2. L. , wś, pow. newelski, własność Bobiatyńskich, 160 dzies. ziemi dworskiej. M. K. Lubawka, osada karcz. , pow. miechowski, gm. Iwanowice, par. Minoga. LubawskaZiemia w Prusiech, ob. Lubawa. Lubba niem. , pow. starogrodzki, ob. Łuby. Lubben niem. , ob. Iwen. Lubben niem. , ob. Lubno. Lubchoł, niem. Leubchel, wś w zniemczonej części dolnych Łużyc, w pow. lubińskim. Lubchorz al. Lubikorz, dok. Lubkerose, Lubechorz, jez. , pow. świecki, Oddawna należało do biskupów kujawskich. R. 1292 ks. pomorski Mestwin II potwierdza, jako oo. cystersi z Byszewa, nabywszy od biskupa kujawskiego Wisława na własność Koronowo, zwane wtedy Smeysze, posiedli także jez. przyległe Lubkerose i łąki nadbrzeżne. Rościł sobie prawda i Jan, pleban z Sierocka, do tegoż jez. i do łąk prawa; książę jednak, mając przed sobą poprzysiężone świadectwa ze strony biskupa i kapituły kujawskiej, mianowicie też proboszcza Piotra de Lyzov, który to jez. od, nich dawniej trzymał, przyznał je prawomocnie oo. cystersom. Ob. Codex dipl. Polon. II, 2, 627 629. Dr. Perlbach, Pommer. Urkundenbuch, w regestrze mylnie podaje, jakoby to jez. znajdowało się przy Złej wsi nad Wisłą. Zbija to twierdzenie dokum. z r. 1312 mistrz krzyżacki, potwierdzając w nim, że to jez. zdawna do klasztoru byszewskiego al. koronowskiego należało, wymienia zarazem granice wiosek klasztornych Velin i Glinki, przyczem także jez. nasze L. wspomina. .. Także połowę strugi między Sierockiem a Jasieńcem i Glinkami Glynk aż do jez. Lubechorz. Ob. Wegner, Gesch. des Kreises Schwetz Ein pommer. Herzogthum i t. d. , str. 395. Długie jest to jez. około pół mili, przywąskie, ciągnie się z płn. ku płd. na pograniczu Prus zachodnich z w. ks. pozn. , niemal dokoła borem jasienieckim otoczone; za pomocą małej strugi, młyn Krągiel pędzącej, jest połączone z rz. Brdą. Z jeziorem L. stykają się granice Jasieńca, Glinek i Koronowa. 0 innej jeszcze wiosce zw. Lubikorz, która prawdopodobnie także dawniej istniała nad je ziorem, ob. Lubikorz. Kś. F. Lubcia, ob. Lubsia i Bydgoszcz, Lubcina, struga pod kol. Stanisławów Stary, pow. łódzki. Lubciszki, folw. szlach. , pow. oszmiański, 1 okr. adm. , o 16 w. od Oszmiany, 1 dm. , 11 mk. katol. 1866. Lubcz, starożytne mko w dawnem wojew. nowogródzkiem, obecnie w pow. nowogródzkim, nad Niemnem, o 6 mil od Nowogródka odległe, przy gościńcu wiodącym ze Szczors do Delatycz, ma osad około 200, przeważnie żydowskich; mk. obojga płci przeszło 1300; posiada zarząd gm. lubczańskięj, składającej się z 5ciu starostw wiejskich, 32 siół i 3439 włościan płci męskiej; należy do okr. polic. 1go niehniewickiego. Mieszkańcy zajmują się przeważnie rolnictwem i w części tkactwem. Nigdzie niema śladu o początku L. , lecz kronikarze wspominają go już około połowy XIII w. , utrzymując, iż Wit, kanonik krakowski a później w zakonie dominikanin, uczeń św. Jacka, za Mendoga opowiadający ewangelią nad Niemnem, założył tu kościół i misyą dominikańską, a nawet został mianowany przez Inocentego IV pierwszym biskupem Litwy i chrzcił jakoby Mendoga. Biskupstwo błogosławionego Wita w L. , chociaż o niem zdaje się mówić Długosz, Bielski, Kromer, Stryjkowski, Sarnicki, Kojałowicz, Bzowski, Niesiecki i inni, było wciąż kwestyą sporną pomiędzy badaczami dziejów naszych; tem niemniej Bartoszewicz przyznaje, na zasadzie gruntownych studyów, nominacyą Wita w Litwie za Mendoga. Uprzednio L. był własnością w. ks. litewskich; w r. 1499 król Aleksander Jagiellończyk oddaje go Fedkowi Chreptowiczowi, podskarbiemu litew. Od Chreptowiczów nabył tę majętność w 1528 r. Albrycht Gastold wojew. wileński, w r. zaś 1547 został L. własnością Jana Kiszki, krajczego wielkiego litew. , sławnego bogactwem i jawnem wyznawaniem aryanizmu. On to w L. założył drukarnię, kędy wyszły najciekawsze i dziś najrzadsze dzieła polskie polemicznej treści, wystosowane przeciwko katolikom. Wsławili się tu drukarze Piotr ojciec, tudzież Jan Blass syn, Kmitowie, potem Jan Lange księgi tu drukowane nosiły napis miejsca Lubeca ad Chronum, Po Kiszkach wzięli Radziwiłłowie L. i po upadku aryanizmu dawali dzielne ramię protestantom litewskim. W L. było główne siedlisko dysydentów, istniał zbór jeszcze przez Kiszków jako aryański wzniesiony a przez Radziwiłłów podtrzymywany dla wyznania helweckiego. O nim szczegóły w Łukaszewiczu ob. Dzieje kościoła wyzn. helwec. w Litwie, t. I, str. 373, t. II, str. 45. O drukami w Lubczu i dziełach tu wytłoczonych, ob. Hlstorya Drukarń w Polsce i Litwie Jerzego Samuela Bandtkiego, t. I, str. 342 350. O L. pisali Syrokomla, ob. Niemen, str. 31 33; Wędrówki str. 67. Kirkor w Opiekunie Domowym za rok 1875, str. 516. W L. była misya jezuicka. Władysław IV 1644 r. potwierdził przywilej prawa magdeburskiego, nadany przez Zygmunta III w 1590 r. Był tu zamek Radziwiłłowski. Za Jana Kazimierza L. został całkiem zniszczony przez wojska rossyjskie, następnie dwa pomory go wyludniły. Odtąd więc nie powstał z ruin, jest nędzną do dziś dnia mieściną i tylko otrzymał jarmark na konie w dniu ś. Eliasza; do niedawna zaś słynął fabryką wybornego laku. Kahał lubczański opłacał niegdyś hiberny 550 złt. ob, Lubawka Lubawska Lubba Lubben Lubchoł Lubchorz Lubcia Lubcina Lubciszki Lubcz