miach Bart. III, 230. Podobnież, nadanie 1 źródeł soli na Rusi, za Kołomyją w Nowicy i Wtropie 1367 powołuje się na prawa górnicze istniejące w Polsce i gdzieindziej Łabęcki Górnictwo 11, str. 101. Dopiero 1368 spisaną została ustawa dla żup wielickich i bocheńskich w rejestr z ust znających wszystkie obyczaje zarządu żup tamże, str. 109 a to by usunąć różne pobory nielegalne, uregulować tryb robót, określić funkcye i prawa. Resztę przywilei pomijamy, jako drukowaną w tymże zbiorze Łabęckiego, skąd tylko jeszcze wyjmujemy wiadomość, że 1448 r. Kazimierz Jagiellończyk wydał przywilej na szukanie złota, srebra, ołowiu i miedzi po całej Polsce, oraz topienia wedle praw węgierskich i czeskich podobnie 1504 I, str. 112, 114. W r. 1517 z dotychczasowej władzy nadzorczej podkomorzego krakowskiego, nad kopalniami, utworzył Zygmunt I osobny urząd podkomorzego górniczego, za wskazówkę dając mu prawa węgierskie górnicze I, str. 116. Stefan Batory 1576 za Henrykiem Walezym 1573 zrzekł się prawa do wnętrza ziemi dotąd obowiązującego I, str. 122, ustępowanego jak dotąd widzieliśmy osobnemi przywilejami jak i w W. Polsce np. 1289 Rzyszcz. II, 132. W 1782 powstała z woli króla komisya kruszcowa czyli górnicza, pobierająca corocznie 48000 zł. na dobywanie kruszców. Głównie Miedzianą górą była zajęta Łabęcki, I, 272, Korzon Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta II, t. str. 222 224. Co do kopalni złota, to Długosz zachował i miano placerów złotych, t. j. Złotwiny i podanie o ich użytkowaniu koło Rytra i potoku Roztoka, koło Barcic i potoku Trzebiałek, między Tylmanową i Dunajcem, pod Wielką Szczawnicą, koło Łącka, Muszyny i t. d. przez Wydżgę, kasztelana sądeckiego przed 1249 r. Przyroda i Przemysł 1880 r. 9, Przycz. do dz. przyrod. Pol. B. S. Swież. , por. Wycieczka w Czorsztyńskie przez Gustawicza, 1881, str. 79, nast. bez wzmianki o poprzedniej pracy. W Łącku przed 1480 samo złoto z ziemi tryszcze Długosz, Lib. benef. III, 345 346. Też same miejscowości 1504 Aleksander nowym gwarkom dał na poszukiwania, co świadczy o tradycyi jeszcze żywej co do tych złotwin. Koło Wieliczki mistrz Wacław Solcz z Gleiwic wskazywał żyłę złota bardzo bogatą, a Długosz widział liczne ślady kopalni złota i srebra w Braciejowej czyli Głodomęce w ropczyckiem Długosz, Lib. benef. III, str. 264. 1791 w Gumienicach w Wiślickiem, Joachima Tarnowskiego, kopiąc lat kilka szyb dla soli, znaleziono srebro czarne Gazeta Obca i Narodowa 19, str. 74. W Iłkuszu, jak mówiono pierwotnie, już 1257 klaryski zawichojskie pobierały dwie grzywny złota w ołowiu; 1262 jest supa plumbi tamże M. M. Ae. III, 53, 72 a więc na 100 lat z górą przed 1374, w którym Elżbieta pozwala iłkuszanom na lat 6 kopać srebro lub ołów w obrębie mirowym, przy daninie olborze na korzyść panującego jedenastej grzywny srebra i jedenastego cetnara ołowiu i i. Łabęcki, II, str. 125. Przywilej Jagiełły z 1410 wskazuje, że kopano w Iłkuszu miedź i srebro Gołębiowski, Dzieje Jagiel. I, 371 n. 1. . Próby ostatnie zrobiono w Olkuszu 1728 I, str. 265, oraz 17791781 str. 269 277, Długosz znał mnicha z zakonu pustelnika ś. Augustyna zwanego białym krukiem, który instynktem odkrywał ołów w Iłkuszu Lib. benef. III, 472 3. W Chęcinach kopalnie istnieją 1494, a o kopaniu miedzi, ołowiu i bronzu wie już Długosz i akt Zygmunta I, z 1525 Lib. benef. I, str. 465, Łabęcki, I, str. 293 4. Ustały przed 1660 r. Głazów w parafii Obrazów pod Sandomierzem, przed 1282 własność Żegoty kaszt. krak. , przed 1480 miał kopalnią ołowiu Lib. benef. Dług. , II, 352 i 52. Za Jana Muskaty biskupa krakowskiego 1295 1320 w Sławkowie kopalnie ołowiu powstały tak obfite, że od niego ulice nazwano w Krakowie i Wrocławiu, a dla chorych kopaczy i robotników tenże biskup 1298 szpital założył. Zaczęły upadać za Kazimierza W. Długosz, Lib. benef. II, 56 i 472. 1412 Piotr Wysz biskup krakowski zastrzegł sobie z kopalni tych jedenasty cetnar, 1544 i 1574 ostatnie ślady ich Łabęcki, I, str. 192 3 istnienia znajdujemy, 1464 r. koło Bobrka kopano ołów Helcel, III, nr. 3739, 3746, w Psarach 1502 pod Rabsztynem były huty ołowiane Łabęcki, II, 184, Psary w bieckiem miały góry ołowiane 1464 Helcel, II, nr. 3746. Klasztor w Staniątkach posiadał też kopalnie ołowiu 1242, może w Jaworznie, gdzie węgle potem kopano 1792 Lib. benef. II, str. 298, Bartosz, III, 433. W Trzebini należącej do Dersława Karwaciana z Janowic, istniały kopalnie góry ołowiu, któremi dzielono się 1404 r. , wyrabiano 1415 Helcel, II, 1054, 1378. W r. 1415 Mikołaj Klaus Kissinger ma przywilej Jagiełły na wyrabianie ołowiu Łabęcki, I, str. 193 4, potwierdzony 1507, a w 1417 jest kilku współwłaścicieli Helcel, II, 1508 i 1509 tamże. Kissinger sprzedał Trzebinię z jej użytkami Jerzemu Morsztynowi i Jurkowi Czarnemu jego zięciowi 1419 za 1200 grzywien Helcel, II, 1600 i 1649. Olborę z Trzebini brali Jędrzej kasztelan krakowski i Jan wojewoda sandomierski Tęczyńscy, a ich wzorem Stanisław Borgk doktór praw i kantor gnieźnieński i krakowski, 1541 kś. metr. 63, str. 18; 1518 są kopalnie ołowiu w Długoszynie nad Białą Przemszą Metryk. koron. ks, 30, str. 296, a 1479 w Luszowskiej górze ko

Małopolska