Łykowo, wś, pow. sejneński, gm. Krasnowo, par. Łoździeje, odl. 20 w, od Sejn. Łyłojcie, wś, pow. święciański, 4 okr. adm. , o 51 w. od Święcian, 42 dm. , 316 mk, z tego 313 kat. , 3 żyd. 1866. Por. Dubrowlany. Łymocha, karczma koło Smerekowa na obsz. dwor. Błyszczy wody, pow żółkiewski. Łympie, zaśc. szlach. nad jez. t. n. , pow. wileński, 3 okr. adm. , o 29 w. od Wilna, 1 dm. , 7 mk. katol. 1866. Łyna 1. al. Lana, Liny, niem. Lahna, dobra rycer. , do których należy także wieś szlach. t. n. , pow. niborski; obszar ziemi zajmuje 439 ha. ; roli ornej i ogrodów 343, łąk 10, pastwisk 36, boru 41, nieużytków 9 ha. Właścicielem był r. 1857 kapitan v. Kornatzki, obecnie Adolf Ruhen. Odległość od Niborka, gdzie jest st. poczt. , wynosi 9 kil. W miejscu jest kościół ewang. , gorzelnia parowa i piec do wypalania wapna. R. 1857 było tam 239 mk. . Książę Olbracht nadaje Rufowi Kobierzyckiemu Kobersee, staroście niborskiemu i Sebastyanowi Kobierzyckiemu, braciom, synom ś. p. Piotra Kobierzyckiego, wieś Łynę z 60 włókami, Likusy z 10 i Radomin również z 10 włokami. Dan w Królewcu dnia 20 lipca r. 1557. W Łynie mieszkają r. 1600 tylko Polacy. R. 1620 oddaje Stefan Zadorski, sekretarz J. K. Mci, fiskusowi 20 włók w Zagrzewie za 19 włók w Łynie i 2401 grzywien. W XVII i następnych wiekach znajdujemy w Ł. następujące polskie rodziny szlacheckie Chmielewskich, r. 1644 Krasińskich, Michałowskich i Węgierskich. W pobliżu wsi Ł. źródło rzeki Ł. Czyt. Kętrz. O ludn. pols. , str. 341, 343. 2. Ł. al. Łyński młyn, niem. Lahnamühle al. Lahnaer Mühle pow. niborski, st. p. Nibork, 1857 r. było tam 13 mk. Jan Beffart, komtur ostródzki, nadaje Henrykowi z Reszek Rischkau, Vischkow młyn w Ł. Dan. w Olsztynku r. 1387 w dzień ś. Jerzego papieża. Kętrz. , Ludność polska, str. 341. Kś. Fr. Łyna, dok. Lyna, nazywało się kiedyś jez. w pow. brodnickim, w granicach wsi Górale Leyne leżące. W połączeniu z niem zachodzi inne jeszcze jez. Smole, dobra Gabilnau Jabłonowo i dobra Bartusia Konojad. Wspominane jest to jezioro w dokum. z r. 1327. Ob. Gesch. des Culmerlandes, str. 48. O ile z dokum. wywnioskować można, leży jezioro Ł. około ćwierć mili od Jabłonowa; kolej toruńsko wystrucka przechodzi przez brzeg jego zachodniopółnocny. Oprócz wsi Górale i Buk Góralski znajduje się jeszcze nad brzegiem jeziora wieś Piecewo i Gorzechówko. Kś. F. Łyna, niem. Alle, w starych dokumentach Alla al. Alna zwana, jest najznaczniejszym dopływem Pregoły z lewej strony, oraz największą rzeką Warmii, którą w średnim biegu, od Dobrego Miasta począwszy, dzieli na niemiecŁyn ką po lew. brzegu i polską po praw. brzegu; tworzy więc pod tym względem ważną granicę I narodową. Bierze początek w pow. niborskim, w pobliżu wsi kościelnej Łyny, wije się potem przez jez. lańskie i płynie, robiąc różne serpen tyny, przeważnie w północnym kierunku, aż po za Dobre Miasto. Tu przybiera płn. wsch. bieg, który zatrzymuje aż do Szępopla, gdzie znów zwraca się ku płn. Ale pod Frydlądem, odkąd jest spławna i 30 m. szeroka, zbacza po drugi raz ku płn. wsch. stronie i dopiero pod Alemborkiem wraca do swego pierwotnego północnego kierunku, poczem pod Welawą wpada do Pregoły. Długość jej biegu wynosi 22 mil. Źródło Łyny leży 216 stóp npm. ; przy Bartoszycach wynosi jej wyniosłość już tylko 109 stóp. , przy ujściu 93. Powiaty, które prze rzyna, są niborski, ostródzki, olsztyński, licbarski, iławski, frydlądzki i welawski. Nad Ł. leży prócz licznych wiosek 8 miast miano wicie Olsztyn, Dobre Miasto, Licbark, Barto szyce, gdzie r. 1883 zbudowano most za 57, 000 mrk. , Szępopel, Frydląd, Alembork i Welawa. Z pasma uralskobaltyckiego uprowadza Ł. liczne poboczne rzeczki; wymieniamy tu tylko znaczniejsze, dodając zarazem nazwy miast, pod któremi do niej wpadają 1 Wadąg, niem. Wadong, uchodzi do Ł. na płn. od Olsztyna; 2 Lausel niem. pod Bartoszycami; 3 Guber z dopływem Zain poniżej Szępopla; 4 Pisz niem. Pissa pod Szępoplem; 5 Omet z pobo czną rz. Abt pod Alemborkiem i 6 Ilma z do pływem Schweine niem. nieco dalej na płn. Wszystkie te rzeki znajdują się po prawej stronie Ł. ; po lewej stronie jest ich mało i te są nieznaczne. W końcu nadmieniamy, że Ł. obfituje w rozmaite rodzaje ryb, a Kattenbringk, zasłużony badacz w dziedzinie historyi warmińskiej, powiada w swoich Miscellanea Warmiensia, 21, że pod tym względem Ł. przewyższa wszystkie rzeki Prus wschodnich. Ryby, w niej się znachodzące, pisze, są wszystkie najlepszego smaku. Są tam jazgarze rzeczne, kiełbie, płocie, szczupaki, raki, ślize, miętusy, jelce cyprinus dobnia i węgorze, a w niektórych miejscach trafiają się i minogi, które są wprawdzie małe albo średniej tylko wielkości, ale co do smakowitości górują nad wszystkiemi rybami w całej Warmii. Nawet sumy, łososie, pstrągi wydobyto przed kilku laty pod Rogoźnem, Markaim i Katzen w wiel kiej ilości, ale odkąd pod Welawą urządzono śluzę, już tych ostatnich gatunków tam więcej nie napotkano. Prócz tego trzymają się nad bagnistemi, gęsto trzciną i krzakami zarosłemi brzegami bobry i wydry. Woda Łyny jest najlepsza z wszystkich rzek Warmii, jest bo wiem przezroczysta i bez wszelkiego przysma ku i zapachu; bardzo smaczna i zdrowiu nader pożyteczna. Kś. Fr. Łykowo Łykowo Łyłojcie Łymocha Łympie Łyna Łyn