mienna i bronzowa są reprezentowane najrzadszemi okazami. Szacowna biblioteka złożona z najrzadszych pomników krajowego drukarstwa. Ogromne archiwum. Zbiory statystyczny, numizmatyczny, zbiór blach rytowniczych, starych map, autografów, rycin i ksylograficzny, stanowią materyał naukowy pierwszorzędnej wartości, zwłaszcza, iż wszystko skatalogowane przedstawia się we wzorowym, mozolnym porządku. Muzeum nadto posiada wielką ilość pamiątek i osobliwości, po znakomitych ludziach; wiele portretów i manuskryptów dotyczących dziejów kraju. Nic nie pozostaje jak tylko życzyć, aby to Sacrarium przechowało się nierozdrobnione, ze czcią dla potomności. O ile wiemy, dzisiejszy dziedzic p. Oskar Tyszkiewicz szanuje godnie spuściznę po uczonym ojcu, który w swoim czasie odznaczył się nie tylko jako archeolog, lecz i jako przemysłowiec; od roku bowiem 1837 istniała tu fabryka tkanin lnianych i bawełnianych, założona przez wzmiankowanego Konstantego Tyszkiewicza. Miała ona 50 warsztatów, zajmowała do 100 robotników i wyrabiała do 100, 000 łokci wybornych płócien, a obrót roczny wynosił na 25, 000 rubli. Przędza lniana pochodziła z miejsca, zaś bawełnę sprowadzano z Manchester a. Była tu i gisernia żelaza i przy niej fabryczka narzędzi rolniczych. Fabryka tkacka po zniesieniu granicy celnej Królestwa istnieć przestała, nie mogąc wytrzymać konkurencyi z napływającym stamtąd towarem. Ś. p. Konstanty Tyszkiewicz dbały o dobro miasteczka, założył bank dla mieszczan w ogóle i włościan, z którego dawano pożyczki na przystępnych warunkach, ale i ta instytucya już nie istnieje. Dziś miasteczko ma około 150 domów, przeważnie drewnianych, około 2000 płci obojga mieszkańców, w tem prawie 3 4 żydów, 2 cerkwie, kościół katolicki z 6000 parafian, z kaplicami w Ł. , Tadulinie i Emilianowie; synagogę żydowską. Jest tu rezydencya 2go okr. policyjn. łohojskiego, obejmującego gminy, łohojską, jurewską, smoleńską, hliwińską, Hajno, słobódzką, pleszczenicką, ziembińską, prusienicką, mińską, korsanowicką i osowską. Zarząd gminy łohojskiej składającej się z 9 starostw wiejskich, 87 wiosek, 1700 włościan płci męskiej. Miasteczko ma targi tygodniowe i dwa jarmarki doroczne, ustanowione przywilejem króla Michała w r. 1673; odległe od miasta Borysowa o 45 w. , od gubern. Mińska 40 w. Dobra Ł. wraz z folwarkami obejmują około 1000 włók litew. , posiadają kilka młynów, propinacye, pozycyą lesistą, ziemię lekką urodzajną, obfitość wapna, marglu, rozmaitej gliny, kamieni, rudy żelaznej i wody źródlanej, z której źródła siarczane i żelazne sławiły się przed 30stu laty własnościami leczniczemi, przeciwko reumatyzmom, paraliżom i niemocy nerwów, ale teraz całkiem zaniedbane z powodów zape wne lekceważenia środków miejscowych i szu kania ich na obczyźnie; lecz należy nie wątpić, że z czasem, gdy zapanują i u nas zdrowe po jęcia ekonomicznospołeczne, doskonałe wody mineralne łohojskie odzyszczą w kraju swe prawa, zwłaszcza iż piękne wzgórzyste okolice Ł. śród sosnowych lasów, dają wszelkie wa runki dla zdrowia. O Ł. można znaleść bar dziej wyczerpujące wiadomości a w dziele Eustachego Tyszkiewicza p. t. Opisanie po wiatu Borysowskiego. b W, , Tece Wileń skiej za r. 1858, w monografii napisanej przez Konstan. Tyszkiewicza, str. 206. c W Opie kunie Domowym za rok 1875 w 24, opis Adama Kirkora. d W Tygodniku Illustrowanym za rok 1883, w 47, kędy zamie szczona rycina pałacu zawierającego sławne muzeum tyszkiewiczowskie. R. Moskalewicz pisał o Łohojsku 1870 r. w Mińskich Eparch. Wiedom. Aleksander Jelski, Łohotki al. Łagotki, wś mała i folw. w pow. nowogródzkim, w pięknej miejscowości, w pobliżu jest wysoka góra, z której oglądać można okolicę na kilka mil we wszystkie strony; w r. 1856 było to miejsce własnością Piotrowiczów. Łohowce, trzy wsie, pow. dzisieński, gm. Mikołajów, dusz 9, 13 i 14. Por. Łogowce. Łohowiszcze al. Łohwiszcze, folw. w pow. mińskim, od r. 1873 własność rodziny miej scowego pochodzenia Holeniewiczów, przeszło 19 1 2. włók. A. Jelski. Łohowoszcza, wś w pow. mozyrskim pomiędzy Słuczą i Skropicą, ta ostatnia ma tu początek, ma osad 6, okr. polic. łomiński; miejscowość całkiem odludna, nizinna, poleska, odosobniona moczarami i lasami od świata. Łohoza, folw. , pow. borysowski, około 42 włók rozl. , dawna własność Pawlikowskich. Za poddaństwa było tu 106 dusz męs. A. Jel. Łohożsk, ob. Łohojsk. Łohozwa, wś w pow. słonimskim, nad jez. t. n. z którego rzeka t. n. wypływa. Do jez. Ł. wpadają rzeczki Mszanka z dopływami Studzienek i Dziadówka, oraz Żerebiłówka z Wieprzynką. We wsi Ł. jest kaplica katol. , par. Nowa mysz. Własność Ślizieniów. Łohozwa, rz. , dopływ Szczary z prawej strony. uchodzi koło wsi Franpol, przyjmuje Derwiankę z Koczeryżką, Hryżówkę, Tartak al. Tartasznę. Długa około 40 w. Por. Dziadówka. Łohozwińska puszcza, w słonimskiem. R. 1786 Kobylińscy Śliźniowi ją przedali. Łohwin, wś, pow. skwyrski, na praw. brz. rz. Rosi, o 3 w. powyżej Berezny, przy ujściu do Rosi strugi Tarhan, który wś tę na dwie nierówne części rozdziela. Ma 1221 mk. W XVIII w. Ł. wraz z obrębem Michajłówką Łohotki Łohotki Łohowce Łohowiszcze Łohowoszcza Łohoza Łohożsk Łohozwa Łohozwińska Łohwin