pruskiej monecie. Potem brak dalszych wia domości o M. Dopiero wizytacya kan. Strzesza z r. 1667 donosi, że jednę część dóbr tych posiadał wówczas Jan Wituski a drugą Jan Biedrzycki; każdy z nich dawał mesznego po 3 korce żyta i tyleż owsa. R. 1682 dzierżył większą część Wituski, a mniejszą Zalewski. Według taryfy poborowej na symplę wyra chowanej płacono od większej części 22 gr. , od mniejszej 8 gr. R. 1724 wymieniają archi wa łasińskie Michała Garczyńskiego, asesora ziemi michałowskiej, jako właściciela Mędrzyc. A z wizytacyi łasińskiej z r. 1749 wynika, że tenże około r. 1740 wybudował tu na wzgórzu za wsią kaplicę, chcąc przez to uczcić pamięć swej matki. U góry we wieżyczce wisiał dzwon dosyć wielki. Jako kapelan pełnił przy niej służbę Bożą kś. Gaude, dawniejszy pro boszcz z Tychnów. Raz w roku wielki bywał odpust w M. w jakąś uroczystość N. M. Pan ny, połączony z jarmarkiem. Kiedy zaginęła kaplica tutejsza o tem nie ma pewnych wia domości ob. kś. Fankidejski Utracone ko ścioły i kaplice, str. 107. Akta hypoteczne wykazują, że Kajetan v. Rautemberg Gruszyński sprzedał d. 14 maja 1764 r. Mędrzyce, Bogdanki, Pęsławice i pretensye do Jakubkowa za 110, 500 pruskich złotych Ignace mu Pawłowskiemu; podczas okupacyi pruskiej dzierżył te dobra syn jego Ksawery. Według pomiarów katastrowych z r. 1776 zawierały M. 30 włók średniej tylko gleby; przynosiły dla tego tylko 248 tal. 20 gr. U fen. zysku. Do dóbr mędrzyckich należał prócz tego bór, karczma, trzy stawy rybne i młyn wodny; nadto przysługiwało właścicielowi prawo pa tronatu nad kościołem w M. , rybołóstwo w Osie, większe i mniejsze sądownictwo, polowanie i warzenie piwa i wódki. Według topografii Goldbecka składały się M. w 1789 r. z szlach. folw. i wsi z 6 dymami. R. 1856 posiadali te dobra Ferdynand i Albert t. Koss. O fa milii Cymbarków, do których przez pewien czas należały M. , zestawił ciekawe szczegóły Kę trzyński O ludn. pol w Pr. , str. 123 124. Mędrzyny, niem. Mendrinen dok. Armadrei, wś na Warmii, pow. olsztyński, st. p. Purda; na granicy pow. szczycieńskiego, nad jez. Kośno zwanem; w miejscu młyn wodny; obejmu je 225 49 mr. ; między tymi 3 57 boru; sąd okręgowy Olsztyn; paraf. kat. Bartąg, ew, Olsztyn; w 1863 r. 3 domy, 25 kat. mk. Pola ków. Mikołaj Kos, proboszcz, Henryk Sampławski, kustosz, Stanisław Hozyusz, kanoni cy katedralni, pozwalają r. 1590 Krzysztofowi Lewarkowi postawić młyn na prawie chełm. w dobrach Armdrei. R. 1607 był młynarzem tamże Andrzej Broda a później Antoni Hermanowski ob. Kętrz. O ludn. pols. w Prus. , str. 556. Kś. Fr. Mędzisko al. Mendzisko, folw. , pow. szamotulski; 1 dm. , 19 mk. , należy do dom. Szczuczyna. Męka Księża Męka, Manka w dok. , wś kol. przy zbiegu rz. Trzebiczny z Wartą, pow. sie radzki, gm. i par. Męka, odl. 6 w. od Sieradza. Posiada kościół par. murowany, szkołę po czątkową. Wś ma 58 dm. , 680 mk. , dwie os. karcz. , 2 dm. , 15 mk. Wspomina tę wś Lib. ben. Łaskiego t. I, 390, 3, 434, 78 i Kod. Dypl. Muczk. i Rzyszcz t. II, 55. Kościół tu tejszy istniał już w XIV w. i należał do kano ników regularnych, których w 1358 r. prze niósł Kazimierz W. do Kalisza. W 1685 r. bisk. krak. Andrzej Trzebicki wzniósł tu ko ściół drewniany na miejscu dawnego, obecny pochodzi z XVIII w. M. par. dek. sieradzki 2727 dusz. Męka, gmina, należy do sądu gm. okr. I w Zapuście Małej, st. poczt. Sie radz. Ma 9798 mr. obszaru i 3674 mk. 1867 r. . W gminie całej przeważnie trzy polowe gospodarstwo. Br. Ch. Mękaliny, pow. ostrowski, gm. i par. Poręba. Msękarzów, wś i folw. , pow. włoszczowski, gm. Moskorzew. par. Dzierzgów, leży nad rz. Nidą, w dolinie błotnistej, odl. 21 w. od Włoszczowy. Posiada 369 mk. , 13 dm. mur. , 22 dm. drewn. Ogólny obszar wynosi 2123 mr. z czego na grunta dworskie przypada 1682 mr. 561 mr. ziemi ornej, 841 mr. nieuż. , 531 mr. lasu, 240 mr. pastw. , 70 mr. łąk; na włościańskie 340 mr. roli ornej, 72 mr. lasu, 21 mr. łąk, 8 mr. nieuż. Jest tu młyn wodny. Ogólna powierzchnia gruntu nieco falowata, na miejscach wyżej położonych gleba rędziniasta, urodzajna, z podłożem wapniakowem; niższe grunta są albo sapowate, mocno wilgo tne, albo też piaszczyste. Na uwagę tu zasłu gują nieużytki, stanowiące aż 841 mr. obszaru a przezwane miejscowo górami. Są to roz ległe wydmy piaszczyste, faliste, pokryte rzadką rośniną karłowatą, jałowcem, oraz bar dzo lichą trawą. Łąki utrzymane w dobrym stanie i do pewnego stopnia irrygowane wodą z pobliskiej Nidy. Lasy rozmaite, już to wy sokopienne, nieźle utrzymane, już młode lub krzaki prawie bez wartości. W XV w. kmie cie tutejsi płacą dziesięcinę prepozyturze kra kowskiej, zaś obszar folwarczny prob. w Dzierz gowie. Dziedzicem jest Jan Prawdzie Dług. , I, 21. W XVII w. M. należał do Kochowskich a mianowicie do Urbana, brata Wespazyana poety. W 1827 r. było tu 24 dm. i 271 mk. Do M. należą trzy folwarki, t. j. M. , Rajtary i Zagórzec. Lud tu jest biedny, bez żadnego wykształcenia. Dr. E. Br. Mękarzowice, wś, pow. pinczowski, gm. Złota, par. Probołowice. W 1827 r. par. Pełczyska, 23 dm. , 151 mk. W XV w. wś ta by

Mędrów

Mędrzyny

Mękaliny

Msękarzów

Mękarzowice