ma długości około 2 wiorst, szerokości 1 4 wiorsty. Al. Jel. Łobaczów, wś i folw. , pow. bialski, gm. Kobylany nadbużne, par. Terespol. W 1827 r. było tu 37 dm. , 278 mk. ; obecnie 85 dm. , 583 mk. i 1604 mr. obszaru. W XVIII w. była tu cerkiew paraf. grecka. Dobra Ł. , własność gener. hr. Baranowa, mają 813 mr. Łobaczów, wś, pow. taraszczański, nad rz. Mołoczną, dopływem Rosi, Mieszkańców obojej płci prawosławnych 1164, katolików 18, starozakonnych 24; ziemi 3297 dziesięcin. Ł. leżał dawniej na samej krawędzi lesistego obszaru, szeroką smugą, wszerz i wzdłuż na kilka mil kraju ciągnącego się, nazywanego puszczą; dziś atoli lasy te, padły już pod siekierą, a po nich tylko urywki gdzie niegdzie pozostały. Lasy wszędzie i zawsze były podstawą najwcześniejszego zaludnienia, a więc i Ł. niemniej, jako jedna z krańcowych osad puszczy, musiał być bardzo starą ludzką siedzibą. W XVI wieku występują też w aktach, jako właściciele Olbaczowa bo tak się pierwotnie nazywał i Trynożyna dzisiejsze Piatyhory, ziemianie rodowo bracławscy Krasnosielscy. Donacye wielkich książąt lit. obdarzyły ich temi dobrami. Jakoż w 1579 r. d. 3 wrześ. Juchno, Iwanowicz Krasnosielski zrobił dział dóbr z bratem Romanem, mocą którego Juchnowi dostały się Olbaczow, Trynożyn i inne; na schedę zaś Romana Krykowce i inne przypadły dokumenty w zbiorach piszącego. Ale sroga plaga najazdów tatarskich, wtedy rok po roku się ponawiała, i Bracławszczyzna tratowana wciąż stopami najezdników, w końcu w bezludną zaczęła się zamieniać pustkę, a nawet i owego zakątka, ukrytego w lasach, w których leżał Olbaczów, nieoszczędziły ich napady. Wprawdzie, Krasnosielscy zasłaniając włość swoją od napaści stałą miejscową obronę urządzili byli, wzniósłszy małą warowienkę, której obwałowania, tu i owdzie, do dziś dnia widzieć się dają, ale i to nie pomogło, i zniszczenie tatarskie i Olbaczowa dosięgło. Krasnosielscy więc, zniszczeni na chudobach swoich, jak również i cały ogół ówczesnych współziemian bracławskich, musieli się z dóbr wyprzedać. A więc widziemy, że oto w 1596 r. już synowie Juchna Krasnosielskiego Daniło, Michał, Dmytro i Hryhory przedają Olbaczów i Trynożyn ks. Januszowi Ostrogskiemu, kaszt. krak. za 18 kop groszy lit. Granice tych dóbr wymienione w tym akcie były następujące; Począwszy od ujścia rzeczki Torczycy w rzekę Roś, przeciw miastu Wołodarce, w wierzchu nad rz. Torczycą, puszczając rzeczkę Torczycę po lewej stronie, aż do tego miejsca, gdzie się poczęła Torczyca i Baba Żaszkowska, Buda, a stąd od wierzchowinia Baby, na dół puszczając Babę po lewej stronie, aż do ujścia Baby w Tykicz Uhorski; a stąd do ujścia Baby górą, Uhorskim Tykiczem, puszczając Tykicz po lewej stronie, aż do Rudy Wielkiej, która Buda Sohrany z gruntem pp. Juszkowskich, a od tej Rudy górą, Wielką Rudą po Oharowe laski, a od Oharowych lasków, Dąbrową Tajnieką, wedle gruntu Tetijowskiego, po wierzch rudy Stryja, polem Wałowickim, na rogu lasu Czerepina; od lasu Czerepina Malkową doliną, aż do rzeki Rosi; puszczając w prawo grunt Olbaczowski i Trynożyński, a w pośrodku tego gruntu rzeczkę Torcz, z wierzchu aż do ujścia w rzekę Roś, w Torskie Pleso wpadającą, ze stawy, stawiszczami bobrowemi gony etc. pożytkami tych imion naszych Olbaczowa i Trynożyna, z sioły i sieliszczami. Tymczasem w sprzedaży tej, bracia Krasnosielscy niewspomnieli nic o czwartej części, jaką według prawa, z tychże dóbr powinni byli wydzielić rodzonej siostrze swej, Eudoksyi, za Semenem Słupiczem. O tę więc niewydzieloną czwarciznę rozpoczyna się długi i uparty proces, i trwa przez przeszło dwa wieki tocząc się pomiędzy sukcesorami owej Eudoksyi Słupiczynej w następstwie kolejnem, to jest Bohozińskimi. Wolskimi, Borejkami etc. a sukcesorami ks. Janusza Ostrogskiego i posiadaczami dóbr Łobaczowa i Piatyhor, a mianowicie ks. Zasławskimi, Sanguszkami, Denhoffami, Leduchowskimi i Ostrowskimi. Janusz ks. Ostrogski, nabywszy Olbaczów i Trynożyn od Krasnosielskich, przymnożył jeszcze te dobra nabyciem dóbr Tetijowa, od rodziny Koszków, niegdyś możnej, a następnie podupadłej w skutek zniszczeń tatarskich, z której jedni poginęli w bojach z Tatarami lub w jassyrach, a drudzy, gdy ich niedola gnębiła, udali się, jak mawiano na kozacką desperacyą. Z tych ostatnich, sławny junak zaporozki, znany z dumy kozackiej, Samuel Koszka, był wybitną osobistością. Dla Tetijowa ks. Janusz Ostrogski wyrobił samorządztwo magdeburgskie, i odtąd włość ta, wraz z Olbaczowem i Trynożynem zaczęła jedną całość majątkową stanowić, pod nazwiskiem Tetijowszczyzny ob. Tetijów. Od tego też czasu Olbaczow na Łobaczow swą nazwę zamienia, a Trynożyn na Piatyhory ob. Piatyhory. Ale odkąd wielkie fortuny pańskie na Ukrainie wybujały, z dóbr na dobra dopuszczano się najazdów. Jakoż pod r. 1611 z d. 2 lipca czytamy pozew sądowy przeciwko sługom i urzędnikom dóbr Łobaczowa i Piatyhor, należących do ks. Janusza Ostrogskiego kaszt. krak. , to jest Horodeńskiemu. Sokołowskiemu i Wodopjanowi w skutek skargi na tychże za najazd na dobra Rozwołozkie Wołodarskie ks. Zbarazkich Jerzego, ssty pińskiego i Sokalskiego, i Krzysztofa ssty krzemienieckiego Opis aktam. Mew. centr.

Łobaczów