w mieście. Przedmieszczanie halickiego przedmieścia chwycili się w końcu innego środka. oto wyrobili sobie u króla Zyg. III przywilej na ufortyfikowanie przedmieścia. Przy tym zamiarze trwali dłużej, ale bez skutku. Materyalny byt mieszkańców w ogólności był dobry aż do połowy w. XVII, kiedy to miasto trapić zaczęły oblężenia nieprzyjacielskie i konfederacye wojskowe. W ślad za dobrym bytem szerzył się zbytek. Przeciw zbytkom wydawali prawa sami mieszkańcy. W r. 1383 np. zapadła uchwała orzekająca, że ktokolwiek zechce ślubne wesele obchodzić, powinien mieć 16 osób, 4 dania i 2 śmieszków, a nie więcej pod winą 4 grzywien. Postanowiono także, aby niewiasty w połogu zostające żadnych nie zastawiały traktamentów pod winą 4 grzywien. R. 1387 postanowiono, ażeby w mieście nie ważył się nikt grywać w kostki pod karą grzywny dla obu grających. Z pomiędzy Lwowian wyszedł także nie mały zastęp mężów słynnych na polu nauk i sztuk pięknych. Zimorowicz w dziełku Viri illustres leopoliensis civitatis, 1671 podaje nam wiadomość o mężach sławniejszych. We L. urodzili się Mikołaj Sęp Szarzyński, Szymon Szymonowicz, Szymon Zimorowicz, Bartł. Zimorowicz, Jan Leopolita, Fabian Birkowski, król Stanisław Leszczyński, Grzegórz Piramowicz, Karol Bołoz Antoniewicz, Henryk Schmitt, Stanisław Smolka i wielu innych. Ze L. pochodził Walenty Wąsik, kotlarczyk, który, się odznaczył za Batorego pod Połockiem przez podpalenie zamku, za co go nobilitowano i Połotyńskim nazwano. O liczbie mieszkańców w dawniejszych czasach brak nam dokładniejszych wiadomości. Księga podatkowania i innych spraw miejskich z r. 1405 Arch. miej. 1178 wykazuje, że w samem mieście bez przedmieść i nie licząc obcych było 534 mieszczan Niemców, Rusinów, Polaków i Tatarów, 63 Ormian, więc 597 ojców rodziny. Licząc owe rodziny po 4 dusze, a dodawszy żydów, którzy w ten regestr nie weszli, luźną czeladź i zarobników nienależących do opodatkowanych, można śmiało przypuścić, że między murami miasta mogło się znajdować blisko 4000 dusz. Pierwsza autentyczna data co do liczby mieszkańców pochodzi z r. 1776. Wówczas liczyło całe miasto 29500 mk. Według spisu z 31 grudnia 1880 r. liczył L. 103422 mk. cywilnych 49052 męż. , 54370 kob. ; 29572 stanu wolnego męż. , 29972 kob. ; 18005 żonatych, 17852 mężatek, 28 rozwiedzionych męż. , 99 kob. , 1447 wdowców, 6447 wdów a 6400 wojskowych, razem 109822 mk. Podług zawodu, zatrudnienia lub zarobku dzieliła się ta ludność jak następuje Osób stanu duchownego wszystkich wyznań było 213 męż. , 227 kob. ; urzędników czynnych w służbie dworskiej, rządowej, krajowej, gminnej i t. p. 1618; w zawodzie nauczycielskim 687 męż. , 356 kob. literatów i redaktorów 71; aktorów, muzyków śpiewaków, tancerzy 234 męż. , 58 kob. , malarzy i rzeźbiarzy 49, architektów, inżynierów cywilnych, geometrów 106, adwokatów i notaryuszów 93, lekarzy 134, w zawodzie lekarskim niższego rzędu 15 męż. , 177 kob. , sług czynnych, woźnych i t. p. 389, żandarmów, straży bezpieczeństwa, straży skarbowej i t. p. 613, trudniących się gospodarstwem nolnem i lasowem 523 męż. , 159 kob. , dzierżawców i kolonistów 22 męż. , 4 kob. , trudniących się przemysłem i rzemiosłami 3305 męż. , 405 kob. , zajętych w zawodzie handlowym 1831 męż. , 744 kob. , bankierów i t. p. 23, trudniących się przewozem podróżnych i towarów 167 męż. , 4 kob. , właścicieli domów i rent 1074 męż. , 958 kob. , emerytowanych 487 męż. , 859 kob. , osób nieznanego zarobku 32 męż. , 24 kob. , robotników 12571 męż. , 5401 kob. , służby domowej 2854 męż. , 8586 kob. , członków rodziny i innych domowników bez zarobku 19702 męż. , 27126 kob. Podług religii było 55973 rzym. katol. , 14868 gr. katol. , 181 orm. katol. , 1 starokatol, 219 grec. oryent. , 1 orm. oryent. , 1 unitaryan. , 1641 wyzn. augsbur. , 64 wyzn. helw. ; 27 wyzn. anglik. , 10 rel. menon. , 30418 mojżesz. , 18 bezwyzn. Podług stopnia wykształcenia było 55085 umiejących czytać i pisać, 4077 umiejących tylko czytać, 44260 nie umiejących ani czytać, ani pisać. Ciemnych na oba oczy było 83 męż. , 52 kob. , głuchoniemych 75 męż. , 59 kob. , obłąkanych 17 męż. , 10 kob. , umysłowo niedołężnych 25 męż. , 26 kob. W życiu towarzyskiem używało języka polskiego 90132, niem. 7323, ruskiego 3600, czeskiego 263, rumuńskiego 192, włoskiego 4, słowackiego 3, reszta innych języków. Przemysł rozwijał się wcześnie za staraniem Niemców i na wzór niemiecki. Na rozwój jego wpływały korzystnie liczne przywileje nadawane cechom, tudzież czuwanie władzy miejskiej nad dobrocią wyrobów, czego liczne mamy dowody. R. 1522 np. wystawiono pręgierz, zwany żurawiem, później orczykiem, na którym zawieszano piekarzy, jeśliby chleb nie podług wartości piekli. Zdaje się, że winnych przywiązywano tylko po pod ramiona do tego żurawia i wyciągano w gorę. Kiedy r. 1588 dostrzeżono wosk fałszowany, zagrabiono go i spalono, a właściciela uwolniono od ciężkiej kary tylko dla tego, że przysiągł, iż czeladź, w czasie jego słabości, bez jego wiedzy, ten fałsz zrobiła. R 1609 rozporządził urząd radziecki, że żelaźnikom nie wolno kupować roboty od partaczów, lecz tylko od majstrów cechowych; że towary żelazne z Niemiec sprowadzane tak długo wolno im

Lwów