był tu kuratem Józef Kalasanty Damczewski uczony, tłumaczył logikę Kondyliaka. Rok 1822. Kościół w M. murowany. Kolator Mazaraki i wielu innych. Kurat kś. Józef Kal. Damczewski. Kościół to parafialny księży świeckich, pod tytułem św. Jana Nepomucena. Fundacya ś. p. Prota Potockiego, woj ew. ki jow. i senatora, r. 1794 d. 4 maja, z nadaniem ziemi włók 3 mr. 3 i pół, annuaty zł. 1000. Suma legacyi fundatora zł. 23, 600; suma zł. 7500 legacyi Józefa Moszyńskiego, Marcina Komorowskiego, Jana Klityńskiego, Zofii Dą browskiej i Tymoteusza Zagrobskiego. Za pierwszych czasów kościół parafialny machnowiecki mieścił się czasowo w murach zniszczo nego za wojen kozackich bernardyńskiego ko ścioła, ale że ten był bardzo zrujnowany i mu ry niebezpieczne, Prot Potocki magazyn prze robił na dom modlitwy, i dopiero proboszcz kś. Luchowski około 1840 r. zajął się przybu dowaniem prezbiteryum, wzniesieniem dwóch wieżyczek na froncie, egzystujących przy dzisiejszym kościele. Par. katol. M. ma 5082 dusz. Kaplice są w Chażynie, Terechowie, a dawniej była i w Policzyńcach. Grzebalny cmentarz machnowiecki, położony za miasteczkiem, zawiera wiele pomników grobowych, ja ko to Krechowieckich, Bujalskich, Mazarakich, Morgulców i lekarza Wojciechowskiego. Jest tu grób Sylwestra Grozy, autora Opisa nia mogił i innych starożytności pow. machnowieckiego, i jego żony Wincentyny z Odyńców. Pod płytą z granitu zaś spoczywają zwłoki poety Tomasza Padurry. Napis na pły cie grobowej następny W pamięć Tomaszo wi Padurze pieśniarzowi Ukrainy, rodacy po łożyli kamień 1880 r. Ur. 21 grudnia 1801 r. , zmarł 8 września 1871. Padurra był mieszkańcem M. ; dworek jego i sadyba dotąd istnie ją. R. 1841 wielki pożar. Roku 1845 powiat z M. od 1805 został przeniesiony do Berdy czowa. Odtąd M. zeszła do rzędu lichych mia steczek, i gdyby nie sterczące jeszcze tu i ow dzie murowane, niedowalone pustki, zupełnie zatraciłaby ślad niegdyś świetnej swojej prze szłości. Są tu dwie cerkwie, jedna rożdestwobohorodiczna, zbudowana podobno r. 1770, i druga pod wezwaniem św. Jerzego, na przed mieściu, w r. 1750 założona. Właściciel więk szy p. Lucyan Mazaraki, b. marszałek pow. machnowieckiego. O 9 w. od M. , na wyży nie kamienistego brzegu rzeki Hnyłopiatu, znajduje się okop, który mieszkańcy zowią Czarnieckiego; ma to być zabytkiem r. 1653, kiedy Czarniecki walczył przy Lińcach, Li powcu i Pohrebyszczach. W 1782 roku ko ło Machnówki znaleziono 800 sztuk srebr nych monet, między któremi były trzy Pertynaksa, wniesione do kolekcyi uczonego Ta deusza Czackiego. Edward Rulikowski. Machnówka al. M. Drewniana, wś, pow, . winnicki, nad rz. Zharek, która tworzy tu kil ka stawów, na pograniczu pow. lityńskego, gm. i par. Brahiłów. Ma 833 mk. z Łysian ką, 1129 dz. ziemi włośc, 1155 dz. dworskiej. Grunt przeważnie równy, gleba zimna. Do cerkwi paraf. ś. Michała należy 105 dz. ziemi i 1112 dusz. R. 1866 odłączono od niej folw. Pohoń. Klucz M. w XVIII w. należał do Brahiłowszczyzny Potockich; przy końcu tegoż stulecia kupił go Klemens Leszczyński, marsz. szlachty pow. winu. , potem przeszedł do córki jego Teodory Wróblewskiej, dalej do Walere go Wróblewskiego, a dziś dostał się w spadku małoletnim Kulikowskim. Dr. M. Machnówka 1. wś w górskiej równinie, 303 m. npm. , w pow. krośnieńskim, należy do par. rzym. kat. w Zręcinie i jest o 7, 8 kil. od urzędu poczt. w Krośnie odległą. Sama wieś osiadła na lew. brz. Jasiołki, pobocznej z lew. brz. Wisłoki, w okolicy naftonośnej, wznoszą cej się zwolna ku płd. Liczy 289 mk. rzym. kat. Większa pos. ma jedynie prawo propinacyi; mniej. 225 roli, 23 łąk i ogr. i 74 mr. past. Gleba, w dolinie rzeki namulista i ka mienista, jest średnio urodzajną, na pagórkach pokazują się mniej urodzajne czerwone iły. Przez wieś prowadzi gościniec z Krosna do Dukli. W XIII stuleciu stała się własnością opactwa cystersów koprzywnickiego i w r. 1227 uwolnił Bolesław Wstydliwy mieszkań ców tej wioski od wielu ciężarów. Kod. Ma łopolski, str. 110. Za Długosza Lib. benef. II, 284 posiadał sołtys dwa łany i płacił dziesięcinny ferton plebanowi w Zręcinie, kmie cie zaś ze swych łanów i karczmarz oddawali dziesięciny dwie grzywny biskupowi krakows. W tej ubogiej wiosce nie ma dotychczas szko ły a kasa pożyczk. gminna ma zaledwie 177 zł. w. a. kapitału. Kopcami styka się M. na płd. z Bóbrką, na zach. z Chorkówką, w któ rych obudwu wsiach najprzód powstał i roz winął się przemysł naftowy, na zach. ze Zręcinem i Szczepańcową a na wsch. z Głowienką. 2. M. , niwa w płn. wsch. stronie Teniatysk, pow. Rawa Ruska. Mac, Machnówka, rzeczka, wytryska w płn. zach. stronie gm. Machnowiec, w pow. złoczowskim, po wsch. stronie gościńca pomorzańskiego; przepływa wś Machnowce i w kierunku płd. zach. i płd. podąża przez wsi Torhów, Bohutyn do Pomorzan, płynąc już to po wschodniej, już też po zachodniej stronie wzmiankowanego gościńca. Na płd. zach. krańcu miasteczka Pomorzan uchodzi do Lipy Złotej wschodniej ob. t. VII, 250, po 9 kil. biegu, z lew. brz. Dolinę potoku zamykają od wsch. wzgórza polne, dochodzące nad Torhowem do 411 m. , a nad Pomorzanami 367 m. wysokości; od zach. zaś między nim a Złotą Lipą

Machnówka

Machnówka