kich podatków uwolnił; prowadzenie wszelkich handlów zabezpieczył; chcącym zająć się rolnictwem grunta pewne wyznaczył; kupców zaś handlujących i rękodzielników w rynku i ulicach miasta porozmieszczał; jednem słowem znaczną osadę ludu wolnego na prawach i wolnościach m. Czehryna, w ludność, w handle i rękodzieła pomnożył i przystojną postać miasta uformował Arch. J. Z. R. , część 5, t. I, str. 555. Ale niemniej troskliwą ręką pomnażał pomyślność i reszty sstwa i dóbr swoich dziedzicznych, dźwigając szczególnie rolnictwo, jako pierwiastek cywilizacyjny wśród ludności, której wrodzona gnusność od uprawy roli odwodziła, a temperament bujny i dziki spokojnem wzgardzał życiem. Toć duch czynności ssty wkrótce otoczył ten zakąt pasmem bogatych i kwitnących osad a stepy w urodzaj płodne, przestały odtąd nareszcie wieczystym martwieć odłogiem. Wskutek prawa zapadłego na sejmie czteroletnim o miastach, król Stan. August dał w 1792 r. miastu M. przywilej renowacyjny Arch. J. Z. R. , część 5, t. I, str. 549 557. Ant. Barnaba ks. Jabłonowski był ostatnim sstą czehryńskim; po jego śmierci sstwo za rządu rossyjskiego zostało posiadłością skarbową, dziedziczne zaś jego dobra Żabotyn i połowa M. spadły na syna jego ks. Maksymiliana, tajnego radcę i wielkiego mistrza dworu cesarstwa rossyjskiego, wojewodę królestwa polskiego, który M. odprzedał Bielińskim, a ci Hieronimowi Sobańskiemu, a od tego nabył te dobra senator Iwan Funduklej. Majętność ta obecnie składa się z wiosek następnych Hołowkówki. Mielnik, Osoty Kajetanówki i Janówki. Kajetanówka przed laty słynęła z leczniczej wody żelaznej. Za M. , o wiorst 3, leży na wyspie Taśminy monaster ś. Mikołaja pustynny. W cerkwi monasterskiej jest napis, z którego widać, że monaster ten zbudowany był w 1765, a odbudowany na nowo w 1792 r. Ks. Jabłonowscy sowicie go nadali i ubogacili. Monaster ten atoli musiał istnieć i dawniej, bo w 1666 r. hetman Paweł Tetera wznowił dawne temuż monasterowi nadane przywileje Biełojezierski Jużnoruskie lietop. , str. 117. Trwa dotąd żywa tradycya ludu o ostatnim napadzie ordy na M. Było to w 1769 r. Tatarzy wpadli do Nowej Rossyi a ztąd przez Nowoserbią do Smilańszczyzny dostali się i tam w wielu włościach dużo ludzi w jasyr zabrali, innych w pień wycięli z notat Tad. Sztejna. M. szczyci się swoją bohaterką legendową. Była to tak nazwana popówna z Widmidiwki. Legenda nie powiada atoli nic o czasie, w którym żyła ta rycerska dziewica, ale łatwo można się domyślić, że to było w tych czasach, kiedy wobec ustawicznych najazdów tatarskich, każdy mieszkaniec pogranicza tego żył życiem heroicznem, pośród przygód krwawych i niebezpieczeństwa. Gdy orda szła mówi legenda to ludzie chowali się do zamku, a pod ziemią takie były przej ścia, że nimi można się było dostać do rzeki. Tam też ludzie długo przebywali, aż póki orda nie schwytała pewnego niecnotę, który im wskazał, kędy się dostać do bramy. A tam była popówna, która walecznie nie puszczała ich do zamku. Starzy i młodzi wołali też w niebogłosy Wyjdit, wyjdit Wedmidiwna Protiw ordy z chlibom. ., , Oj ne budem proklatyra. Oj ne budem korytysia; Jest u nas jasne oriźja Budem boronitsia. .. Widmidiwska popiwna Horos uczyniła; Simsot Turok janiczar Z konej powaliła. .. . Skończyło się wszakże na tem, że Tatarzy wojowniczkę ową zabili, a młodą czeladź w jasyr zajęli Czubiński Zapiski, t. I, str. 299. W r. 1819 sta ła tu kaplica katolicka, zbudowana przez Hie ronima Sobańskiego. R. 1848 założono cukro wnią a w 1836 browar, Dwie tu są cerkwie Uspeńska drewniana, zbudowana w 1735 r. na miejscu dawnej, i druga Michajłowska dre wniana. Wizyta czyhryńskiego dekanatu z r. 1740 powiada. Cerkiew p. t. ś. Michała wy żej okien zbudowana, bez powału i podłogi i ogrodzonego cmentarza, słomą pokryta przez parochian, w r. 1738, po spalonej Tatarami, wybudowana. Paroch Joan Samujłowicz, po święcony 1723 r. w Pereasławiu. W tymże mczku była druga cerkiew Uspeńska, którą Tatarowie ze wszystkiem spalili. M. w 1860 r. miało w obu częściach rządowej i prywatnej, 1415 mk. chrześcian i 2320 żydów. W 1741 r. było tu 200 dm. , 1500 mk. i ani jednego żyda. W 1808 r. było 122 dm. , 1167 mk. chrześc, i 350 żyd. Dobra M. miały 16, 916 dzies. ziemi. Edward Bulikowski, Medwedówka, przedm. Machnówki, pow. berdyczowski. 2. M. , wś, pow. kaniowski, odl. o 2 w. od Hruszowa, własność Leona Modzelewskiego, obszaru 1372 dzies. ziemi, z której 540 dz. odeszło dla włościan. Cerkiew prawosł. i 940 mk. prawosl. ; 12 katol. Na obszarze dworskim wzorowe rolne gospodarstwo. M. należała do sstwa kaniowskiego. Medwedówka L wś, pow. lityński. gm. Chmielnik, par. Nowy Konstantynów, o 21 w. od Lityna, 28 dm. , 122 mk. , 106 dz. ziemi włośc. W 1527 r. zostawała w posiadaniu 4ch braci Łukasza, Bunicza, Eliasza, Junicza, którzy ją zamienili na wś królewską Kożuchów ob. . Należała do klucza nowokon stantynowskiego 9171 dz. , dawniej Rzewuskich, Czartoryskich, Jaroszyńskich, a od tych ostatnich drogą przymusowej sprzedaży przez Koczubejów nabytego. 2. M. , wś, pow. proskurowski, gm. Tretelniki, par. Czarnyostrów; 65 dm. , 352 mk. ; 470 dz. ziemi włośc. Nale M

Medwedówka

Med