miecką Lichtenau jasne błonie Clairvaux wskazuje, że kolonią założono na porębie. Ta wieś graniczy na zachód ze Słociną, na połu dnie z Nowemi Budami i Cierpiszem Górnym, na wschód z Budami a na północ z Krasnem. Mac. Malawa, wieś, pow. dobromilski, o 34 kil. na płn. zach. od Bobromila, 7 kil. na płd. zach. od sądu powiat. i urzędu poczt. w Birczy. Na płn. zach. leży Lipa Dolna, na płn. wsch. Bircza Stara, na. płd. wsch. Leszczawa Dolna, na płd. zach. Dobrzanka, na zach. Brzyżawa. Przez wieś płynie potok Malawka, zwany w górnym biegu także Brzyżawką ob. al. Lipą ob. . Wchodzi on tu z Lipy Dolnej, płynie na płd. wsch. , potem skręca na płn. , w końcu na płn. wsch. i wsch. , a tworząc ostatecznie granicę płn. wpada do Stopnicy. Od praw. brz. przyjmuje on w obrębie wsi Dobrzankę, wchodzącą ze wsi tej nazwy a płynącą na płn. wsch. W środku obszaru i na płn. zach. , głównie w dolinie Malawki i Dolnej Dobrzanki, leżą zabudowania wiejskie 499 m. najwyższe wzniesienie we wsi. Część wsi zwie się Malawką. Na płn. wsch. leży las Czerteż ze szczytem 410 m. wys. Włas. więk. ma roli om. 256, łąk i ogr. 34, pastw. 40, lasu 177 mr. ; włas. mniej. roli orn. 464, łąk i ogr. 57, past. 75, lasu 124 mr. W r. 1880 było 462 mk. w gminie, 37 na obsz. dwor. 460 obrz. gr. kat. , reszta rzym. kat. . Par. rzym. kat. w Leszczawej, gr. kat. w Lipie. We wsi jest cerkiew i szkoła etat. jednokl. Lu. Dz. Malawa, góra pokryta łąkami górskiemi, w obr. gm. Delatyna, w pow. nadwóniańskim, po wschodniej stronie rz. Prutu, pod 42 17 25 wsch. dłg. g. F. , a 48 29 33 płn. sz. g. Wznies. 844 m. npm. Zachodni stok opada stromo ku Prutowi; od strony południowej płynie ku zachodowi pot. Pidhirski, zlewający swe wody do Prutu. Br. G. Mala Weska, węg. Kisfalu, wś w hr. szaryskiem Węg. , n. rz. Hernadem, kościół kat. filial, łąki, 469 mk. H. M. Malawka, wś, pow. sieński, gm. Bóbr, jeszcze między 1870 80 dziedziczna włość Szołkowskich, obecnie Wilhelma Faasa. Ziemi używalnej 616 dzies. , nieuż. 90 dzies. A. Ch. Malawka al. Malawa, nazwa dolnego biegu pot. Lipy, zwanego w górnym biegu Brzyżawką, Ob. Lipa, t. V, 247. Por. Dobrzanka, Malawki 1. wś, pow. dzisieński, gm. przebrodzka, dusz 15. 2. M. , wś, pow. dzisieński, gm. czereska; dusz 11, R. 1856 było 3 dm. , 25 mk. prawosł. Malawki 1. okolica zasiedlona dzierżawcami, o milę na południowschód od Mińska litewskiego, nad Swisłoczą, w miejscowości falistej, bardzo dogodnej, grunta żyzne, glinkowate, łąki wyborne, osad 23, włók przeszło 47, od r. 1880 własność mrzędnika Chomemtowskiego, dana za nagrodę. Ceny dzierżaw wysokie. Królewszczyzna M. w województwie mińskiem, wspomniana w lokacyi wojska 1717 r. , płaciła hyberny, czopowego, podymnego 100 zł. ; ob. Vol. Leg. VI, str. 189, wyd. Ohr. 2. M. , ob. Molawki. Al Jel Malawszczyzna, wś i folw, w pow. nowogródzkim, w gm. horodziejskiej, w okr. polic. mirskim, nad rzeczułką, dopływem Uszy, w pobliżu stacyi Horodziej, brzeskosmoleńskiej dr. żel. ; wieś ma osad 11 w glebie wybornej. Maląka al. Małanka, rzeczka, nastaje w zach. stronie gm. Małej, w pow. ropczyckim, na wsch. pochyłości góry Kamieńca 460 m. ; przepływa wieś Małą w kierunku wschodnim i na obszarze Niedźwiady zlewa swe wody do Wielopolki z lew. brz. , łącząc się przy ujściu Niedźwiadki. Bługość biegu 8 kil. Źródła le żą 390 m. , ujście 240 m. npm. Br. G. Malbork al. Malborg, niem. Marienburg dok. Castrum S. Mariae, Margenborg, Maryngburgh, Marginburg, Marienborch, Mergenburg, Martenburgk, Mergenborch, Mariaburgum, miasto pow, w Prusach zachod. , w obwodzie regencyi gdańskiej, nad praw. brz. Nogatu, 6 mil na wsch. od Gdańska, 4 mile na zach. od Elbląga, 69 kil. od Iławy, 149 od Mławy odległe. Najpiękniejszą ozdobą miasta jest starożytny zamek krzyżacki, który dominuje nad Żuławami całemi. Tu rezydowali wielcy mistrzowie krzyżaccy od r. 1309 1457, tu nieraz ważyły się losy Pras całych. Sądzą, że został zbudowany na podobieństwo pałacu dożów w Wenecyi, gdzie zakon krzyżacki miał swą siedzibę od r. 1291 do 1309. Po upadku zakonu podupadł i zamek; dopiero w ostatnich latach podnosi się powoli z gruzów. O p i s z a m k u. Zamek malborski, pałac, twierdza i klasztor zarazem, tworzył pierwotnie regularny równoległobok, dłuższą osią w przybliżeniu z płd. ku płn. ustawiony. Rozmiary jego są zwłaszcza na średniowieczną budowę olbrzymie; długość wynosi bowiem około 600 m. , a przeciętna szerokość 270 nu, tak, że cała powierzchnia, przez istniejące jeszcze lub już zburzone zabudowania zamkowe zajęta, oblicza się na 16, 2 ha. , czyli 28 mr. Siedziba wielkiego mistrza przenosiła zatem obszarem prawie sześć razy zamek na Wawelu, bo ten był tylko 350 m. długi i 200 m. szeroki, i była znacznie obszerniejszą od dzisiejszej rezydencyi cesarskiej w Wiedniu i od królewskiego pałacu w Berlinie, który jest tylko 160 m. długi a 90 m. szeroki. Zamek malborski składał się dawniej z trzech części 1 z przedzamcza, 2 ze średniego i 3 z wysokiego zamku. Wysoki i średni zamek miały kratałt czworoboków i były z trzech stron otoczone przedzamczem. 1 Przedzamcze zostało zbudo Malawa Malawa Mala Weska Malawka Malawki Malawszczyzna Maląka Malbork