pięć, od wschodu tyleż a od zachodu jedna. Po czterech rogach są wieże z murami niepożytemi i w ten sposób zbudowanemi, że można było ostrzeliwać z nich na całą długość zamku. Wieże północnozachodnia, północnowschodnia i trzecia wschodniopołudniowa, uległy znacznym zmianom w czasach późniejszych, dwie zaś południowozachodnia i środkowa po nad bramą, pozostały w pierwotnej swej czystości i są prawdziwym kwiatem średniowiecznego budownictwa zamków obronnych. Z wierzchu przyozdobione są mnóstwem wnęk na Mało tynkowanych, które przy ciemnej czerwoności cegły wielki czynią efekt. Wznoszą się one na cztery i na pięć piętr nad przyziemiem, każde piętro strzelnicami zbrojne, a niektóre z nich w górze mają otwory do zrzucania kamieni na oblegających przeznaczone. Jedno albo dwa piętra, a nawet i trzy pierwsze są kwadratowe, reszta aż do wierzchu ośmioboczna. Zamek otoczony był wysokim wałem, po części zburzonym, leży zaś nie opodal rzki Miranki. Po za wałem od strony północnej jest obszerny ogród, w guście włoskim, ze starożytnemi drzewami. A. Jel. , Mir Nowy, ob. Grodzisko t. II, 841. Mira, rzka w pow. kijowskim, prawy dopł. Horochowatki, bierze początek około mka Hermanówki, wsi Mirówki i wpada pod wsią Żydostawek; wspomina o niej Arch. J. Z. R. , cz. VI, t. 2, 181, 199. Mirabel 1. zaśc. , pow. wileński, w. 3 okr. pol. , gm. Gedrojcie, okr. wiejski Kietutany, o 12 w. od gminy, 2 dusze rew. 2. M, , folw. szl. , pow. wileński, w 3 okr. pol. , o 57 w. od Wilna, 1 dm. , 13 mk. kat. 3. M. , dobra nad rz. Kupą, pow. wiłkomierski, okr. polic. rogowski, par. Kupiszki, o 75 w. od Wiłkomierac, gorzelnia 1859; własność hr. Choiseul Gouffier. Mirabela, wś nad rz. Prudok, w płn. stronie pow. mozyrskiego, o 6 w. na płn. zach. od Mozyrza, okr. polic, skryhałowski, os. 8, położenie wzgórzyste, gleba żyzna. A. Jel. Mirabelek, folw. , pow. wiłkomierski, okr. pol. rogowski, par. Kupiszki, należy do dóbr Mirabel hr. Choiseul a. Mirabelki i Mitowo, dwa jeziorka pod miasteczkiem Skopiszki, w pow. nowoaleksandrowskim, gub. kowieńskiej. Mirachowo, Mirochowo 1583 r. , niem. Mirchau, Mirchow dok. Mirchaw, Myrgow wś włośc, dobra ryc. i leśnictwo, pow. kościerski. Wzniesiona 557 st. nad poz. morza, ma klimat ostry, ale glebę żyzną; w pobliżu płynie rz. Łeba. Odl. 44 kil. od Gdańska na zach. , od miasta pow. 2 mile, posiada st. poczt. 1. M. , wś, na własność przywilejem z d. 15 list, 1820 r. wydana, należała dawniej do sstwa mirachowskiego. Tutejsza karczmą została oddana na własność d. 19 grud. 1782 r. Bo wsi liczą się jeszcze 2 wybud. Ziegelscheune i Olszowe błoto. Obszar wynosi 964 mr. W 1868 r. było tu 10 gburskich posiadłości i 14 zagród; 316 mk. , 241 kai, 67 ew. , 8 żyd. W 1877 r. było 34 dm. i 409 mk. , utrzymujących się z rolnictwa i handlu gęsiami. Do tutejszej szkoły katol. uczęszczają dzieci z Baczą, Nowej huty, Starej huty, Olszowego błota i Strzyżej budy 142 dz. r. 1866. Par. kat. Sianowo mili odl. , ew. Mirachowo. Tutejszy okr. urz. stanu cywil. obejmował w 1880 r. 4426 dusz. . W 1882 r. urodziło się. 197, umarło 142, zawarto 43 małżeństw. Rządowenadleśnictwo mirachowskie obejmuje 28069 nar. obszaru, a w tem 3062 mr. nie zdatnych do zagajenia. Zagaje zaś są w Schwanau, w Mirachowie, Hagen, Staniszewie, Wygodzie, Kamionce i Smolniku. Kasa leśnicza jest w Kartuzach. Czysty dochód z gruntu obliczano 1880 r. na 9649 mrk. Poczta posłańcowa dochodzi do Miechucina. R. 1877 nadesłano do tutejszej st. poczt. 11400 listów i t. d. , wysłano zaś 5700. 2. M. , dobra ryc, mają 1466 mr. obszaru. W 1868 r. 176 mk. , 76 kat. , 100 ew. , 18 dm. Jest tu kościół ew. zbudowany r. 1860; cegielnia, młyn, tartak i szkoła ewang. Od r. 1806 1807 była tu siedziba sądu ziemiańskiego, który następnie przeniesiono do Kartuz. W 1856 r. 162 mk. 3. M. , os. leśna, należy do nadleśnego, 1 dm. , 3 mk. M. zaliczyć trzeba do najstarszych osad, czego dowodzą tutejsze wykopaliska. Förstemann donosi bowiem ob. Neue Prov. BL, 1852, str. 134 i Zeitsch. des Westpr. Gesch. Ter. , VI, str. 5 6, że w boru w głębokości 1 stopy znaleziono bronzową fibulę, dalej w torfisku 17 bronzowych pierścieni, widocznie resztki rękawa pancerzowego. Za czasów książąt pomorskich należało M. do kasztelanii gdańskiej i leżało w t. zw. ziemi chmielnińskiej Land Chmelno, gdzie był gród prastary. W 1253 r. był tu panem ks. Świętopełk. Gdy na początku XIV w. Krzyżacy i na lewy brzeg Wisły zapuścili swoje zagony, urządzili 1381 r. w M. wójtostwo, należące do komturstwa gdańskiego; zajmowało ono mniejszą część dzisiejszego pow. kartuskiego i wsuwało się daleko w dzisiejszy pow. wejherowski. Zachodnia granica była ta sama, jaka dziś dzieli Prusy zachod, od Pomorza; na wschód tworzyły granicę należące jeszcze do tegoż wójtostwa wsie Strzebielino, Milwin, Częstkowo, Smażyn, Łebno, Lewin, Będargowo, gdzie się rozpoczyna pow. kartuski; dalej Głusino, Staniszewo, Sianowo, Koziczkowo, Garcz, Łapalice i Prokowo. Tu przerywały granicę dobra duchowne od Grzebieńca do Brodnicy, Przewozu i do wschodniego brzegu jez. raduńskiego. Na zach. brzegu ciągnęła się granica Mir Mira Mirabel Mirabela Mirabelek Mirabelki Mirachowo