Med skiemu ob. Archiw J. Z. Rusi, cz. VI, t. 1, 292. 4. M. , przysiołek nad strugą do Teterówki wpadającą, pow. żytomirski, par. Krasnopol. R. 1867 miała 13 dm. 5. M. , os. szlach. , pow. rowieński, w dobrach Hubków. 6. M. , wś, pow. nowogródwołyński, gmina Emilczyn, osad czynszowych 35; należy do dóbr Emilczyn, własność Uwarowych Medwedówka Wedmediwka, Medwedica, dawny Daniłów lub Danielgród, mczko, pow. czehryński, nad rz. Taśminą, po prawej stronie górzystego jej wybrzeża, przy ujściu rz. Medwedówki. Ta ostatnia, nadawszy osadzie nazwisko, przecina ją na dwie połowy, z których jedna, położona na prawej stronie, od wieków wchodziła w obręb stwa czehryńskiego i dziś jest własnością skarbową; druga jak przedtem, tak i obecnie jest posiadłością prywatną. Taśminą czyli Taśmin, porosły gestem i szerokiem pasmom olch i oczeretów, otwiera widok na okolicę. Na przeciwległym brzegu leży szeroka smuga piasku, towarzysząca temu brzegowi Taśminy od Smiły do Dniepru, co pozwala się domyślać, że bagnisty Irdyn, łączący się z ługami teraźniejszego koryta Dniepru pod Mosznami, a następnie Taśmina, z którą się łączy pod Smiłą, był niegdyś korytem Dnieprowem. Na tę myśl naprowadza także i pozycya prawego brzegu Taśminy, wyniosłego, poprzerzynanego jarami, słowem zupełnie podobnego do brzegu Dnieprowego, jak widzimy, od Kijowa do Kaniowa. Taśmina, płynąc wśród secin wysp porosłych drzewami i sitowiem, przedstawia piękniejsze widoki niż wiele rzek, przez nagie płaszczyzny toczących swe nurty. W miasteczku nic nie pozostało, coby świadczyło o jego starożytności, wyjąwszy w połowie już zniszczonych okopów nad Taśminą, które wskazują, że w tem miejscu był zameczek, i starej bardzo, drewnianej, dziś pustej kaplicy, w ścianie okopu. U wjazdu zaś do mczka sterczy wysoki kurhan, z dwoma innymi mniejszymi. Jeszcze w pierwszej połowie XVI w. okolica ta leżała pustynią i tylko tu i ówdzie, jako na rubieży od pól dzikich, powyrastały na niej strażnicze posterunki; jednym z tych był Czehryn i zamek nowy, zwany Kitajherodem Papr. Herby. str. 221, który otrzymawszy w r. 1589 lokacyjny przywilej na miasto, stał się dopiero jakoby metropolią wszystkich bliższych osad. Naonczas wchodził on jeszcze w skład starostwa czerkaskiego. Atoli natłok ludności musiał być znaczny, kiedy Jan Daniłowicz, ssta czehryński i korsuński, dla ludzi wolnych, w Czehrynie już się niemieszczących, wyrobił lokacyą dla nowego miasta M. , którą od swojego imienia nazwawszy Daniłowem albo Danielgrodem, wystarał się nadto dla niego i o prawo municypalne magdeburskie, tak że odtąd Daniłów Med czyli M. miał już swój osobny magistrat i rząd miejski Arch. J. Z. R. , część 5, t. I, str. 551. Toć w księdze Bolszoho Czerteżu ułożonej przy końcu XVI w. , czytamy a wysze Czyhiryna na Taśminie, 2 mili, horod Medwedica. Ale podczas gdy po prawej stronie rz. Medwedówki miasto to się lokowało, to zarówno i po lewej skupiała się osada zarzeczna, należąca do dóbr radywonowskich, dziedzicznej posiadłości wpierw ks. Hlinskich Putywlskich, potem Żubryków. Ci też ostatni wznieśli na tej swojej części zarzecznej zameczek. Ale niedługo nastąpiły zamieszki kozackie, i sławetni mężowie miasta Daniłowa przyłączyli się do zbuntowanych, tak, że rygor srogiej konstytucyi z 1601 r. o swywoli ukrainnej został i do Daniłowa rozciągnięty Vol. leg, , II, str. 443. W połączeniu z buntami atoli kozacy szerzyli zniszczenie jakoż Czehryn i Daniłów tak przez nich spustoszony był, że w 1611 r. konstytucyą osobną do drugiego sejmu musiano ekscypować te miasteczka od wybieranego z całego wdztwa poboru Vol. leg. , III, str. 29. Z opustoszenia tego skorzystał Bohusz Łuczkiewicz Kochanowski, podstarości czerkaski, który, roszcząc jakieś prawa do M. , z racyi spadku po ks. Hlinskich Patywlskich, wpadł do Daniłowa starościńskiego ze zbrojną kupą, pozabierał grunta, spalił most na rzece i prom porąbał. Skarżył się o to sądownie Jau Daniłowicz, ssta czehryński i kors. Dawn. regestr ks. grodz. i ziems. kijow. . Ale w lat kilka tenże D. już się znowu nieprzyszczupłą zapełnił ludnością, oto co mówi lustracya sstwa korsuń. z 1616 r. Daniłów, nowa osada; to miasteczko lat pięć jak osiadło. Jest w niem domów miejskich pod posłuszeństwem N. 20; którzy, gdy słobody wysiedzą, na tejże powinności będą co korsuńscy. Kozackich domów N 280. Arenda młynów, karczmy czyni zł. 100. Suma prowentu mczka tego 100 zł. Lustracya zaś z 1622 r. przedstawia taki stan mczka Daniłów słoboda. To mczko nad rz. Niedźwiedziówką położone jest, palami w okrąg oatawione. Jest w niem mieszczan posłusznych N. 50; mają słobody do lat 20. Stan. Koniecpolski, hetman polny kor. , nabywszy Radywońszczyznę całą od sukcesorów Zubrykowskich, został też dziedzicem i części do niej należącej w Medwedówce; jakoż w 1633 r. postarał się aby tę jego część od Daniłowa czyli M. starościńskiej i w ogóle od sstwa czehryń. rozgraniczono. Mocą tego rozgraniczenia rzeczka Kosara i Taśmin goły miały odtąd jakby miedzę przyrodnią między temi dwoma posiadłościami stanowić Arch. J. Z. E. , część 5, t. I, str. 552. R. 1637 Stanisław Daniłowicz, ssta czehryń. i korsuń. z ochoty i ambicyi chwały, udawszy się ze swego sstwa na wyprawę w pola

Medwedówka