do dóbr Białocerkiewszczyzna hr. Branickich. Mołodecka, rz. w pow. kaniowskim, uchodzi do rz. Łehlicza przed wsią Demońszczyzną. Mołodeckie, sioło rząd. nad bezim. dopły wem rz. Babanki, pow. humański, o 3 w. od st. Babanów, 1589 mk. obojga płci; cerkiew drewniana pod wez. ś. Mikołaja, wzniesiona w 1799 r. , ma 36 dz. ziemi. J. Krz. Mołodeczno Echard w Dyko. zowie Mołodzieczno, mko i dobra nad rz. Uszą, pow. wilejski, w 1 okr. polic, gm. i okr. wiejski M. , przy b. drodze poczt. z Wilna do Mińska, oraz w pobliżu o 1 1 2 w. od linii dr. żel. lipaworomeńskiej, o 110 w. od Wilna a 20 w. na płd. od Wilejki. Nędznie zabudowane, ma 1332 mk. 629 meż. i 703 kob. , po większej części żydów. Dwie cerkwie paraf. , drewniana, pod wez. N. M. P. , przerobiona w 1865 r. z kościoła kat. , i dawna unicka, pod wez. ś. Koźmy i Damiana na cmentarzu grzebalnym; dom modlitwy żydowski; szkoła ludowa, seminaryum nauczycieli wiejskich, zarząd Igo okr. polic. stanu, sądu pokoju oraz komisarza do spraw włościańskich mirowego pośrednika. Dalej znajduje się w M. piękny i rozległy pałac, poprzednio zamek obronny, wzniesiony przez ks. Zbaraskich, a przerobiony na pałac przez późniejszych dziedziców Ogińskich, którzy wznieśli tu w 1758 r. kościół paraf. drewniany, oddany w 1762 r. trynitarzom, osadzonym w murowanym klasztorze przez Tadeusza i Annę z Radziwiłłów Ogińskich, kasztelanów trockich. Zakonnicy ci posiadali dość liczną bibliotekę. Od 1809 r. istniała tu 5kl. szkoła z zakresem gimnazyalnym, zostająca pod wiedzą uniwersytetu wileńskiego, w której, pomiędzy innymi, kształcili się początkowo Aleksander Tyszyński, krytyk i profesor szkoły głównej warszawskiej, oraz Antoni Muchliński, oryentalista, profesor i dziekan uniwersytetu petersburskiego. Szkoła ta w 1863 r. zamienioną została na seminaryum nauczycieli wiejskich wyznania prawosł. Pierwszą wzmiankę o M. spotykamy pod 1389 r. , w którym d. 16 grudnia Dymitr Korybut, ks. No wogrodu Siewierskiego, wydał tu dokument, zapewniający wierność hołdowniczą Władysławowi Jagielle i królowej Jadwidze D. 6 lipca 1501 r. król Zygmunt nadał dobra M. kn. Michałowi Iwanowieżowi Mścisławskiemu, pod warunkiem dawania koni pod przejazd posłów i gońców. Nadanie to potwierdził król Zygmunt przywilejem z 12 lipca 1511 r. Ten Michał kn. Mścisławski umarł około 1525 r. , pozostawiwszy trzy córki Nastazyą, Teofilę i Agrafienę. Pod d. 4 maja 1558 r. Bazyli Wasilij Rahoza wystawił dokument sprzedaży dworca mołodeczniańskiego, nazwanego uroczyszczem Żelazkowszczyzną, który nabył od ks. Zbaraskiego, wojew. witebskiego, dany kn. Bohdanie Mścisławskiej. D. 1 maja 1561 r. Andrzejewa Michajłowieżowa Sanguszkowa Koszyrska, starościna łucka, zapisuje kniahini Bohdanie Michajłównie Mścisławskiej czwartą część M. , którą z podziału od sióstr swych dostała, z dworcem od Wasila Rahozy kupionym. W 1567 r. cała M. przeszła na własność kn. Nastazyi Stefanowej Zbaraskiej, wojewodziny trockiej, która zapisała ją swemu mężowi. W 1617 r. całe M. znajduje się w posiadaniu Lwa Sapiehy, kanclerza lit. , którzy 20 sierpnia 1631 r. sprzedał ją Stanisławowi Szemiottowi, podkomorzemu żmujdzkiemu. Testamentem Szemiott zapisał M. z folwarkami Rajewszczyzną. Mysotą, Dyrmowieżami, oraz majątek Sieliszcze z folw. Lewkową synowcom swoim a synom Wacława Szemiotta, zostawiając bratu tylko dożywocie, pod warunkiem, że jeśliby część tych dóbr miał komukolwiek zbyć, albo też długami ciężkiemi obciążyć, wtedy nie tylko sam ale i potomstwo jego od posiadania ich mają odpaść a majętność ma przejść na własność Paców. D. 23 kwietnia 1626 r. Wacław Szemiott zapisuje majętność Pisarzewszczyznę i Dyrmowicze synowi swemu Stanisławowi. Pomimo zastrzeżenia testamentu Stanisława Szemiotta, małżonkowie Wacław Janowicz i Katarzyna z Karpiów Szemiottowie d. 16 stycznia 1628 r. sprzedają M. z folw. Więzowiec, Mysota al. Dyrmowicze, Pisarzewszczyzna i Rajewszczyzna Aleksandrowi Gosiewskiemu, wojew. smoleńskiemu, za 87, 825 złp. , z ewikcyą na dobrach Wierpianach i Graciżach, w ks. żmujdzkiem leżących. Wynikła z tego powodu później sprawa sądowa. I tak pod d. 18 listop. 1652 r. znajdujemy pozew w sprawie Mikołaja, Kazimierza, Joanny i Stanisława Szemiottów ze Słuszką i Przyj emskim i małżonkami ich z domu Gosiewskiemi, oraz z Kotłem, natenczas posesorem M, o niesłuszne nabycie tych dóbr prawem wieczystem, pomimo testamentu Wacława Szemiotta. D. 18 września 1711 r. biskup Bogusław Gosiewski sprzedaje M. Ogińskiemu. W 1723 r. dziedzicem M. , Hanuty, Bienicy, Lewkowa i Sieliszcza był Michał Kociełł, podskarbi lit. W 1736 r. Kazimierz Kociełł, ssta markowski, dziedzic M. i Hanuty, zeznał testament, z którego widać, że córka jego Rozalia była za Kazimierzem Ogińskim, sstą babinowickim. W d. 13 maja 1738 r. Kazimierz i Rozalia z Kociełłów Ogińscy zapisują M. z folw. Więzowiec, Rajewszczyzna i Mysotą Tadeuszowi Ogińskiemu, pisarzowi lit. Pod d. 14 czerwca 1740 r. Pac, kasztelan połocki, posiadający połowę M. , ustąpił ją Marcyanowi Ogińskiemu, wojew. witebskiemu. August III d. 14 listop. 1740 r. dał Tadeuszowi Ogińskiemu, kasztel. trockiemu, przywilej

Mołoczki

Mołodecka

Mołodeckie

Mołodeczno