kołaja Kiszkę. Przewóz przez Niemen. Jedna z główniejszych przystani nad Niemnem w gu bernii wileńskiej. M. należał dawniej do Kiszków, następnie do Sapiehów, w 1751 r. sprze dany Ignacemu Ogińskiemu, obecnie własn. hr. Elfrydy Zamojskiej. Mikołajów, okrąg wiejski obejmuje mko M. , wsie Łogiewka, Barów, Misiukowicze, WielkiBarów, MałyBarów; zaśc Folwark, Pocielce, Miegisze; 542 włośc. uwła szczonych. 5. M. , folw. , pow. lepelski, nie daleko Uły; był tu kościół filial. , par. niskiej, 1780 r. wybudowany, a do folw. Teklinwil przeniesiony. 6. M. , wś, pow. połocki, o 55 w. od Połocka, w gm. Klisaki obejmującej 1914 dusz, 3120 dz. ziemi dwor. ; własność Józefa Reutta. J. Krz. Mikołajów 1. N amp; olajew, wś, pow. czerkaski, o 2 w. od Konstantynowa, przy trakcie poczt. do m. Rotmistrzówki, par. prawosł. Konstantynów, 232 mk. 2. M. , mko, pow. proskurowski, na pograniczu Wołynia, przy ujściu rz. Maniłówki do Bożka, o 16 w. od Czarnego Ostrowu st. dr. żel. odeskowoło czyskej, o 21 w. na płn. zach. od Proskurowa a 22 1 2 od Kupiela, w 4 okr. pol. , gm. Czarny Ostrów, par. M, , st. p. Czarny Ostrów, 1848 mk. , w połowie ubogich żydów, 377 dm. ; cerkiew pod wez. N. Panny liczy 1500 parafian i 87 dz. ziemi, kośc. kat. dek. proskurowskiego, pod wez. ś. Mikołaja, wymurowany 1770 r. kosztem ks. Augusta Czartoryskiego, poświęcony w 1771 r. , liczy 1529 parafian 1883 r. , ratusz, synagoga, 47 sklepów, 117 rzemieślników, 26 targów, cegielnia, fabryka prostego sukna i krupczatki, st; p. konna gminna. Miasteczko, dość porządnie zbudowane, założone zostało około 1555 r. przez Mikołaja Sieniawskiego, wojew. ruskiego, i od jego imienia nazwane, a ponieważ ziemia ta należała do Czarnego Ostrowu, będącego w posiadaniu Wiszniowieckich, wszczął się więc proces trwający wieki i jeszcze w 1795 r. nieukończony. Tymczasem ostatnia Sieniawska wniosła M. w dom Czartoryskich. August Czartoryski, wda ruski, pobudował tu obecny kośc. i ozdobił ratuszem. Podług taryfy z 1776 r. znajdowało się tu 374 dm. opłacających podymne. Od Czartoryskich scheda Maryi z Czartoryskich ks. Wirtemberskiej M. wrócił do sukcesorów Wiszniowieckich, Przeździeckich; dziś jest własnością Konstantego Przeździeckiego, który posiada w kluczu tym 6, 649 dz. ziemi używalnej. Jurydyka mikołajowska inaczej Księdzowka, dziś rządowa, ma 110 dz. ziemi. Do parafii katol. mikołajowskiej, oprócz M. , należą wsie Chodkowce, Czerepówka, Hladki, Hryniowce Polowe, Jurydyka, Kalinówka, Klimaszówka, Kopaczówka, Maniłówka, Orlińce, Pachutyńce, Paszkowce, Stawczyńce, Wezdeńki i Zarudzie. Ob. Arch. J. Z. R. , cz. V, t. 1, 282 284; cz. VI, t. 2, 261. 3. M. , wś, pow. hajsyński, gm. Kiblicz, ma cerkiew; na leżała do Czartoryskich, dziś do klucza kiblickiego. Lr. M. , X M, O. Mikołajów, po rus. Mykołajew, 1. wieś w pow. bóbreckim zwana często miasteczkiem, 16 kil. na płn. od sądu pow. w Bóbrce, 7 kil. na płn. od urzędu poczt. w Romanowie, 14 Ml. na płn. wch. od st. kol. w Starem Siole, a 17 kil. na płd. zach. od st. kol. w Zadwórzu, niedaleko gościńca, wiodącego ze Lwowa do Stanisławowa i Złoczowa. Na płd. wsch. i płd. leży Podsosnów, na zach. Horodysławice, na płn. Gaje i Hermanów obie w pow. lwowskim, na płn. wsch. Peczenia w pow. przemyślańskim. Wody zabiera mały pntoczek, płynący przez płd. część wsi od wsch. na zach. Jest to dopływ Kabanówki, wpadającej do Pełtwi. Zabudowania wiejskie leżą w płd. stronie obszaru 305 m. . Na płn. wsch. leży las 245 m. . Własn. więk. Alfreda hr. Potockiego ma łąk i ogr. 26, lasu 303 mr. ; wł. mn. roli or. 381, łąk i ogr. 22, past. 93 mr. W r. 1880 było 951 mk. w gm. między innemi 15 obrz. rz. kat. , 641 gr. kat. . Par. rz. kat. w Hanaczowie, gr. kat. w miejscu, dek. bobrecki, archidyec. lwowska. Do tej par. należy Podsosnów. We wsi jest cerkiew i szkoła etatowa 2kl. Jest tu mogiła, pochodząca według podania z czasów wojen tatarskich. 2. M. z Adamówką, Sterkowcami i Zalishami, wś w pow. brodzkim, 32 kil. na płn. zach. od urzędu poczt. w Szczurowicach. Na wsch. leży Strzemilcze, na płd. Smarzów i Zawidcze, na zach. Uwin. Zresztą sąsiaduje znaczna część wsi, klinem na płn. wybiegająca, od zach. , płn. i płn. wsch. z gub. wołyńską. Środkiem wsi płynie dopływ Styru Sydołówka od zach. , z Uwina, na wsch. i tworzy w końcu granicę między M. a Strzemilczem. W dolinie Sydołówki leżą zabudowania wiejskie; na lew. jej brzegu przypiera do granicy wsch. część wsi Sterkowce; w płn. stronie obszaru leży część wsi Adamówka 199 m. , założona przez Adama Chołoniewskiego i jego imieniem nazwana na płd. od niej folw. i pasieka Zaliski. W tej stronie obszaru leży na płn. wsch. las znaczniejszy, t. zw. Mikołajewska góra, ze szczytem 270 m. wys. , i przypiera do granicy gub. wołyńskiej. W stronie płd. zach. , na prawym brzegu Sydołówki, leży część wsi Maziarnia 210 m. wśród lasów. Na granicy gub. wołyńskiej stoją od strony wsch. 3 strażnice nadgraniczne, od strony płn. i zach, po jednej. Własn. więk. ma roli or. 834, łąk i ogr. 193, past. 68, lasu 1385 mr. ; wł. mn. roli or. 2105, łąk i ogr. 726, past. 175, lasu 29 mr. W r. 1880 było 1630 mk. w gm. a mianowicie 1309 w M. a 321 w Sterkowcach. Par. rz. kat. w Szczurowicach, gr. kat. w miejscu, Mikołajkowo Mikołajów