z nową wiezą ob. Rozmait. 1835 str. 305 i Mnemosyne 1837 Nr. 116. Podczas bombardowania miasta 2 listop. 1848 spalono wieżę i większą część ratusza, a pierwsze posiedzenie rady w wyrestaurowanym ratuszu odbyło się 12 listop. 1849. Długość dzisiejszego ratusza, 3piętrowego gmachu, wynosi 78 m. , szerokość 58. 6 m. Wieża ratuszowa 4boczna wznosi się do 79 st. nad poziom rynku. Szczyt jej, dawniej kopułą zakończony, otrzymał kształt dzisiejszy po zbombardowaniu czyt. O rzeźbach, znajdujących się na starożytnej wieży we L. p. Kamińskiego, Skarbiec polski, t. I zesz. I i II z 26 rycinami; Dawny ratusz we L. Przyj. ludu 1837 str. 338; 1847 str. 10; Ratusz we L. p. Widmana Tyg. illus. 1862 str. 35; Ratusz dawny Przyj. dom. 1873 str. 61; Dom radny we L. Lwowianin 1837, str. 1. Najstarsze kamienice zachowały się w rynku i na ulicy Ormiańskiej. Wszystkie niemal pochodzą z czasu po r. 1527, kiedy pożar zniszczył prawie całe miasto. Cechy starożytności pozostały ledwie na kilku. Na uwagę zasługuje przedewszystkiem kamienica Sobieskiego we wsch. str. rynku pod 1. 6, ozdobiona posągami na facyacie, zbudowana 1580 p. Konstantego Korniakta, później własność Żółkiewskich, po nich Sobieskich, Rzewuskich, Gnińskich, a dziś ks. Kaliksta Ponińskiego. D. 12 września 1883 wmurowano tu kosztem miasta płytę kamienną z napisem Tu mieszkał król Jan III Sobieski czyt. Kołaczkowskiego opis w Gaz. lwow. 1883 Nr. 97 i w Kur. warszaw. 1883 nr. 104 b. W tej samej pierzei stoi stary pałac arcybiskupi 1. 9 dziś własność małego sem. łacin. , 1634 przez arcybpa Grochowskiego wystawiony. W pał. tym gościli kilkakrotnie Wład. IV i Jan Kazim. Tutaj umarł 9 listop. 1673 król Michał Wiśniowiecki. Nad drzwiami kamienicy mieści się napis o śmierci króla na marmurowej tablicy. W płn. stronie rynku pod 1. 14, gdzie dotąd nad drzwiami stoi lew skrzydlaty kamienny, bardzo charakterystycznej rzeźby, mieszkali dawniej posłowie Rzplitej weneckiej. W zach. stronie rynku wznosi się na rogu od placu katedralnego okazała kamienica z kamienia ciosowego 1. 23, niegdyś Kampianów. Ścianę zewnętrzną u rogu poddasza zdobi rzeźba kamienna, przedstawiająca chrzest Chrystusa, poniżej znajduje się godło pobożności i wiary. Pod względem archeologicznm jest największą osobliwością kamienica pod 1. 11 przy ul. Blacharskiej, o 2 oknach, ozdobiona zewnątrz prawdziwemi płaskorzeźbami greckiemi, przedstawiającemi grupy mitologiczne. Na kam. pod 1. 30 przy ul. Wekslarskiej jest duża płyta kamienna z wyrzeźbionym herbem miejskim i napisem w otoku, przekonywającym, że ta kam. była niegdyś własnością miejską. Z nowszych gmachów zasługują na uwagę Gmach sejmowy budowany od 29 paź. 1878 do 1 paźd. 1881 ob. Projekt budowy gmachu sejmowego z planem, w Dźwigni, Lwów, 1877, str. 14, 1878 str. 79 i 88 i 1879 str. 6. Rycinę i krótki opis podały Kłosy z r. 1881 Nr. 828 i 829; Tyg. Illustr. 1881 Nr. . 281 3piętrowy gmach namiestnictwa ukończony 1884; dom Inwalidów z kaplicą, okazały budynek przy ul. Kleparowskiej; pałac arcybpa łacińskiego zbudowany 1844 kosztem arcybpa Pisteka; Technika; Teatr hr. Skarbka, 3piętrowy, 40 wied. długi, 33 szeroki ob. Lwowianin 1838 str. 1; Tyg. ilust. 1861 str. 128; Tyg. lwow. 1868; Strzecha 1871 str. 390; Kłosy t. 17, str. 96, 106, 122 i 135; Dom Narodny ruski niegdyś klasztor trynitarzy, potem uniwersytet 1848 zbombardowany a 1849 p. cesarza Matycy ruskiej darowany; Zakład narodowy im. Ossoliń. ; Gimn. Fran. Józefa Szkoła realna; Szkoły ludowe Elżbiety, św. Antoniego, św. Maryi Magdaleny, św. Marcina, św. Anny i ewangielicka. A r c h e o l o g i c z n e z a b y t k i. Zbiorów starożytności bardzo mało we Lw. Najciekawszy jest zbiór w Muz. Ossolińskich. Matyca ruska ma także zbiór dość znaczny, lecz dotąd nie uporządkowany. Cenny zbiór posiada kś. kan. Petruszewicz czyt. Kunasiewicz Przechadzki archeologiczne po L. ; o L. pod względem archeolog. i hist. Lwów, Przeg. arch. , 1876, str. 16; Wykopaliska we L. Przyj. dom. 1868 str. 132, z ryciną. O ważniejszych zabytkach archeolog. wspomnieliśmy przy opisie kościołów i gmachów ważniejszych. Tu wymieniamy jeszcze rzeczy wykopane przy sypaniu kopca unii na Wys. Zam. , jako to popielnice, łzawnice, garnki ofiarnicze, kule kamienne, włócznie, groty strzał itp. , znajdujące się w 2 szafach Muz. Ossoliń. pewna część jest w posiadaniu pp. Smolki i Bojarskiego; przedmioty znalezione na górze Wronowskiego, jako to, bożyszcze słowiańskie i popielnice opisane p. Paulego w Starożyt. Galicyi, Lwów, 1835, str. 5, z ryciną i p. Sobieszczcńskiego w Szt. Piękn. t. I, str. 19; płaskorzeźbę na perłowej macicy i 4 kule działowe złoż. w Muz. Ossol. . W muzeum tem znajdują się także orzeł na żelaznej blasze ze starej wieży ratuszowej; ułamek kamienia z napisem ruskim kubek szklany, nadtłuczony, z rajtarem szwedzkim i napisem Vivat, a. 1693. Na wałach hetmańskich stoją bronzowy posąg św. Michała. Pochodzi on z giserni lwowskiej, nosi cechy szkoły flamandzkiej i jest bardzo cenny pod względem sztuki. Zdobił on dawniej fronton arsenału królewskiego ob. Tyg. lwow. 1868 6; Strzecha 1873 str. 382; Rozmait. 1834 11; pomnik Jabłonowskiego zrestaurowany 1859 ob. Przyj. dom. 1860 str. 311; Tyg. ill. 1860 str. 356; Bib. Ossol. Nowy po

Lwów