synagogę, dom przytułku dla starców, urząd gminny, warzelnią miodu z prod. na 500 rs. , 113 dm. , w tem 6 mur. , 1962 dusz, w tej liczbie 959 izrael. i 4 prawosł. Ludność chrześciańska trudni się przeważnie rolnictwem, a w części tkactwem i szewctwem. M. należą do rzędu wsi założonych na obszarach prawego brzegu Wisły i dorzecza Sanu przez osadników małopolskich. Świadczy o tem nazwa. Wś ta pierwotnie należała do kościoła paraf. w Słusztowie dziś pow. ropczycki. Gdy tamtejszy kościół uległ zniszczeniu, wzniesiono w 1412 r. drewniany kościół w M. i założono tu parafią. . Fundatorem był Jan Dłuto ze Słupi. W 1642 r. dziedzic M. Stanisław Wietecki, chorąży bełzki, uzyskał u Władysława IV przywilej na podniesienie M, do rzędu miast, a raczej na założenie w tych dobrach miasta na gruncie wsi Dąbie Słupie. Tenże Wietecki w 1664 r. wzniósł dzisiejszy okazały kościół murowany, pod wez. ś. Stanisława, i pierwiastkowe miał zamiar fundować tu klasztor kanoników regularnych lateraneńskich, potem zmienił swój zamiar i przy kościele osadził oddzielnego prebendarza, który miał swe pomieszkanie w frontowej części kościoła. Pierwiastkowy kościół paraf. z drzewa modrzewiowego, stojący nad łąkami bliżej wsi Dąbia, pomimo że parafia przeniesioną została do nowej murowanej świątyni, przetrwał do ostatnich czasów, i dopiero przed kilkoma laty rozebrany został. Na pamiątkę przeniesiono do dzisiejszego kościoła dwoje starożytnych oddrzwi modlrzewiowych i wmurowano je w przedsionku. Po doprfnieniu konsekracyi nowego kościoła murowanego w r. 1668 przez ks. Mikołaja Oborskiego, sufragana krakowi skiego, w lat kilkanaście później zniesiono oddzielnego prebendarza, mieszkanie jego wcielono do kościoła, a tym sposobem kościół znacznie rozszerzono i powiększono, pozostały jedynie pamiątką dolne i piętrowe okna w nawie kościelnej, dające wiele światła i okazałości tej świątyni. Na frontowej ścianie kościoła pozostało sześć nisz w murze, gdzie dawniej umieszczone były obrazy świętych. Kościół zbudowany jest w formie krzyża, z wieżą umieszczoną na sklepieniu, nad presbyteryum. Na szczycie wieży metalowa chorągiewka z wyobrażeniem ś. Stanisława wskrzeszającego Piotrowina. Z pamiątek przeszłości kościół posiada piękny rzeźbiony krzyż umieszczony na tęczy i sześć lichtarzy starożytnych bronzowych z XVII w. Pod kościołem w grobach kościelnych znajdują się zwłoki fundatora i jego rodziny, z powodu suchego miejsca dobrze zachowane. Kościół przetrwawszy bez zmiany przeszło dwa wieki, potrzebował gruntownej restauracyi i obecnie staraniem miejscowego proboszcza, a wyłącznym kosztem parafian, którzy złożyli przeszło 12, 000 rs. , przed dwoma laty starannie został odnowiony wewnątrz i na zewnątrz, pokryty blachą cynkową, a na nowo poświęcony przez biskupa dyec. lubelskiej ks. Kazimierza Wnorowskiego w d. 11 września 1884 r. M. dopiero w ostatnich czasach szybko wzrosły w ludność. W 1827 r. było tu 128 dm. i 893 mk. , w 1860 r. 108 dm. i 998 mk. , gdy obecnie jest 1962 mk. Pożary w 1814 i 1841 r. zadawały ciężką klęskę ubogiej mieścinie. Par. M. należy do dek. janowskiego dawniej zaklikowski, obejmuje wiernych 5175 dusz, w skład jej wchodzą os. M. i dobra M. z folwarkami, a nadto wsie Ciechocin, Dąbie, Kalenne, Lute Doły, Lute, Majdan Modliborzycki, Michałów, Świnie, Świnki, Wolica, oraz kilka wsi z gm. Brzozówka Majdan Obleszcze, Pasieka, Polichna Dolna i Górna, Putyk i Bilsko, Węgliska, Wierzchowiska i Wojciechów. Grunta stanowiące uposażenie tutejszego probostwa i obejmujące 176 mr. ornej ziemi wraz z łąką, przeszły na własność rządu i zostały sprzedane komisarzowi Popowowi, który tu wzniósł cztery nowe budowle i założył ogród owocowy. Tym sposobem utworzony nowy folwark M. Plebania, zawiera gruntu or. 133 mr. , łąk 15 mr. , past. 9 mr. , zarośli i nieuż. 32 mr. , położony na granicy granicy gruntów miejskich i wsi Słupie. Dobra M. składają się z osady t. n. , z folw. Zamek, Janówek i Lute Doły, ogólnej przestrzeni 6493 mr. , w tem 4836 mr. lasu, 1336 mr. roli, 105 mr. łąk, 63 mr. past. , i 14 mr. wody. Dobra te obecnie należą do spółki obywatelskiej pod firmą Przanowski, Łempicki i kilku innych. Nabyte przez tęż spółkę w 1866 r. od Towarz. Kredyt. Ziems, za 54, 000 rs. ; poprzednio należały do Gorzkowskich, dawniej Dolińskich. Dobra M. miały dawniej rezydencyą w drewnianym zameczku o wiorstę od osady, w folwarku t. n. zbudowanym, z którego obecnie ani śladu nie pozostało, a tylko nazwa folwarku głównego Zamek i stare drzewa około dzisiejszego dworu rosnące, wskazują miejsce gdzie stał dawny zameczek. Folw. Zamek ma rozl. 350 mr. , dm. dwors. 3, bud. 7; folw. Janówek, od którego znaczną część gruntów przed kilkunastu laty zakupili mieszczanie modliborzyccy, ma rozl. 150 mr. , dm. i bud. 2; folw. Lute doły ogólnej przestrzeni 300 mr. , podzielony na 10 morgowe kolonie, jest wydzierżawianym miejscowym włościanom na lat 12, po rs. 2 z morgi czynszu. Do dóbr należą papiernia w Dąbiu, zatrudniająca 12 ludzi, z produkcya roczną 3, 000 rs. , dwa młyny, cegielnia w Ciechocinie, łomy kamienia wapiennego. Gmina M. należy do sądu gm. 3 okr. w Potoku Wielkim. W skład jej wchodzą dwie par. r. 1. Modliborzyce i Potok Wielki i następujące miejscowości Brzeziny,

Moditten