sprzedawać, dopóki podobnych towarów miejscowi rękodzielnicy wyrabiać nie będą; skoro to nastąpi, obcych sprowadzać nie wolno, R. 1610 nakazano garncarzom robić dobre garnki i mieć ich dostateczny zapas pod zagrożeniem, że pozwoli się obcym przywozić i sprzedawać. R. 1622 była w mieście oficyna, zwana kapicą, w której człowiek przysięgły wytapiał wosk w duże kręgi za małą do kasy opłatą. Wosk ten stęplowano na znak, że nie był fałszowany. W domu lub innem miejscu nie wolno było wosku przetapiać. Z przywilejów wymieniamy statut dla cechu płócienników nadany przez rajców lwowskich w r. 1459 Ak. gr. VII, 96 a potwierdzony 1469 ib. 120; potwierdzenie ustawy cechu kuśnierskiego z r. 1470 ib. VI, 139; przywilej Kazim. Jag. z r. 1479 pozwalający piekarzom lwowskim sprzedawać chleb w mieście przez cały tydzień, innym zaś osobom tylko we wtorki i soboty ib. IX, 120; przywilej cechu krawieckiego z r. 1491, potwierdzony 1646 i 1648 Arch. miej. fasc. 3 i 4 li. 463 i 470; przyw. cechu mydlarskiego z r. 1563 ib. fasc. 1 i 2 li. 51; dekret Jana III z r. 1682 normujący stosunki między cechami 1 wowskiemi a magistratom i ławicą Rkp. w Bibl. Ossol. 1049; i protokół cechowy cechy szewskiej lwowskiej od r. 1611 do 1738 ib. 428 do 431; toczki, na osnowanju kotorych cech Iwow. sapożnyków ruskich prystupaje do unii z polskimy sapożnykamy. Literat. Sbornyk, 1870, str. 101. Na początku w. XV byli we L. oprócz pospolitych rzemieślników łucznicy, mieczniki, kamieniarze, rymarze, siedlarze, kuśnierze, mosiężniki i pasowniki. Garbarstwem trudnili I się Tatarzy, wypędzeni za mury i fosy miejskie. Wyrabiano także prawdopodobnie machiny do rzucania strzał i pocisków z murów miasta, a w r. 1408 postanowiła rada miejska, aby każdy cech sprawił po jednej takiej machinie. Introligatorowie znajdowali się już także, gdyż w księdze miejskiej 1207, str. 40 zapisano jako wydatek 3 zł. ,, pro ligatura regestrów. Pod tymże rokiem znajdujemy już wzmiankę o zegarmistrzu miejskim, o nożownikach, woskobojnikach, stelmachach i rurmistrzach. W r. 1425 nadał Wład. Jag. Januszkowi Tholmacz prawo na postrzygalnię sukna, skąd wnosić można, że musiały tu być liczne wyrobnie sukna, które do Multan, Besarabii i t. d. wywożono. W połowie w. XV a mianowicie 1445 r. , kiedy baszty miejskie oddawano cechom w opiekę, były następujące cechy kuśnierze, miechownicy, mydlarze, blacharze, miecznicy, tkacze, czapnicy, siedlarze, piwowarowie piwa lwowskie słynęły już o wiele przedtem, miodowarowie, rymarze, murarze, powroźnicy, szewcy, garncarze, kotlarze, krawcy, złotnicy, rzeźnicy, stolarze, bednarze, stelmachy, kowale, ślusarze, iglarze pierwsze igły w Polsce zaczęto wyrabiać we L. prawdopodobnie już w XIV w. , kramarze i piekarze. R. 1468 założono ludwisarnię, a w r. 1483 była fabryka saletry na przeciw bernardynów, wspominana jeszcze w XVI w. W drugiej połowie w. XVII istniało we L. 30 cechów, a były prócz tego rozmaite stowarzyszenia, jako to muzykantów, furmanów, tragarzy, rurarzy i t. d. , gdyż każde zarobkowanie łączyło się w związek, zatwierdzony przez urząd radziecki, i miało swego przywódcę. W XVII w. słynął L. także z wyrobu cukierków, sukna, płócien, tkanin, mieczów, nożów i powozów. Z początkiem XVIII w. wyrabiał broń Balcer Werner; w tymże wieku Bauer sławne strzelby i pistolety. Tutejsze karabele słynęły pod nazwą szabel lwowskich czyli czarnych. W tymże wieku słynęły wyroby stolarskie. W początkach w. XIX słynęły lwowskie garbarnie 58 jedwabiarzów przerabiało rocznie 15465 łutów jedwabiu. Były także fabryki instrumentów i wyrabiano kafle. W browarze Brunnera wyrabiano sławne piwo angielskie i porter. Wyrabiano także wiele cieńkiej bielizny stołowej, a w fabryce Singera blaty ołowiane na tabakę dla fabryki w Winnikach. Słynęła w końcu fabryka powozów, która dla ziem polskich dostarczała wyrobów, równających się trwałością i pięknością wiedeńskim. W r. 1884 istnieją we L. następujące fabryki 2 młyny parowe 3ci na Zamarstynowie, 3 młyny wodne, 4 piekarnie parowe 5ta na Zamarstynowie; 5 browarów; 4 fabryki rumu, likierów i rozolisów; 1 fabr. cykoryi, 1 fahr. czekolady, 1 fabr. wyrobu extraktu zupowego, 1 destylarnia nafty; fabr. świec woskowych; 2 fabr. zapałek; 1 zakład gazowy; 6 fabr. maszyn rolniczych, 2 pracownie odlewów metalowych, 2 odlewarnie płyt stereotypowych i czcionek dla drukarzy; fabr. albuminu na Zniesieniu, 11 cegielni zwykłych, fabr. cegieł maszynowych i wyrobów glinianych I spółka, fabr. skór na Zamarstynowie, fabr. gipsu, fabr. korków, fabr. kołków do butów, fabr. wózków i koszyków, fabr. wyr. pończoszkowych, stolarskich, 3 fabr. storów i żaluzyj, fabr. spodium. Liczba samoistnych przemysłowców w r. 1884, podana wedle stowarzyszeń przemysłowych, mających się zawiązać na mocy nowej ustawy przemysłowej z 15 marca 1883. I. Architektów i budowniczych 34; cywil. inżynierów 4, murarzy i brukarzy 9, cieśli i studniarzy 6, kamieniarzy 3, kominiarzy 13, rzeźbiarzy 12, przedsiębierców budowli 8, przedsiębiorców kamieniołomów 9, przedsiębierców czyszczenia kanałów 9, cegielników, wapniarzy i gipsiarzy 12, pokrywaczy dachów 3, garncarzy i kaflarzy 5; II. blacharzy 66, bronzowników 4, mosiężni

Lwów