szew, par. Ceranów. Ma 12 dm. , 128 mk. , 385 mr. rozl. W 1827 r. 9 dm. , 75 mk. Lubieszów, ob. Lubiszewo. Lubieszów al. Nowy Dolsk, mczko i dobra, niegdyś w województwie brzeskiem, w pow. pińskim, w dyec. łuckiej, teraz w pow. pińskim, do r. 1840 w dyec. mińskiej, odtąd w wileńskiej, nad rzeką Strumieniem albo Stochodem, przy gościńcu pocztowym, wiodącym z Pińska na Wołyń, do Równego i Łucka, z zarządem gminy lubieszowskiej, składającej się z 13 starostw wiejskich, 29 wsi, 2350 włościan płci męskiej. Mko ma kościół popijarski parafialny, liczący 332 katol. , w dekan. pińskim; w podziemiach groby uczonych pijarów i niektórych dygnitarzy okolicy; dwie cerkwie, szkołę żydowską, pocztę, 240 domów, przeszło 2000 mieszk. obojga płci; mieści w sobie zarząd policyjny lubieszewski, szkółkę wiejską i szpital gminny. Założenie miasta sięga końca XVII stulecia, bo przedtem mogła tu być zaledwo drobna jakaś osada. W r. 1684 Jan Karol, kniaź Dolski, marsz. w. litew. , mający rezydencye w Zabierzu i Dolsku, zaczął pierwszy zabudowywać mko i fundował klasztor pijarów z kościołem, i temuż w r. 1693 nadał fundusz, mianowicie wsi Pniowno i Wólkę Pniowską, z prawem wyderkafu za 90000 złotych. Pijarowie utrzymywali tu szkołę, wktórej pobierał naukę Kościuszko Tadeusz, zostający przez pięć lat w tem kolegium. Znakomitszymi pijarami, których wydał L. , byli Jerzy Ciarpiński, Michał Frąckiewicz, Bernard Syruć, Andrzej Buczyński, Maciej Tukałło, Michał Charkiewicz, Ferdynand Serafinowicz, Aleksy Kotiużyński, Maciej Dogiel, Kazimierz Narbutt, Stanisław Bonifacy Jundziłł i dziś żyjący ostatni rektor, kś. Antoni Moszyński. Wszystkie te nazwiska dawno już zapisała bibliografia narodowa i dzieje ojczystej nauki, więc w specyalnych źródłach znajdzie czytelnik o nich wiadomości szczegółowe. Dodajmy, że szkoła pijarska, założona w r. 1693, została zamkniętą razem z kasatą zakonu w r. 1834, zatem istniała lat 140, roznosząc światło po kraju. Posiadała wyborną bibliotekę, gabinet fizyczny, wszelkie pomoce naukowe i konwikt dla ubogich uczniów, a przytem była przy kościele dobrana orkiestra. Na miejscu pierwotnego drewnianego kościoła pijarowie własnym kosztem wznieśli wspaniałą świątynię z muru, którą w przeciągu lat 17 budowano; ostatecznie wykończona w r. 1762, do dziś dnia jest prawdziwą ozdobą tego zakątka Polesia, zwłaszcza, że ją wewnątrz upiększają piękne freski Łukasza Hübeta pijara ob. Słowu. Mal. Polsk. Rastaw. , t. I, str. 199 202. Nadto w L. była cerkiew unicka i drugi kościół murowany z klasztorem kapucynów, fundowany przez Jana Czarneckiego, kaszt. bracławskiego, zniesiony w 1832 r. Wiadomości szczegółowe o L. i kolegium pijarów podali 1 Eustachy Tyszkiewicz ob. Tekę Wileńską za rok 1857, zeszyt II, str. 265 268; 2 kś. Antoni Moszyński, w tak zwanej Kronice lubieszewskiej, wydanej w Krakowie nakładem akademii jagielońskiej 1876 r. , u nas w kraju mało znanej. Nadmienimy, iż w chwili, gdy to piszemy, wzmiankowany exrektor, kś. A. Moszyński, został mianowany proboszczem lubieszowskim. Dobra lubieszowskie, przechodząc przez ręce różnych właścicieli, od r. 1853 są dziedzictwem rodziny Czarneckich, mają obszaru 5325 mr. ; gotowy grosz z młynów propinacyi, czynszów miejskich, cegielni i rybołówstwa wynosi do 3000 rs. ; grunta lekkie, łąk niezmierna obfitość; miejscowość poleska, ale żyzna i z przeprowadzeniem lepszych dróg, a może i kolei żelaznej dobrą przyszłość wróży właścicielom. Od gub. miasta Mińska 325 wiorst, od powiatowego Pińska 71 wiorst. Nadmienimy, że L. w połowie jeszcze wieku XVIII należał do Dolskich i gdy po śmierci ostatniej z rodu Anny z Dolskich ks. Wiśniewieckiej różne skoalizowane familie z Dolskiemi, jak Mniszchów, Sapiehów, Ogińskich i inne rościły pretensye do fortuny Dolskich, naznaczono lustracyjnokompromisową komisyą i wtedy jej prezesem był ów sławny Marcin Matuszewicz, autor znanych pamiętników, w których o powyższem wzmiankuje ob. Pamiętniki, t. I, str. 173. Okrąg policyjny lubieszowski, w pow. pińskim, ma biuro w L. , obejmuje gminy Zabczyńską, Dubojską, Lubieszewską, Uhrynicką, Kucheckowolską i Choińską, 205 wsi. AL Jelski Lubieszowe, niem. Liebischau, wś i dobra, pow. kozielski, par. Stare Koźle; 37 bud. , 58 dm. , 471 mk. Folw. z attyn. Franzdorf ma 434 mr. rozl. ; wś z młynem na rz. Odrze 57 osad, 662 mr. ziemi. Gleba bardzo nieuro dzajna. F. S. Lubieszowo, jezioro we wsi Bolesław wś kościelna niedaleko Wisły. Wspomina o niem Długosz, jako należącem do probostwa w Bolesławiu Dług. II, 433. Lubieszowska Wólka, wś i dobra w pow. pińskim, w gm. lubieszowskiej, przy gościńcu wiodącym z Pińska do Równego i Łucka, nad rzeką Stochodem; wieś ma cerkiew, osad 26, grunta piaszczyste, łąk obfitość, rybołówstwo znaczne, miejscowość odludna poleska; dobra, dziedzictwo Korsaków, mają obszaru przeszło 2430 mr. Al. Jel. Lubieszyn, niem. Gr. Lipschin, rycer. dobra i wś włośc, pow. kościerski, na bitym trakcie koscierskogdańsko starogródzkim, nad strugą Wietcisą. Do rycer. dóbr należy folw. Lubieszynek i Nowe Hornikowy, do wsi przyłączone są wybud. Ellerbusch i Kalteborn; we Lubieszów Lubieszów Lubieszowe Lubieszowo Lubieszowska Lubieszyn