stał przez książąt fundowany, o nowszych bo wiem kościołach, które panny w dobrach swo ich fundowały, są zapiski w aktach klasztor nych, tylko o luzińskim nie ma. R. 1245 bisk. kujawski Michał darował pannom swoje dzie sięciny z L. Rząd pruski zaraz po okupacyi zajął te dobra i wydał na własność prywatną. Parafia luzińska, dekanatu mirachowskiego kościerskiego, liczy dusz 4225; kościół tytu łu św. Wawrzyńca, patronatu kiedyś pp. nor bertanek w Żukowie, nie wiadomo kiedy fun dowany albo konsekrowany. W miejsce oba lonego r. 1733 starego kościoła drewnianego, Maciej Rzepczyński, dziekan mirach. i prob. luziński nowy okazalszy wybudował z cegły r. 1740. Szpitala nie ma przy kościele; bra ctwa 3 św. Jana Nepom, z r. 1759, rożańcowe z r. 1750 i trzeźwości z r. 1856. Prob. Antoni Kleist, kanon. koleg. kaliskiej; wik. Wiktor Christen. Wsie parafialne Luzino, Robakowo, Dąbrówka, Gowino, Gowinko, Ustarbowo, So bieszyn Sopieszyn, Przetoczyno, Częstkowo, Milwino, Wyszecino, Barłomin, Strzebielino, Kębłowo, Gościcin, Bismark. Szkoły katol, paraf. w Luzinie 72 katol. dzieci, w Gowinku 95, Sobieszynie 66, Przetoczynie 75, Strzebielinie 80, Kębłowie 19, Częstkowie 41; ewang. szkołę w Barłominie zwiedza 33 katol. dzieci, w Wyszecinie 43, dla których nie sta rają się o naukę religii. Ob. Szemat. dyec. chełmińskiej 165. Kś. F. Luzińska struga, bierze początek z jeziora lewińskiego, z którego wypływa przy Lewinku, w pow. wejherowskim. Kierunek ma przeważnie północny; mija Pobłocie, przyjmuje strumień zęblewski, przechodzi przez trakt bity lezieńskowejherowski, wzmacnia się kilkoma strumieniami z obu stron, mija wieś Niedźwiadek, gdzie młyn obraca, następnie wś Milwin, pędzi młyn barłomiński, luziński po za wsią Luzinem. W pobliżu Bolszewa przyjmuje strugę znaczną bolszewską, przechodzi po kilkakroć kol. żel. szczecińskogdańską, ponownie także trakt bity wejherowskolezieński, drugi trakt bity wejherowskosłupski i uchodzi do Redy opodal Wejherowa. Długość biegu tej strugi wynosi około 6 mil. Kś. F. Luziński młyn, niem. Lusinoermühl, osada z młynem do Luzina, pow. wejherowski, nad strugą luzińską. Luzki, potok górski, wypływa na granicy Jabłonicy i Krasnoilly, w pow. kosowskim, w Beskidzie lesistym, w dziale czarnohorskim, z pod góry Płaika 1229 m. ; płynie pomienioną granicą na północny wschód leśnym parowem, poczem przechodzi na obszar Fereskula i tutaj przyjąwszy kierunek południowowschodni, we Fereskulu uchodzi do Czeremoszu Białego z lew. brzegu. Długość biegu 8 kil. Luzsna węg. , ob. Łużna. Luzyanki, ob. Luzyany. Luzyany 1. al. Łędziajny, niem. Lossainen, al. Loszainen dok. Lusieyn, Lusygeynen, Luszian, dobra ryc. na Warmii w pow. reszelskim, do których należy także folw. leśny Spieglowken niem. ; odl. od Reszla, gdzie jest st. poczt. , wynosi 9 kil. Areału mają te dobra 511 ha. , t. j. 327 ha. roli orn. i ogr. , 55 ha. łąk, 11 ha. pastw. , 105 ha. lasu, 7 ha. nieuż. , 6 ha. wody. Da wniej należały te dobra do bisk. warm. R. 1359 bisk. warm. Jan potwierdza i uznaje posiadłość 6 radeł obejmującą, którą Sanglande Pachirs i jego spadkobiercy in campo Lusien niegdyś posiadali. Te nadaje im na nowo na prawie pruskiem recognovimus, quod Sanglande Pa chirs ac filii et heredes legitimi Nisdraw et Nerwiken quondam fratrum ipsorum de Lusien, ibidem in Campo tenuerunt sex uncos ad duo servicia, quos eis de novo damus et conferimus Jure pruthenicali. Dodaje im 2 morgi, jeden pro graminibus, drugi pro agricultura; zagłówne ma wynosić 30 grzywien. Dat. Heilsberg die b. Valentini, A. d. 1359. Ob. Cod. dipl. Warm. II, 275. R. 1364 daje bisk. Jan Pru sakowi Glanden nostro Camerario cztery włóki in villa Lusyeyn w przemian za 4 włóki w polu laukeslauken na prawie pruskiem. Wa runki zwykłe 30 grzywien kary zagłównego i prawo przedaży. Ob. Cod. dipl. Warm. II, str. 389. R. 1515 odstąpił bisk. Fabian do bra L. , Moldyty i Micolen braciom swoim Ja nowi z Luzyan, wójtowi i Olbrachtowi z Luzyan, staroście na zamku reszelskim w prze mian za wś Sorbaum i dobra Nerwicken, za mienił L. na dobra chełmińskie i zwolnił osa dników ze służb i czynszu. Ob. Cod. dipl. Wärm. I, str. 486. 1857 r. było tu 129 mk. Paraf. katol. Loginy, paraf. ew. Reszel. Roku 1702 mieszkał w L. Wacław Stanisławski, wójt warmiński. Kętrz. O ludn. pols. , str. 563. 2. L. Małe al. Luzyanki, niem. Kl. Lossainen al. KLLozaynen, Lozaynen minus, wś, pow. reszelski, założył ją r. 1524 biskup Fa bian na 21 włókach nadanych prawem magdeburskiem ad utrumque sexum. R. 1685 za mienił Andrzej Gąsiorowski dobra Worpłak mające prawo chełm. na 21 włók w Luzyanach, nadanych prawem magdeb. ad utrumque sexum. Roku 1718 dostaje, po śmierci Kazi mierza Troszki z Klakendorf, połowę dóbr An drzej Gąsiorowski z Luzyan. Ob. Kętrz. O ludn. pols. , str. 549. W najnowszym spisie miejscowości Prus zach. i wschod. nie ma tej miejscowości; jest tam tylko mowa o Luzyanach wogóle, bez przydomku M. albo W. W M. Luzyanach mieszkali r. 1702 Gąsiorowscy. Kętrz. l. c. , str. 563. Kś. Fr. Lwa, w dolnym biegu nazywana Mostwą, prawy dopływ Stwigi, prawego dopływu Prypeci. Luzińska struga Luzińska struga Luziński młyn Luzki Luzsna Luzyany