nie, Żuków, Kobylnica Wołoska i Ruska, Krowica, Lipowiec, Łówcza, Lubaczów, Lubliniec, Niemirów, Nowesioło, Płazów, Podemszczyzna, Radruż, Sieniawka, Smolin, Szczerzec i Szczutków. W L. jest sąd powiatowy, notaryat, urząd pocztowy i połączona z nim stacya telegraficzna, szkoła etat. 4klas. męska, doktor medycyny, chirurg i apteka. Stan czynny majątku miejskiego wynosił w 1882 r. 92342 zł. r. , stan bierny 3344 zł. r. Dochodu było w tymże r. 8396 zł. w. a. Mieszkańcy trudnią się uprawą roli i rzemiosłami. Handel spoczywa głównie w ręku żydów, a tutejsze targi i jarmarki są dość odwiedzane. W okolicy znajdują się pokłady torfowe i żelazna rudawina. W w. XVIII wyrabiano w L. żelazo, była także huta szklana a w w. XIX sławna garbarnia. Przywilej Zygmunta I z r. 1533 pozwolił mieszczanom mieć gorzelnię i woskobojnię, przychód z nich obracać na potrzeby miejskie, a zakazywał obcym sprzedawać wosk i gorzałkę. L. jest starożytnym grodem ruskim, o który książęta ruscy częste boje staczali, wydzierając go sobie nawzajem. Na mocy traktatu między w. księciem krakowskim Leszkiem a węgierskim królem Andrzejem synem i następcą Beli III zawartego na Spiżu r. 1214 otrzymał Pakosław, wojewoda Leszka Białego, L. ob. Szaraniewicza Starodawny Halicz, str. 86. W r. 1340 przeszedł z całą Rusią Czerwoną w posiadanie Kazimierza Wielkiego. Zdaje się, że był on już wówczas grodem warownym a Kazimierz przebudował zamek i wzmocnił go wałami około r. 1360. Do Polski należał L. prawdopodobnie do r. 1377, kiedy to król Ludwik nadał go z. innemi dzierżawami i prawem dożywotniem ks. Jerzemu Narymuntowiczowi. Odtąd został L. miastem pow. bełskiego. Ziemowit książę mazowiecki otrzymał go wraz z Bełzom od Władysława Jagiełły r. 1388; po nim dzierżył miasto syn jego Kazimierz, a po, tem Władysław, ks. rawski, po którego bezpotomnym zgonie, Kazimierz IV przyłączył go r. 1462 do korony. Zygmunt Iszy, przychylając się do prośby mieszczan tutejszych, ponawia r. 1523 przywilej na prawo magdeburskie, służący zdawna a zatracony w czasie najazdu Tatarów. W przywileju tym zakazuje on żydom i innym odbywać targi i handle po wsiach okolicznych, warzyć piwo w obwodzie jednomilowym, lecz takowe brać mają szynkarze, jako też miód i gorzałkę, z miasta; zachowuje mieszczan przy użytkowaniu z pastwisk w latach król. , dozwala wrębu na budowle i potrzebę domową i połowu ryb w rzece Hedwiśnia; zaleca nakoniec, ażeby do liczby 3 rajców, przybrany został 4ty wyznania greckiego, w liczbie zaś 7 ławników, mieścić się ma jeden Rusin. Ponieważ miasto leżało w równinie bagnistej, utrudzającej przystęp, przeto zanieśli mieszczanie do Zygmunta Augusta prośbę, aby im pozwolił zbudować własnym nakładem most i usypać groblę i utrzymywać je w należytym stanie, a za to zapewnił stosowną opłatę. Jakoż król pozwolił r. 1572 pobierać mostowe od konia u wozu zaprzężonego po 6, od wołu zaś i skopu po 3 denary. Dnia 4 marca r. 1606 nocowała tu Maryna Mniszchówna z ojcem w drodze z Sambora do Moskwy. R. 1655 spalili miasto Kozacy i Rossyanie. Ob. Swodnaja Litopys Petruszewicza, str. 124. Odbudowane miasteczko zniszczyli znowu Tatarzy w r. 1672. Jan Sobieski, marsz. w. kor. natenczas, tak pisze o tem w liście do króla pod d. 8 września Ruszywszy się z pod Narola o północku, przyszedłem zaraz równo ze świtem pod Cieszanów, i Lubaczów gorejącym zastał. A że tam bardzo mało był torhak, rozproszeni zaraz od ochotnika zostali, z którego żywcem 15 przyprowadzono. Kluczycki Pisma do wieku i spraw Jana III, t. I, cz. II, str. 1083. Werdum podróżujący w tych stronach między r. 1670 a 1672 pisze o Lubaczowie Miasteczko z watem z ziemi, na którym drewniane bastiony czyli wieże. Są tu dwa ruskie kościoły. Zamek leży trochę przedtem, w bagnie, w miejscu bardzo warownem. Tatarzy atoli wszystko spalili i spustoszyli. Ob. Liske, Cudzoziemcy w Polsce, str. 78. Stanisław Leszczyński, osadzony przez Karola XII na tronie polskim, nadciągnąwszy z wojskiem r. 1709, główne miał tu stanowisko. L. był niegdyś siedzibą kasztelanii i ststwa grodzkiego. Kasztelanią lubaczowską otrzymał r. 1604 od Zygmunta III Jerzy Dzieduszycki po Marcinie Łaszczu. Starostwo lubaczowskie było najintratniejsze w województwie bełskiem. W lustracyi starostwa lubaczowskiego z r. 1570 czytamy rkp. Ossol. 2319 To starostwo nie jest przez nas lustrowane przez niedopuszczenie Jm. P. wdy ruskiego, ststy lubacz. , który się opowiedział mieć na tem ststwie sumę 500000, przeto lustracyi dopuścić nie chciał. A iż ku temu ststwu przybyło kilka wsi, które p. Tarło, chorąży przemyski, trzymał za nową daniną prawem lennem od Króla Jm. post cassatum feudum i danin nowych wedle konstytucyi i dekretów sejmowych, tedy ea bona ad capitaneatum sunt restituta, na które lustracyi dopuszczono. Są to wsie Kobylnica Ruska i Wołoska, Tarnawskie al. Królów Staw, Lipowiec, Drohowyż, Ruda, Wola Tarłowa. Ogół dochodu ze ststwa lubaczowskiego 983 zł. 6 gr. 14 den. Lustracya wojew. bełskiego z r. 1765 rkp. Ossol. 2835, str. 93 i nn. podaje następujące szczegóły Ststwo lubacz. , to jest miast 3 Lubaczów, Płazów, Potylicz z wsiami Kobylnica Ruska i Wołoska, Wulka Ostrowiecka seu Lisiejamy, Młodów, Basznia,

Lubaczów