ku tym nie mogliśmy jednakowoż znikąd zasięgnąć bliższej historycznej wiadomości, a Adlerhold 1704 str. 729 powiada, że Olecko leży nad rz. i jez. tejże samej nazwy; stąd może poszło, że Polacy i miasto tam założone Oleckiem zwali. Starostami oleckowskiemi, których początkowo straduńskimi zwano, byli według Töppena 1 Antoni v. Lehwald1530; Kasper v. Aulack 1532; 3 Sebastyan v. Lehndorff 1540; 4 Kasper v. Aulack 1542 1544. 5 Michał y. Eysack w Stradunach 1544; 6 Krysztof v. Glaubitz 1548 1560; Reinhold Y. Eysack, rządca 1557; 8 Krysztof v. Eysack 1557, także rządca; 9 Wawrzyniec Y. Halle 1561 1568 al. 1569; 10 Henryk Y. Kracht 1570 1581; 11 Piotr v. Podewils 1587 1601; 12 Rufus y. Glaubitz 1599 96; 13 Sebastyan v. Lehndorff 1601 1603; 14 Baltazar v. Fuchs, radca ziemiański 1613 1624; 15 Jan Albrecht v. Perbandt 1625 1628; 16 Krysztof Joachim v. Packmohr, szambelan 1632 36 1645; 17 Zygmunt v. Wallenrodt 1645; 18 Wolf v. Creytzen 1645 63; 18 Krysztof Albrecht v. Schönaich, porucznik 1653 54; 19 Krystyan Ludwik v. Kalckstein, porucznik 1654 56; 20 Henryk y, Wallenrodt, porucznik 1658 59; 21 N. N. Y. Proeck 1665 rządca 22 Henryk Y. Wallenrodt, porucznik 1666; Jan Albrecht Y. Königsegg 1670 77; 24 Jerzy Henryk Y. Perbandt 1684 88; 25 Fryderyk Wilhelm T. Lesgewang 1688 95; 26 Fryderyk y. Tettau 1701 11; 27 Krysztof burgrabia i hr. DohnaSchlodien 1713; 28 Ernst Władysław hr. Y. Dönhoff, podporucznik aż do 1727; 29 Jan Krysztof y. Hirsch, rządca 1723. 30 Fryderyk y. Egel 1727 34 1736; 31 Dyteryk Albrecht v. Lesgesang 1730 33 rządca; 32 Karol Ehrentreich v. Rappen do 1736, także rządca; 33 Karol Fryderyk hr. v. Posadowski 1737 47; 34 Tymoteusz v. Brauchitz 1741, rządca; 35 August Reimar Juliusz Y. Schwerin 1747 f 1754; 36 Ewald Jerzy Y. Kleist 1754 68; 37 Jan Wacław v. Zastrow 1768 73 i 38 Krysztof Karol v. Buelow 1773 88. Kętrz, zaś wymienia jako pierwszych 5ciu, innych, są nimi 1 Tomasz Kantzler, burgrabia straduński 1526; 2 Piotr Schwarz, burgr. i ssta straduński 1526 31; Kasper v. Aulak, ssta straduński 1537 44; Michał v. Eysak, ssta straduński 1544 50; Krysztof v. Glaubitz, ssta straduński 1554 60; 6 Wawrzyniec v. Halle, ssta oleckowski 1561 67. Ob. O ludn. pol. w Prusiech, str. 637 638. Dzisiejszy pow. oleckowski zawiera 15, 5 mil kwadr, czyli 85, 302 ha. i leży między 39 45 i 40 24 wsch. dł. a 53 54 i 54 14 płn. szer. ; graniczy na wsch. z Król. Pols. , na płn. z pow. gołdapskim na zach. z pow. węgoborskim i łeckim, a na płd. z łeckim. Największa rozciągłość z wsch. na zach. wynosi 4 1 2 mili, z płn. na płd. 5 mil. Pod względem orograficznym leży pow. margrabowski prawie cały na wyżynach, można nawet powiedzieć, że jest najwyżej położony ze wszystkich powiatów Prus wsch. , choć niektóre okolice dawnych powiatów leżą może wyżej. Najwyższym punktem całego pow. są góry Szeskie Seeskerberg tuż nad granicą pow. gołdapskiego, do którego częściowo przechodzą, wznoszą się 922 stóp npm. , nawet najniżej położone okolice Hasny wzbijają się jeszcze 350 406 stóp nad Baltyk, tak że przecięciowa wyniosłość przeszło 700 stóp. Od gór Szeskich rozchodzą się wyżyny na wsch. i zach. , potem opadają powoli ku płd, , gdzie jest pow. łecki; w ogóle więc cały nieomal pow. margrabowski jest górzysty, tylko na płd. zachód i płd. wsch. granicy są równiny, chociaż i tu nie brak pagórków. Granica między wyżej a niżej położoną częścią powiatu ciągnie się od Mieruniszek na Monety, Olszewo, Gordejki i Świętajno do rzeki Hasny, ku wiosce Szczecino wie. Klimat powiatu jest w ogóle chłodny, spostrzeżenia 9letnie pokazały, że średnia ciepłota roczna wynosi tylko 5, 3 R. Najwyższa temperatura pokazywała 27 R. w cieniu, najniższa 26 R. Powietrze jest wilgotne, niebo częściej zachmurzone jak wypogodzone. Całkiem pogodne dni należą do rzadkości, bardzo często następuje nagła zmiana temperatury. Lód i śnieg pokrywają ziemię na stopę nieraz 5 6 miesięcy, od listopada do kwietnia. Wiatr wieje najczęściej z zachodu, wiatr płn. zach. sprowadza oziębienie powietrza, co tem więcej czuć się daje, że nie ma tu borów, które wycięte zostały. Burze i grady nawiedzają powiat dosyć często, zwłaszcza okolice w pobliżu gór Szeskich położone. Pod względem gleby zawiera powiat 0, 357 mil kwadr. czyli 2, 3 gleby gliniastej, 11, 530 mil kw. czyli 74 gleby mieszanej, 2, 614 mil kw. czyli 16, 9 piaszczystej, 0, 233 mil kw. czyli 1, 5 torfowej, wody obejmują 0 758 mil kw. czyli 4, 9 obszaru. Pola kamieniami jakby zasiane trafiają się dość często, uprawiać ich prawie niepodobna; taką glebę mają np. Łęgowo i Stassen. Jeziór liczą w powiecie 37, z obszarem wynoszącym 13, 807 mr. Największe są Hasny, obejmujące 2367, 48 mr. i W. Oleckowskie 1087, 87 mr. ; ostatnie jako i jez. Sedranki 301 08 mr. pokryte są na dnie pniami i kłodami, utrudniającemi bardzo rybołóstwo. Gdy r. 1864 Sedranki nagle opadły, wynurzyła się w środku jeziora wyspa, pniami drzew starych pokryta. Z innych znaczniejszych jeziór wymieniamy jeszcze Litygajno, Pillwanz niem. , Krzywe, Gr. Schwalg niem. czyli Szwałk; Dobskie, Krzywił, M. Oleckowskie, Mieruniskie Mie Margrabowo