berg 933 m. . Na zach. granicy mamy górę Steinberg 969 m. . Wzniesienie wsi czyni 617 m. npm. Wś rozłożyła się w dolinie pot. Łomnicy Małej. Według obliczenia z r. 1880 liczy dm. 153, mk. 913; obszar zaś gminy obej muje 5364 sążni kw. katastr. Jest tu kościół paraf. rzym. kat. pod wez. ś. Katarzyny. Rok erekcyi niewiadomy; istniał atoli już r. 1682 i posiada metryki od r. 1742. Według szem. dyec. spiskiej z r. 1878 liczy dusz rzym. kat. 181, ew. 736, nieun. 19, żyd. 28, razem 964. Również jest tu kościół ewang. założony r. 1785. Pierwsi ewangeliccy księża pojawili się tutaj r. 1596. Sąd powiat. w Starej Lubowli, urząd podatk. w Kieżmarku, st. poczt. w Podolińcu. Wieś jest przeważnie niemiecka. Fejer wspomina o niej pod r. 1294 t. VII, cz. 2, 181. 3. Ł. Wielka albo Ł. Kokoszowa, niem. GrossLomnitz, węg. NagyLomnk al. KakasLomnic wś w hr. spiskiem Węg. , w pow. tatrzań skim, w dystiykcie wielickim, przy ujściu Ka miennej Wody ob. do Popradu, na lew. jego brz. od wsch. i płn. wsch. przytyka do obsza ru Huncowiec, płn. zach. i zach. granica przy padła na tatrzański dział Łomnicy; od płd. zach. zaś graniczy z obszarem Starej Leśny i Miihlenbachu. Obszar gminy Ł. Wielkiej za wiera 6649 sążni katastr. kw. r. 1880. Płd. wsch. obszar przepływa Poprad na przestrzeni 2 1 2 kil. Płn. zach. obszar zrasza pot. Kamien na Woda i dolny bieg Staroleśniańskiego pot. Na obszarze tej gminy leży u płd. wsch. stóp Tatr Łomnicki Majerz ob. , następnie Kamien ny staw cb. , Lejowy staw ob. ; wznoszą się tu szczyty Hunsdorfer Spitze ob. , Kieżmar ski szczyt ob. , Łomnica 2634 m. i Łomnicka grań ob. . Według obliczenia z r. 1880 ma Ł. Wielka dm. 201, mk. 1425. Ma kościół rz. katol. pod wezw. ś. Katarzyny, jako filialny, par łac. w Huncowcach ob. . Jest tu także kościół ewang. istniejący od r. 1565; dzisiejszy kościół postawiono r. 1785; metryki sięgają r. 1780. Dogminy ewang. należą Huncowa i StaraLeśna. Według szem. dyec. spiskiej z r. 1878 było dusz rzym. kat. 515, ewang. 1011, nieun. 38, żyd. 19, razem 1483. Sąd pow. i urząd podatk. w Kieżmarku; st. poczt. w miejscu. Jest także straż ogniowa ochotnicza. I Wzniesienie wsi 648 m. pom. szt. gen. ; 613, 5 m. Beudant; 648, 9 m. Fuchs; 631, 6 m. Pauliny. Istniała już w pierwszej połowie XIII w. Pod r. 1256 i 1257 wspomina o niej Fejer w Cod. dipl. Hungariae w t. IT, cz. 2, str. 380 i 440 a o par. łac. pod r. 1298 t. VI, cz, 2, 167. W powyższych dokumentach Fejera przychodzi ta wieś pod nazwą Łomnicy Wyższej Górnej, t. j. SuperiorLumpnitza t. V, cz. 3, 303. Br. G. Łomnica 1. rz. , prawy dopływ Dniestru na górnym jego biegu. Źródła tej potężnej górskiej rzeki biją na płn, stoku Karpat, w ich skolskodelatyńskim dziale, na obszarze wsi Jasienia, w pow. kałuskim, na polanie rozlegającej się tuż poniżej szczytu karpackiego, Kopułą zwanego 1608 m. . Źródlane potoki podążają na płn. lasem kopulskim, a potem krętym biegiem na płn. wschód i północ wzdłuż granicy Jasienia a Perehińska, doliną leśną i górską aż po ujście Kuźmieńca ob. z praw. brz. Tuż poniżej swego początku zabiera z lew. brz. potoki Lachów, Woronin, Darów, Pietros i Mołodę. Między Ł. a Darowem pot. rozpościera się Wierch Darów 1263 m. i Owół 1615 m. , który od wsch. lasem Bonsturem stromo opada do doliny Ł. Między Darowem a Pietrosem wznoszą się Wierch Guretwyna 1595 m. i 1708 m. , Tulinycia 1605 m. i skalista Jałowa Klewa 1563 m. ; na płn. zaś od Pietrosa Kanins Wielki 1647 m. i Mały 1624 m. . Na wspomnianej przestrzeni od praw. brz. zasila się wodami potoków Kisnenego. Szczawnika. Bystrej, Jałego i Kuźmieniec. Pomiędzy Szczawnikiem a Bystrą roztacza swe płn. zach. ramię pasmo górskie Gorganu ob. t. II, str. 707, 2 1585 m. ; ą na płn. od Bystrej, między nią a Kuzmieńcem potężny dział Ihrowiszcza, z płn. odnogą Małahowskich gór 1672 m. , 1175 m. . Od ujścia Pietrosa dolina Ł. cokolwiek się rozszerza i dopiero przy ujściu Mołody napotykamy w jej dolinie pierwsze zabudowania, Osmołodą zwane, a należące do gm. Perehińska. Jest tu tracz i kuźnia. Na płn. od rz. Mołody szeroko rozpostarł się dział górski Luty, który stromo opada do Dolnej Ł. i zamyka ją w wąski wąwóz górski. W nim naprzeciw ujścia Kuźmieńca Łomnickiego, w bardzo uroczem otoczeniu, legła osada Podluty, zakład kąpielowy willa i leśniczówka, również do obszaru gm. Perehińska należąca. Tutaj zwraca się na płn. wschód aż po ujście Świnnego potoku. Góry i lasy poczynają się oddalać znaczniej od brzegów, a dolina poczyna tracić charakter dziki i górski i przechodzi w dolinę podgórską. Na tej przestrzeni przyjmuje od lew. brz. potoki Tudor, Sokół i Świnny, a od praw. Płajek i Szumleczy. Poniżej ujścia Todoru jest tracz Ostodora al. Todor, z kilku zabudowaniami zamieszkanemi przez robotników. Bok lewy płn. zach. doliny Ł. tworzą stoki gór Todoru i Sehły 1350 m. . Poniżej ujścia Świnnego pot. w dolinie Ł. legła miejscowość Angełów, także Angelnicą zwana, dawny przys. Perehińska. Przysiołek ten stanowiły dawniej opuszczone, a dziś już w gruzach leżące zabudowania fabryczne żelaza, oraz kilkanaście chat, służących niegdyś za pomieszkania pracującym w tej fabryce ludziom. Dziś z tego wszystkiego oprócz rumowisk, połowy wielkiego pieca i jednej chatki dla pobereżnika stojącej oraz ja

Łomnica

Łomnica