przeważnie ewang. ; ludność trudni się rolnictwem. W pobliżu są 2 cegielnie i kilka gorzelni. Kościół na wzgórzu z wieżą pochodzi z czasów krzyżackich. W miejscu jest stacya misyjna z nową kaplicą, stowarzyszenia św. Bonifacego i Wojciecha. W r. 1878 dusz 430. Dźw. tworzą też osobny okr. urz. stanu cywil. , który d. 1 grud. 1880 r. miał 2639 dm. ; roku 1882 urodziło się 134 dzieci, zawarto 24 małżeństw, zmarło 82 osób. Tutejsza st. p. liczy się do III klasy; poczty osobowe idą ze Szczytna na Dźw. do Rothfliess, z Rothfliess na Dźw. da Wielborka i ztąd do Niborka; poczta posłańcowa dochodzi do Pasynia i do Rańska. Dźw. istniały już r. 1399. Filip Wildenow zwalnia na prośbę swoich najbliższych przyjaciół i pana Mikołaja Targowskiego v. Tergewisch, bartników w Dźwierzutach od pańszczyzny herrendinst; i ustanawia ich stosunki. świadkami byli Mikołaj Targowski i Tomasz, proboszcz dźwierzucki Swersatten. Dan r. 1403 w dzień śś Trzech Króli. R. 1438 Tomasz, sołtys dźwierzucki, posiada prawo chełmiń. Mikołaj Targowski, Kończ z Zybułtowa i Jan Pilawski Philsdorf z Dźwierzut nadają Giedatowi, wiernemu słudze, karczmę w Dźw. z 1m morgiem roli na prawie chełm. Dan r. 1438 w dzień śś. Wita i Modesta. świadkami byli Jakub, proboszcz dźwierzucki, Mikołaj Schwansfeld, Mikołaj Lindern i Kacper, pisarz. R. 1484, za czasów bisk. warmińskiego Mikołaja v. Tüngen, został na probostwo tutejsze prezentowany przez Konrada de Stauchouwitcz, prowizora w Szczytnie, Erasmus de Elbing, clericus Warmiensis dioecesis; instytucya jego nastąpiła, die Jovis XVIII Marcii. R. zaś 1485 został tu proboszczem Wawrzyniec Simonis, a r. 1489, 29 listop. Wawrzyniec Cronow. Proboszcz tutejszy posiadał 4 włóki, mesznego pobierał 2 łaszty, co 14 dni odprawiał też nabożeństwo w nieistniejącej już wsi Wildenheim, gdzie był kościół aż do r. 1531. R. 1602 mieszkało w Dźw. więcej Polaków aniżeli Niemców. Ob. Kętrz. O ludn. pols. w Prus. , str. 391 92 i Script. rer. Warmien. , I, str. 376, 379, 387, 402. Z szlachty mieszkali w Dź. r. 1602 Rochowie. Kś. Fr. Mensik niem. , ob. Mężyk. Menthen niem, ob. Minięta. Mentów Mętów al. Głuszczyzna, wś i fol. , pow. lubelski, gm. Zemborzyce, par. Czerniejów. Folw. należy do dóbr rząd. W 1827 r. wś duchowna, 30 dm. , 213 mk. W XV w. należał do par. Krężnica Jara Dług. III, 306. Fol. M. al. Głuszczyzna z wsią Głuszczyzna, rozl. mr, 412 gr. or. i ogr. mr. 303, łąk mr. 14, past. mr. 5, lasu mr. 83, nieuż. i place mr. 6; bud. mur. 1, z drzewa 4; płodozmian 12po lowy. Wś Głuszczyzna os. 10, z gr. mr. 233. Mentula mapa Reym. , rz. w pow. łukowSłownik geograficzny. Tom VI Zeszyt 64. skim; właściwie jest to odnoga Wieprza, od dzielająca się z praw. brzegu pod Bozniewica mi na zach. Kocka, płynąca ku zach. pod Mściskiem i powracająca do głównego koryta pod Łysobykami. J. Bliz. Menturren niem. 1. wś na Litwie prus. pow. darkiejmski, st. p. Darkiejmy, okr. urz. stanu cywilu Gailboden, w 1856 r. 147 mk. 2. M. Gr. niem. , wś, pow. darkiejmski, st. p. Sodehnen. M. Kl. wybud. tamże, 11 mk. w 1856 r. Kś. Fr. Mentuszewo, os. , pow. szczuczyński, gm. Szczuczyn, par. Wąsosz. Menzelińsk, miasto pow. gub. ufimskiej, na lew. brzegu rz. Menzeli, przy ujściu do niej rzek Czanki i Skorodumki, odl. 1780 w. od Petersburga, a 271 w. od miasta guber. Ma 5872 mk. , bank, stacyą pocztową, twierdzę w r. 1736 wystawioną. Menzels niem. , ob. Mieczysławy. MenzelsAlt niem. , folw. , pow. morąski, st, p. Miłomin, należy do dóbr ryc. Banners. Menżykowszczyzna, wś, pow. oszmiański, 4 okr. adm. , 56 w. od Oszmiany, 7 dm. , 65 mk. 58 prawosł. , 7 katol. . Meradow dok. , ob. Rywałd. Meran dok. , ob. Mirany. Meraunen dok. , ob. Morny. Merawn, Merayno dok. , ob. Mirany. Mercestwo, os. , pow. wejherowski, st. p. Smażyna, o 2 mile od Wejrowa, należy do Szynwałda. Merchwiada, nazwa lasu rozpościerającego się w płd. zach. obszarze gm. Kropiwnika Starego, w pow. drohobyckim, na płn. stoku góry Wieży 1028 m. i pokrywającego górę, Merchwiada zwaną. Z lasu tego wypływa potok Bukowiec, płynący na płn. i po 4 kil. biegu uchodzący do Stryja z praw. brz. Br. G. Mercke al. Merckem niem. , ob. Grzywna. Mercza, rz. , dopływ Anczy, ob. Mercze, wś i fol. , pow. wyłkowyski, gm. Zielonka, par. Olwita, odl. 11 w. od Wyłkowyszek, ma 17 dm. , 136 mk. W 1827 r. 14 dm. , 149 mk. Folw. i wś M. rozl. mr. 338 gr. or. i ogr. mr. 285, łąk mr. 26, past. mr. 24. nieuż. i place mr. 3; bud. z drzewa 9. Wś M. osad 17, z gr. mr. 100. Merczyce, wś nad rz. Jasiołdą, pow. piński, gm. Porzecze, 1 okr. pol. , 161 mk. Własność Twardowskiego. Merdyn, ob. Mordyn. Merecice, po węg. SzentImre, wś w hr. szaryskiem Węg. , kościół kat. filial. , 242 mk. Mereckie 1. wś, nad jez. Czarnem, pow. dzisieński, o 50 w. od Dzisny, 2 okr. adm. , 20 dm. , 210 mk. 2. M. , dwie wsie, pow. dzisieński, gra. głębocka, w 1 okr. adm. , dusz 89. Merecz 1 łac. Meretium, u Krzyżaków Merkenpille lub Merken, mko na praw. brz. Niemna, 17 Mensik Mensik Menthen Mentów Mentula Menturren Mentuszewo Menzelińsk Menzels Menżykowszczyzna Meradow Meran Meraunen Merawn Mercestwo Merchwiada Mercke Mercza Mercze Merczyce Merdyn Merecice Mereckie Merecz