Serbowie, robotnicy w fabrykach przeważnie Niemcy, A. J. P. Lutobory, wś i folw. , pow. rawski, gm. Lubania, par. Biała, o 14 w. od Rawy, Ma 18 dm. , 157 mk. ; ziemi włośc. mr. 202, os. 16, ziemi dwors. 485 mr. Lutobórz, wś i folw. , pow. włocławski, gm. i par. Kłóbka, o 21 w. od Włocławka, o 5 w. od st. dr. żel. Kowal. Dm. 25, mk. 245, z nich 13 ewang. Folw. 550 mr. ziemi pszennej i żytniej, 40 mr. lasu własność Wilhelma Memertego. Jezioro około 3 włók rozl. Według Tow. Kred. Ziems, folw. L. z wsiami L. i Wiktorowo rozległy mr. 666 grunta orne i ogr. mr. 522, łąk mr. 46, pastwiska mr. 1, wody mr. 43, lasu mr. 41, nieużytki i place mr. 14, bud. mur. 4, z drzewa 8, płodozmian 13polowy, pokłady kamienia wapiennego i torfu. Wś L. os. 27, z grun. mr. 76; wś Wiktorowo os. 14, z grun. mr. 17. Lutobrok, Lutobróg, wś, pow. pułtuski, gm. Zatory, par. Pniewo, była własnością kolegium jezuitów w Płocku. W 1827 r. własność fund. edukac. , 22 dm. , 117 mk. Według Tow. Kred. Ziems. folw. L. z wsiami L. , Wierne i Borowce, od Pułtuska w. 10, od Łochowa w. 18, od rz. Narwi w. 10, rozległy mr. 732, grunta orne i ogr. mr. 339, łąk mr. 44, lasu mr. 318, nieuż. i place mr. 31, bud. z drzewa 15, młyn wodny. Wś L. os. 32, z grun. mr. 240; wś Wierne os. 12, z grun. mr. 30; wś Borowce os. 3, z grun. mr. 61. Lutocin, wś i folw. , pow. sierpecki, gm. Bieżuń, par. Lutocin, odl. o 15 w. od Sierpca. Posiada kościół paraf. mur. , szkołę pocz. 1kl. ogólną, zajazd i wiatrak. Ma 56 dm. , 632 mk. , 1494 mr. gruntu, 31 nieuż. , w tem 1277 mr. ziemi włośc. 996 ornej. W 1827 r. było tu 34 dm. , 328 mk. Kościół i par. tutejsza erekcyi niewiadomej; obecny murowany w 1861 r. wystawiony. Par. L. dek. sierpecki dawniej bieżuński 3018 dusz. Lutogniewo 1. wś, pow. krotoszyński; w r. 1881 było we wsi i dom. 620 mk. , w r. zaś 1871 we wsi 58 dm. , 428 mk. ; 6 ewang. , 422 katol. ; 129 analf. Kościół katol. paraf. dek. koźmińskiego. Poczta, tel. i st. kol. żel. w Krotoszynie o 5 kii. 2. L. , dom. ; 1716 mr. rozl. ; w r. 1871 było 5 dm. , 156 mk. ; należy do ks. krotoszyńskiego. Wś L. należała w XV i XVI w. do Cerekwickich h. Zaręba. Łukaszewicz wspomina, że wedle obiaty wiary podejrzanej dokumentu, umieszczonej w księgach biskupich, założycielem kościoła paraf. w L. był r. 1401 Pasko z Gogolewa, podchorąży kaliski. W czasie reformacyi, za panowania Zygmunta Augusta, ówcześni właściciele oddali kościół protestantom, przyjąwszy sami nową naukę. Z rąk protestantów odzyskał go r. 1589 Jakób Zaleski, ówczesny dziedzic. Kościół był przez kilka wieków drewniany; do piero w bieżącym wieku rozebrano dawny kościół i wystawiono nowy murowany. Por. Krotoszyn. M. St. Lutol 1. niem. Gross Leutken, wś na dol nych Łużycach, w pow. chociebuskim. Kościół paraf. ewang. z nabożeństwem niemieckiem; tylko przy nieszporach, co druga niedziela, kantor czyta ewangelią po serbsku; także ko munia kilka razy na rok odbywa się w tymże języku. Tak przynajmniej było w r. 1880. Szkoła początkowa. W r. 1880 mk. 502, z tych rozumie i mówić może po serbsku, ale to warzyskim językiem jest już niemiecki. Szkołę a przez nią wś zgermanizowat nauczyciel miej scowy Jeremiasz Kopf, zmarły koło r. 1855. Na płd. od wsi było grodzisko. Liczne zagi lu dowe z tej wsi patrz w Veckenstedt a Wen dische Sagen. 2. L. , niem. Gross Leuten, wieś w zniemczonej części dolnych Łużyc w pow. lubińskim. A. J. P. Lutolek, niem. Lettel, ob. Mokry L. i Suchy L. Lutom czyli Lutomic, niem. GrossLuttom, wś, pow. międzychodzki; w r. 1881 było mk. 440, w r. zaś 1871 40 dm. , 443 mk. ; 56 ewan. , 387 katol. , 91 analf. Kościół katol. paraf. na leży do dek. lwoweckiego. Poczta najbliższa i tel. w Sierakowie o 3 ML, st. kol. żel. we Wronkach o 18 kil. Kościół lutomski należy do dzieł późniejszych wieków; pierwszą o nim wzmiankę Łukaszewicz odkrył w wizycie Braneckiego z r. 1641, a już r. 1725 Libowicz wspomina w swej wizycie Kościół w Lutomiu drewniany, pochylony, bliski upadku. W r. 1750 zaś Brühl owa, ministrowa, ówcze sna dziedziczka, kazała kościół rozebrać i wy stawiła nowy murowany, do którego z polece nia ks. Teodora Czartoryskiego, ówczesnego bisk. poznańskiego, oficyał położył kamień wę gielny. Wś była gniazdem wielkopolskiej ro dziny Lutomskich h. Prawdzic; po Lutomskich posiadali tę wś Drużbiccy, i tu się urodził r. 1590 z ojca Piotra Drużbickiego i matki Obiezierskiej głośny jezuita Kasper Drużbicki. M. St. Lutomek 1. wś, pow. międzychodzki; 17 dm. , 183 mk. ; 1 ewang. , 182 katol. , 56 analf. Poczta i tel. w Sierakowie o 6 kil. , st. kol. żel. Wronki o 18 kil. 2. L. , folw. ; 2778 mr. rozl. ; 10 dm. , 142 mk. ; należy do dom. Kwilcza. M. St. Lutomia, rz. , początek w pow. łowickim pod Rużycami, płynie na wsch. przez Kocierzów, wchodzi w pow. sochaczewski, płynie przez Jasieniec, Szwarocin i poniżej Kozłowa biskupiego wpada z lew. brz. do Bzury. Długa 14 w. Naprost Szwarocina przyjmuje z lew. brz. strumień od Koszyjca i Rybna. J. Bliz. Lutomie, niem. Luttom, dok. Sylostry, trzy miejscowości opodal siebie leżące, pow. chojnicki, nad rz. Brdą, 1 mili od st. kol. żel. Lutobory Lutobory Lutobórz Lutobrok Lutogniewo Lutol Lutolek Lutomek Lutomia Lutomie