157 mk. ; grunt szczerkowaty, przeważnie łąki, podlega zalewom. Ladomdzek, kol. , pow. kolski, gm. i par. Chełmno, odl. od Koła w. 11; dm. 15, mk. 135W 1827 r. wś rząd. , 10 dm. , 85 mk. Ladowa niwa, lesiste wzgórze, 264 mt. wys. , w południowej stronie Łukawca, pow. cieszanowski. Ladowicze, wś, pow. kobryński, okr. polic. drohiczyński, o 20 w. od Drohiczyna, o 69 od Kobrynia, o 218 od Grodna, przy drodze chomsko motolfikiej; ma zarząd gminy opolskiej. Ladsern niem. , wś w Kurlandyi, pow. i par. Talzen. Ladska słobodą, ob. Ladzka słobodą. Ladtkeim niem. . Gr. i KI. , wś i folw. , pow. fyszhuski, st. p. Drugehnen i St. Lorenz. Lady 1. al. Lada, Lado, mko, wś i dobra w jednej okolicy, nieopodal rz. Wozy, pow. ihumeński, gm. i okr. polic, śmiłowicki, o 35 w. od Mińska i tyleż od Ihumenia, o 5 w. od Smiłowicz położone. Niegdyś L. należały z kolei do Sanguszków, Zawiszów, Ogińskich, a od 1791 r. do Moniuszków ob. Smiłowicze. Nie ma wątpliwości, iż nazwa Lady w wielu miejscach na Litwie pochodzi nie tylko od słowa słowiańskiego Lada, czyli nowina po wykarczowaniu lasów, lecz i od Lada, bogini miłości, czczonej żarliwie przez wyznawców kultu litewskich KreweKrywejtów a zatem i ludy dawne, zamieszkujące między Niemnem, Prypecią, Berezyną i Dźwiną, czyli na tak zwanej Rusi litewskiej. W tych miejscowościach wszędzie napotykamy nazwę Lady, a rzecz bliżej zbadana wykazuje nie tylko tradycyą ludową o czci wzmiankowanego bóstwa; ale i resztki istniejących horodyszcz i świątyń czci onego niegdyś poświęconych. Śród głuchych borów i błot niedostępnych istnieją takie okopiska, zwane do dziś dnia, , Lada, a na ich wzgórzach wyraźne pozostały ślady ołtarzysk i ognisk. Po zaprowadzeniu chrześciaństwa zwykle w takich miejscach wznoszono chrześciańskie świątynie, a instynkta pobożne ludu zwracały się zawsze tam gdzie przywykły tradycyjnie widzieć ulgę i łaski. L. musiały być miejscem uprzywilejowanem w pogańskich czasach, bo tradycya przypisuje wielką cudowność temu miejscu, co spowodowało legendę o zjawieniu się około XVII stulecia N. Panny Włodzimierzowi Kirykowi. Teresa Róża z Tyszkiewiczów Zawiszyna, wojewodzina mińska, stała się pierwszą benefaktorką ladzieńskiej świątyni, a późniejsi Zawiszowie fundowali tu klasztor bazylianów i takowy hojnie uposażyli. L. zasłynęły szeroko już w w. XVII, bo nawet nieznany rymotwórca religijny w pieśni historycznej o N. Pannie, zamieszczonej w starych kantyczkach, wzmiankuje o Ladzie Pierwsza po Bogu Swięta Monarchini, Obrałaś miejsce w Ladzieńskiej pustyni i t. d. Pius VI nadał kościołowi ladzieńskiemu zupełne indulgencye, mianowicie na dzień Zwiastowania N. Maryi Panny, na Narodzenie ś. Jana i święto Piotra i Pawła; August zaś II przywilejem z r. 1731 dozwolił jarmarki w dni 25 marca i 24 czerwca według ruskiego kalendarza. Chociaż od r. 1839 unia tu została skanowana, to jednak okoliczny a nawet z dalszych miejscowości lud zgromadza się tłumnie w dni powyższe i nabożeństwo bywa uroczyste. W L. od r. 1809 przy klasztorze księży bazylianów egzystowała powiatowa szkoła 4klas. , pod zawiadywaniem wileńskiego uniwersytetu; miała ona obszerną sławę, a kuratorem jej był słynny z nauki i filantropii, dr. obojga praw Kazimierz Moniuszko. Szkoła ladzieńska wydała niemało ludzi światłych; tu się uczył, po skończeniu szkółki parafialnej w Dudziczach ob. , historyk Aleksander Zdanowicz. W r. 1824 zakład naukowy ladzieński został zwinięty, a od r. 1834 w przeciągu lat 14stu było tu duchowne seminaryum rossyjskie, zamknięte w 1848 r. Mko, niegdyś świetne, teraz nędzne, na płaszczyźnie piaszczystej zabudowane, ma zaledwo kilkanaście sielskich chałup. Przy cerkwi znajduje się monaster czerńców i zarazem klauzura dla występnych duchownych prawosławnych biskupstwa mińskiego. Wieś L. ma osad włócznych 25. Dobra przez wiano Klotyldy Moniuszkówny, poślubionej najprzód Ludwikowi Jelskiemu, b. ministrowi skarbu Królestwa Polskiego w 1831 r. , a później Michałowi Jelskiemu bratu jogo, są dziedzictwem Jelskich; razem z folwarkami Odyn i Jagódka mają obszaru 2658 mr. w glebie niezłej. We dworze znajduje się nieco pamiątek i dzieł sztuki malarskiej. 2, L. , dwa bliskie siebie zaścianki w północnowschodniej stronie pow. mińskiego, w okolicach Przytęp; jeden zwie się LadyNowosielje ma osad 12; drugi Lady Starosielje ma 1 osadę; grunta lekkie, miejscowość wzgórkowata i nie bezleśna. 3. L. , wś i st. poczt. w pow. ihumeńskim, przy gościńcu pocztowym wiodącym z Ihumenia do Jakszyc i dalej, w okr. polic. berezyńskim; wś ma osad włócznych 23; miejscowość głucha, poleska, grunta piaszczyste. 4. L, mały zaśc. w pow. ihumeńskim, w okr. polic. uździeńskim, śród obszarów leśnych i ostępów, pomiędzy C; iepleniem i Tołkaczewieżami; ma osad 2, w glebie piaszczystej, miejscowość płaska, odludna. 5. L. , mały zaśc. w pow. borysowskim, tuż przy drodze żelaz. moskiewskobrzeskiej, prawie na pół odległości pomiędzy stacyami Borysów i Bojary, miejscowość poleska, odludna; tu w moczarach bierze początek rka Niemannica. 6. L, wś w płn. strome pow. rzeczy Ladorudzek Ladomdzek Ladowa Ladowicze Ladsern Ladska Lady