służby 5. Ziemia w całym M. jest czarnoziemem z przepuszczalnem podłożem, położenie faliste z naturalnemi spadkami, w ogóle niskie, wśród pól rozsiane jeziorka, które rowami osuszone, stały się wybornemi łąkami. M. jest bardzo starą osadą, w miejscu dzisiejszego folwarku M. lit. B. był kiedyś obronny zameczek, którego ślady pozostały w resztkach wałów i kanałów; w XVII w. był własnością rodziny Modryńskich. W XVIII w. stanowi kolokacyą 17 właścicieli, nareszcie w połowie tego wieku Olszewski skupuje części i tworzy jeden folwark, a od córki jego wr. 1797 kupili M. bracia Milowiczo i pomięijzy siebie rozdzielili, tworząc dwa folwarki. W początkach bież. wieku w M. były 2 młyny wodne, z dochodem zr. 100, które wszystkie łąki zalewały i tworzyły bagna i błota; wówczas całej ziemi ornej było tylko 120 mr. Z tego czasu przechował się na gruncie kontrakt dzierżawny arendy, którym właściciel zobowiązuje arendarza do utrzymywania przy karczmie dwóch par wołów do wyciągania podróżnych z błota. Po spuszczeniu stawów, łąki stały się wybornemi a drogi się poprawiły. Niegdyś na gruntach M. istniała wś nazywana Żabokruki, która następnie uległa zniszczeniu. W dokumentach z XVI w. już o niej nie ma wzmianki, choć dziś lud miejsce gdzie wieś ta stała, nazywa Żabokrukami. Modrza, tak zowie się w średnim biegu potok Bełchówka ob. . Br G. Modrzany, wś, pow. pińczowski, gm. i par. Książnice Wielkie. W 1827 r. wś duch. , 11 dm. , 111 mk. W XV w. własność w poło wie opactwa tynieckiego, ma 8 łanów kmie cych i daje dziesięcinę kolejno biskupowi krakow. i proboszczowi miejscowemu Dług. II, 168 i III, 213. Br. Ch. Modrze 1. wś, pow. poznański, 44 dm. , 522 mk. , wszyscy kat. , 216 analf. Kościół kat. par. należy do dek. bukowskiego. Poczta na miejscu, gośc. o 5 kil. , tel. w Stęszewie o 7 kil. , st. kol. żel. w Czempinie o 12 kil. w Buku o 18 kil. Obszar dworski ma 4345 mr. rozl. , 19 dm. , 389 mk. , 53 ew. , 336 kat. , 202 analf. M. należy do rzędu starożytnych grodów książęcych wielkopolskich. Z grodu tego nic ma dziś śladu, tylko znalezione w okolicy cmentarzysko stwierdza starożytność osady. W grodzie tym zakończyła życie d. 9 stycznia 1265 r. Elżbieta księżniczka Szląska, żona Przemysława I, ks. wielkopolskiego. Baszko mówi o tym zgonie In villa sua Modersz migravit ad Christum. M. stanowiło później także królcwszczyznę, należącą do sstwa kościańskiego. Jeszcze w r. 1771 dzierżawił ją Ignacy Twardowski. Po rozbiorze kraju zostało własnością prywatną. W pierwszej połowie naszego stulecia dziedziczką była pani Engestrom z Chłapowskich, która dla zbytkowego życia zmuszona była sprzedać tę majętność w ręce niemieckie. Przy schyłku XIII w. stał już kościół w M. , gdyż Andrzej Szymonowicz, biskup poznański, ustanawiając r. 1298 archidyakonaty w swej dyecezyi, już o nim wspomina. Kościół ten poświęcony ś. Idziemu, pierwotnie drewniany, jak o tem kil kakrotnie wizyty wzmiankują, groził w końcu wieku upadkiem. Wówczas proboszcz miej scowy ks. Jerzy Chudzicki, prof. w szkole akademickiej poznańskiej, wystawił w 1784 r. nowy kościół z cegły palonej. Wszystkie da wniejsze grobowce w kościele zniszczały. Obecnie jest tylko skromny nagrobek z r. 1815 Antonelli z Zakrzewskich Potockiej, ka sztelanowej rogozińskiej. W okolicy M. wy kopano urny. M. par. dek. bukowski, 2725 dusz 1873 r. . M. St. Modrzejew, Modrzejewo, ob. Modrzejów, Modrzejowo, Modrzejewski, wyb. , pow. człuchowski, st. p. Lipienice, par. kat. Borzyszkowo, 1 1 2 mili odl. , ew. Sępolno, szkoła Lubonie. Ma obszaru 1539, 98 mr. , 8 bud. , 3 dm. , 27 kat. mk. 1868 r. . Według szematyzmu dyecez. z r. 1867 było tu 42 dusz. Kś. Fr. Modrzejów, dawn. Modrzew dykc. Echarda, os. miejska, przedtem mko, nad rz. Czarną Przemszą, pow. będziński, gm. Górnicza, par. Zagórze Niwka. Leży na samej granicy od Galicyi i w. ks. krakowskiego, pomiędzy So snowicami a Niwką, wpobliżu punktu, w któ rym się schodzą granice królestwa kongreso wego, Szląska pruskiego i Galicyi. Po dru giej stronie granicy leżą Mysłowice. Odl. od Sosnowic 4 w. , od Będzina 9 w. Posiada ko morę celną 3ej klasy, 34 dm. , 676 mk. i 106 mr. ziemi należącej do mieszczan. Folw. ma jący 43 mr. należy do dóbr hr. Renarda. Po przednio M. był wsią zwaną Mrowisko, w ks. siewierskiem, którą przywilej Augusta II w 1706 r. wyniósł do rzędu miast pod obecnom nazwiskiem. Dawniej na M. szedł trakt handlowy z Krakowa do Prus. W pobliżu ist niała kol. fahr. Henryków, a miasto posiadało magazyn solny. Mimo to stan jego nigdy nie był pomyślnym. W 1827 r. było tu 32 dm. , 229 mk. ; w 1860 r. 55 dom. 4 mur. i 433 mk. w tem 375 żyd. . Jarmarki ustanowił tu w 1762 r. przywilej Augusta III, potwierdzo ny jeszcze w 1810 r. przez Fryderyka Augu sta, ks. warszawskiego. Br. Ch, ModrzejowaWólka, wś i folw. , pow. iłżecki, gm. Rzeczniów, par Grabowiec, odl. 19 w. od Iłży. Ma 38 dm. , 249 mk. , 529 mr. ziemi włośc, i 588 mr. folw. , należącej do Banku polskiego w Warszawie. Modrząiowice al. Antonów, wś i folw. , pow. radomski, gm. Zalosio, par. Skaryszew, odl. Modryń Modrza Modrzany Modrzejew Modrzejów Modrzejowa Modrząiowice