ski, o 3 kil. od st. p. Osiek, 127 mk. kat. Le ży przy ujściu Kłopotnicy do Wisłoki, grani czy na płn. z Załężem, na płd. z Zawadką, na zach. z Wolą. dębowiecką. . Mac. Markuszew, os. miejska przedtem miasteczko, nad rz. Łachą, pow. nowoaleksandryjski puławski gm. i par. Markuszew. Odl. w. 5 od Kurowa, 8 w. od stacyi dr. żel. Nadwiśl. Miłocin, 21 w. od Puław, 25 w. od Lublina i 130 w. od Warszawy. Leży przy trakcie bitym warszawskolubelskim, między Kurowem a Lublinem, w dolinie rzeczki tworzącej zagłębienie śród okolicznej wyżyny. Posiada kościół par. murowany i drugi filialny; dom schronienia dla 10u starców i kalek, synagogę, urząd gminny, szkółkę początkową, kasę wkładowozaliczkową wiejską, i fabrykę narzędzi rolniczych. Stacya pocztowa w Kurowie, gdzie także i sąd gminny dla M. W 1827 r. było tu 78 dm. , 525 mk. , w 1861 r. 91 dm. 9 mur. i 826 mk. 387 żydów. ; obecnie ma 1256 mk. 672 żydów i 135 dm. 6 mur. Pierwotni dziedzice i założyciele zapewne wsi pochodzili z możnego rodu Firlejów, którzy dla kolonizacyi obszaru między Wisłą a Bugiem, położyli wielkie zasługi. Przybrali oni od siedziby miano Markuszewskich, lecz zachowali wspólny herb Lewart. Po wygaśnięciu tej gałęzi rodowej na Kazanowskiej sędzinie łukowskiej majątek przeszedł do Firlejów, a po nich należał do Hryniewieckich, Tarnowskich, Zbyszewskich. W 1608 roku dziedziczka M. Gertruda Firlejowa z Bnina Opalińska żona podskarb. w. koronnego wzniosła tu kościół murowany śgo Ducha i szpital. Kościół ten został przyłączony do parafialnego, który wznieśli tu Jan i Andrzej Firlejowie w r. 1667. Ten ostatni murowany, z dwoma wieżami, sklepiony, ma dwa nagrobki Katarzyny Hryniewieckiej kasztel. kamienieckiej z r. 1773 i Rafała Tarnowskiego 1803 r. z marmuru. Przywilej miejski nadał osadzie Jan III w r. 1686, a cechy ustanowił 1689 r. M. , par. dekan. nowoaleksandryjski, 2558 dusz. . M. , gm. , należy do s. gm. , okr. II w Kurowie, gdzie też i st. p. , ma 11, 536 mr. obszaru i 3, 547 mk. 1867 W skład gminy wchodzą Bobowisko, Góry, Kalenic, Kłoda, Kątna wólka, Łomy, Markuszów, Orlicz, Przybyszewska wola, Zabłocie, Zastawa. W gminie istnieje jedna szkoła początkowa, jeden wiatrak, dwa młyny wodne i 1 fabryka narzędzi rolniczych z prod. za 2, 500 rocznie. Dobra M. składają się z folw. Łany v. Markuszów, nomenklatury Marynki, osady miejskiej M. , wsi Góry, Zabłocie, Kłoda, Bobowisko, Łąkoć, Barłogi, Choszczów, Rany, Kaleń i Zastawie. Rozl. wynosi mr. 2223, grunta orne i ogr. m. 717, łąk mr. 245, pastw. mr. 50, wody mr. 37, lasu mr. 1108, nieuż, i place mr. 76. Bud. mur. 7, z drzewa 19. Płodozmian 14polowy, młyny wodne i wiatrak. Osada M. , osad li6, z grun. mr. 892; wś Góry, osad 37, z grun. mr. 777; wś Zabłocie, osad 21, z grun. mr. 625; wś Kłoda, osad 26, z grun. mr. 689; wś Bobowisko, osad 11, z grun. mr. 352; wś Łąkoć, osad 11, z grun. mr. 307; wś Barłogi, os. 11, z grun. mr. 349; wś Choszczów, osad 26, z grun. mr. 615; wś Łany, osad 19, z grun. mr. 58; wś Kaleń, osad 16, z grun mr. 469; wś Zastawie, osad 13, z grun. mr. 395. Poduchowne grunta w M. , mające 284 mr. , przeszły na własność rządu, i zostały sprzedane w r. 1881 za 19, 345 rs. Br, Ch. Markuszowa 1. przys. do Janowic pow. limanowski, leży nad potokiem Wilkowiskiem uchodzącym do potok, Tarnawy, a z nim do Stradomki, w okolicy górskiej 352 m. npm. , lesistej, należy do paraf. rzym. kat. w Skrzydlnie i liczy i 148 mk. rzym. kat. Gleba ow siana, górska. Posadł. więk. OO. Cystersów w Szczyrzycu wynosi 37 mr. lasu, mniejsza 145 mr. roli, 27 mr. łąk, 47 mr. pastw. i 5 mr. lasu. Graniczy na północ z Jodłowni kiem, na zachód ze Skrzydlną, na południe ze Stróżą Struszkiewicz, a na wschód ze wsią Wilkowisko. 2. M. , wś, pow. rzeszowski, na prawym brzegu Wisłoka. Sama wś zaległa porzecze 270 m. npm. , ale ze wszystkich stron podnosi się teren, tworząc kraj podgórski i le sisty. Wś liczy 461 mk. , z których 68 prze bywa stale na obszarze więk. posiad. Teofila Wasylewskiego. Ludność jest rzym. katol. i należy do parafii w Dobrzechowie, a sądu pow. w Strzyżowie. Kasa pożycz. gminna rozporządza zaledwie 43 zł. w. a. Pos. więk. ma obszaru 445 mr. roli, 55 mr. łąk i ogr. 42 mr. pastw. , i 11 mr. lasu, pos. mn. 282 mr. roli, 28 mr. łąk i 38 mr. pastw. M. graniczy na zachód z Kozłówkiem, na płd. z Oparówką, na wschód z Wysoką. Wisłok stanowi część granicy od wschodu a od zachodu całą granicę tej wsi. Mac. Markuszowce, ob. Markusze, Markuszowce, niem. Marksdorf, węg. Markusfalu, wś, w hr. spiskiem Węgry, w pow. hornadzkim, w dystrykcie lewockim, na lewym brzegu Hornadu, stacya drogi żel. koszycko bogumińskiej, graniczy od wsch. z Czepanowcami, od półn. z Leskowianami, od płn. zach. z Nową wsią spiską Igló, od zachodu z Tepliczką i Roztoką, a od płd. wsch. z Zawadką. Domostwa legły po płn. lewym brzegu Hornadu, na wys. 445 m. npm. , tak, iż z domostwami wsi Czepanowiec, wchodzą od wsch. w bezpośrednią styczność. Wzdłuż południowowschodniej granicy, płynie potok Przykopiec Prikopec, zlewający swe wody do Kotterbachu, dopływu Hornadu. Oprócz tego przeżyna płd. obszar M. potok Korytny,

Markuszew

Markuszew