2 fabr. tytuniu z prod. na 309181 rs. ; 2 mydlarnie na 58613rs. ; 3 fabr. narzędzi rolniczych na 51757 rs. ; 4 dystylarnie z prod. na 319670 rs. ; 4 browary na 64130 rs. ; 1 młyn parowy z prod. na 31575 rs. ; 1 garbarnia na 23719 rs. ; 1 fabr. wód gazowych 1740 rs. ; 1 fabr. sztucznych nawozów na 640 rs. Cyfra produkcyi rzemieślniczej nie znana. O życiu i zamożności miasta mogą dać pojęcie następne dane. Hoteli pierwszorzędnych ma L. 4, zajazdów zwanych hotelami 8, pismo peryodyczne codzienne, handli win i towarów kolonialnych 20, restauracyj 7, traktyerni i garkuchni 7, cukierni 4, sklepów galanteryjnych 7, wyrobów platerowanych 3, szkła i porcelany 6, narzędzi optycznych 2, księgarni 3, drukarni i litografij 5, jubilerów 3, składów futer 3, magazynów mód damskich 12, składów sukna 3, dystrybucyj i składów cygar 18. Co do zajęć liczono w L. 23 lekarzy, 22 adwokatów, 6 rejentów, 7 inżynierów i budowniczych, 7 geometrów, 6 aptekarzy. Rynek, 100 kroków długi i 80 szeroki, otaczają kamienice, w których późniejsze restauracye cechy starożytności zatarły. W pośrodku rynku wznosi się ratusz, który r. 1389 w miejsce drewnianego Władysław Jagiełło z muru wznieść kazał. I Pierwotnie był to gmach jednopiętrowy, lecz za panowania Stanisława Augusta r. 1787 przez architekta Marliniego w dzisiejszym kształcie przebudowany został. Tu odbywały się od r. 1578 trybunały koronne. Tu r. 1584 Jan Kochanowski, tknięty apopleksyą, nagle życia dokonał. R. 1836 dopełniono gruntownej restauracyi gmachu całego. W archiwum trybunalskiem i w archiwum kancelaryi ziemiańskiej znajdują się dokumenty dotyczące dziejów miasta i rodzin pojedynczych. W salach trybunalskich na pierwszem piętrze mieszczą się portrety królów Augusta III, Stanisława Augusta i Fryderyka Augusta księcia warszawskiego; dalej prymasa Poniatowskiego, marsz. Małachowskiego i wielu innych marszałków trybunału koronnego. Oprócz tego gmachu, w Rynku zwraca uwagę kamienica 12, którą wzniósł dziadek Marka Sobieskiego wojew. lubelskiego. Za panowania Zygmunta III r. 1610 w kamienicy tej dni kilka przemieszkiwał car Wasil Szujski z braćmi swymi Dymitrem i Iwanem, prowadzony tędy z Moskwy do Warszawy. R. 1703 Karol XII, król szwedzki, zatrzymał się tu przez dni trzy, a r. 1716 przez kilka miesięcy Piotr Wielki. Nadto w tymże samym domu za każdorazową bytnością w L. mieszkał Jan III. W głębi ulicy Złotej wznosi się kościół św. Stanisława, należący do klasztoru oo. dominikanów. Kościół ten założył r. 1342 Kazimierz W. w miejscu drewnianej kaplicy św. Krzyża. Biskup Andrzej kijowski, otrzymawszy od Iwana, kniazia kijowskiego, relikwią drzewa Krzyża św. , złożył tu znaczną jej część r. 1420. R. 1505 kościół i klasztor spłonęły, a klasztor wznosić poczęto na nowo r. 1618. Restauracyi dokonano ostatecznie 1660 r. Na początku XVI stulecia Firleje z Dąbrowicy wybudowali kaplicę św. Dominika, gdzie są ich groby. R. 1658 Janusz Tyszkiewicz, wojew. kijowski, wzniósł za wielkim ołtarzem chór zakonny bardzo piękny, a na początku XVII wieku Eleonora z Rzewuskich Krasińska dokończyła rozpoczętej kaplicy Krzyża Śgo. W kościele tym jest dziesięć kaplic, z tych godne widzenia są następne 1 kaplica Matki Boskiej Trybunalskiej; tu jest piękny starożytny obraz Matki Boskiej, a na ścianie u wchodu nagrobek marmurowy fundatora kaplicy Feliksa Czara Szaniawskiego, sędziego ziemskiego lubelskiego. 2 kaplica św. Tomasza z Akwinu, z kamieniem grobowym w posadzce Adama z Babina Pszonki, podkomorzego lubelskiego, syna Stanisława fundatora rzeczypospolitej babińskiej z r. 1677. 3. kaplica św. Dominika, z piękną sztukateryą na sklepieniu i podwójnym pomnikiem Firlejów Piotra, wojew. ruskiego z r. 1553 i Mikołaja fundatora kaplicy. 4 kaplica Niepokalanego Poczęcia N. M. Panny z Wielkiemi obrazami historycznemi na ścianach, oraz pięknie rzeźbionemi odrzwiami. Kaplicę tę fundowali Firleje; lecz ostatecznie ukończoną została przez Eleonorę z Rzewuskich Krasicką, kasztelanowę chełmską. 5 kaplica Ruszlowska, ze starożytnym bardzo obrazem Matki Boskiej Ruszlowskiej; obraz ten należał do ks. Pawła Ruszla dominikanina r. 1658. 6 kaplica św. Jacka z ładnym obrazem i zasuwą przedstawiającą męczeństwo św. Sadoka w Sandomierzu r. 1260. Naprzeciw kaplicy św. Jacka znajduje się piękny pomnik Piotra Firleja, wojew. lubelskiego z r. 1619. W posadzce zaś, tuż obok, jest starożytny kamień grobowy z wytartemi prawie herbami. Chór zakonny przez Janusza Tyszkiewicza wzniesiony, zdobny sztukateryą i pięknemi obrazami. Na ścianach wiszą portrety Janusza Tyszkiewicza i Stanisława z Popowa Witowskiego, kaszt. sandomierskiego. Jest tu także pulpit z r. 1645 rzeźbiony, w którym są przechowywane pergaminowe psałterze z miniaturami. Nadto przed wielkim ołtarzom znajduje się w posadzce osadzony duży kamień grobowy, pokrywający wejście do grobu, gdzie spoczywa ciało biskupa Andrzeja zmarłego r. 1434 i Iwana Gieorgiewicza, kniazia kijowskiego, z żoną jego Maryanną i synem Ignacym, którzy, zmuszeni do ustąpienia z Kijowa, przybywszy do L. na zamku aż do śmierci mieszkali. W zarkrystyi, oprócz obrazów odnośnych do historyi Krzyża Sgo, znajduje się jeszcze duży obraz Lublin