. Obecnie posiada M. małorossyanin Tarnowski. Klucz motowidłowski zamykał w sobie Motowidtówkę, Słobodę Motowidłowską, Helenówkę, Sołtanówkę Wielką i Małą, Poradów i Rulików. Ciągnąca się ztąd równi na aż do Białej cerkwi jest mogiłami okryta. Z mogił znaczniejszych na polach M. i przyle głych wiosek Aksakowa czyli Szachaica, Dwóch braci, Rozkopana, Ostra, Drybne, Sożżena, Cwirkunowa, Żmijowa, Bezimienne, Bliźniuki, Obychowa. Zachodnia część Motowi dłówki Wielkiej albo Fańskiej, oddzielona po lem, nazywa się Słobodą Motowidłowską i stanowi oddzielny majątek, do niedawna własnośó Felicyana Chojeckiego, dziś pułkownika Bohusza; ma 540 mieszkańców obojga płci i 1072 dzies. ziemi. Edward Rulikowski Motowidłówka, w dok Motylówka, wś nad rz. Karańką, dopływem Słuczy, pow. żytomierski, w 4 okr. pol. januszpolskim, gm. w miejscu, par. kat. Lubar o 15 w. na płd. wsch. , cerkiew par. murowana, kapl. kat. par. Lubar; 135 dm, ; należała do Piotrowskich, dziś Malinowskich. Gospodarstwo mleczne. Ob. Arch. J. Z. R. , cz. VI, t. I 291. Motowidłowska słoboda, ob. Motowiidłówka, Motowilicha, zakłady fabryczne w pow.

Motowidłówka

Motowidłówka

Motowidłowska słoboda

Motowilicha