rozlanych. Por. Libsztat. 3. L. , niem. Liebe, rz. , dopływ rz. Guber, płynie pod Barcianami. Liwny, m. pow. gub. orłowskiej, ze st. p. i st. dr. żel. liwęńskiej, 14190 mk. Liwo, jez. w pow, siebieskim, należy do dóbr rządowych Żanwil, gminy Ryków, ma 4. 5 w. kw. powierzchni. M. K. Liwo węg. , wś w hr. szaryskieni Węg. , nipdaleko źródła Topli, kościół paraf. gr. katol. , lasy, 355 mk. H. M LiwoHutta, niem. Hitten, wś w hr. szaryskiem Węg. , 328 mk. H. M. Liwocz, Liwocza, lesiste pasmo górskie w Beskidzie wschodnim, w dziale dukielskim, tworzące lewy t. j. zachodni stok doliny Wisłoki, ciągnie się od wsi Jodłowej, w pow. pilźnieńskim, od źródeł pot. Jodłowki, , zrazu na wschód, w końcu na płd. wschód. Część południowa tego pasma zwie się Liwoczem. Szczyt lesisty L. wznosi się na obszarze gm. Brzysk, na zach. od wsi, do wys. 561 m. npm. W płn. zach. części tego pasma wznosi się szczyt Wyszowa 409 m. , od niego na płd. wsch. Rysowany Kamień 427 m. . Z płn. wsch. stoków tego pasma wody spływają do Wisłoki, a z płd. zach. do Olszynki, dopływu Ropy. Br. G. Liwodańszczyzna, por. Dzwon, Liwona, rzeczka rivuius, wymieniona w r. 1323 w nadaniu książąt dobrzńskieh Włady sława i Bolesława szpitalowi w Rypinie W. H. Gawarecki Opis Ziemi Dobrzyńskiej, str. 150. Zatem w pow. rypińskim, gdzieś jeżeli jeszcze istnieje koło Rypina i Rudy versus Rudam; prawdopodobnie dopływ rzeki Rypienicy. J. Bl, Liwonia, ob. Inflanty i Liwowie, Liwoniszki, wś, pow. rossieński, par. Kroże. Liwowie po niem. Liven, po łotew. Lihbi al. Lihheeszy stanowią dzisiaj już tylko nieznaczną cząstkę plemienia fińskiego, zaludniali wszakże niegdyś całą południową część teraźniejszej gubernii inflanckiej czyli ryskiej, tudzież dzisiejszą Kurlandyą, jak to z wielu okoliczności i wskazówek a nawet z rozmaitych danych historycznych na pewno twierdzić można. Obecnie Liwowie zamieszkują dwie okolice. Jednę grupę Liwów, wprawdzie nader szczupłą, spotykamy w dobrach NeuSalis w gub. inflanckiej, niedaleko ujścia rz. Salis. Wedle ostatniego spisu ludności w tej okolicy, liczono ich tam zaledwie kilkunastu płci obojga. Druga grupa Liwów, nierównie liczniejsza, przebywa na północnym brzegu Kurlandyi. Liczą ich tam 2324 płci obojga. Mówimy tu tylko o tych, którzy dotąd używają pomiędzy sobą języka Liwów. Liczba wyżej wykazana oczywiście znacznieby się zwiększyła, gdyby doń dołączono tych wszystkich, co od. dawnych Liwów pochodzą, a obecnie już oddawna przyjęli język i obyczaje sąsiadujących z niemi Łotyszów. W okolicach Wendenii naprzykład, jakkolwiek nie spotykamy śladów języka Liwów, natrafiamy tam wszakże na ich nazwę w słowach Livenhof, Livenstrasse i t. p. a nawet w nazwie całej gminy Liwów po łotewsku Lihbu pagasis składającej się z pewnej liczby posiadłości włościańskich, t. j. pojedynczych sadyb, małych wsi i przysiółków. Mieszkańcy tych sadyb i wsi dotąd mają prawo do tak zwanego dzwonu Liwów Liyenglocke t. j. do bezpłatnego podzwonnego po śmierci. Sadyby te, wsie i przysiołki, wymienione są dokładnie na samym dzwonie. Wszakże przy przelaniu tego dzwonu w r. 1818 dodanych na nim zostało siedm nowych sadyb, które jednak pochodzenia od Liwów dotąd dowieść nie zdołały. Czy te sadyby włościańskie były niegdyś rzeczywiście zamieszkane przez Liwów, i w jakim mianowicie czasie, o tem braknie wiadomości; obecnie wszystkie one są zamieszkane przez Łotyszów. Jeśli nie będziemy liczyli owych kilkunastu Liwów, osiadłych w dobrach NeuSalis w gub. inflanckiej, uwaźaćby można dzisiaj już tylko północny kraniec Kurlandyi za jedyne miejsce zamieszkane przez Liwów. Tutaj posiadają oni od wieków wysokie i. piaszczyste wybrzeże morskie, którego długość wynosi mil 10 i ciągnię się od przylądka Domesnez patrz wyżej w niniejszym Słowniku geogr. . t. II, str. 117, stanowiącego północny kraniec Kurlandyi, na zachód ku przylądkowi Lyserort, od którego oddalone jest na przeszło milę; z drugiej znów strony nie dochodzi na 1 3 4 niili od. zatoki ryskiej. Szeroki zaś pas ziemi, błotnisty i zarosły lasami, oddziela ich tu od Łotyszów, zamieszkujących wnętrze kraju. Na zachodnim krańcu tego wybrzeża przerywają się nagle osady Liwów; na wschodnim zaś ku zatoce ryskiej, od niedawnego czasu ludność łotewska z Liwami mieszać się poczyna; stosuję to zwłaszcza do osad czy też wsi Gibken i Schozen, położonych w zachódniopołudnio wej części opisanego powyżej piaszczystego wybrzeża. Wsie wyłącznie przez Liwów zamieszkane, w kierunku od wschodu na zachód, są następujące Musta numm po niem. Melsillen, Mag Kula, Lucik Kula, i Kuolka nad zatoką ryską położone; ostatnia z nich leży na najbardziej północnym krańcu. Dalej na zachodniej stronie kurońskiego półwyspu Wajda, Sanog Saunaggen, Pitrog Pihtraggen, Kuóstrog Koschtraggen, Irai Klein Irbcn, Sikrog Sihkraggen, Ud Kula Jaunzeem, Ira GrossIrben, Piza Kula Pijsen i Lus Kula Luhschen. Nazwy tych włościańskich osad spotykamy już w dokumencie z dnia 17 października r. 1387 por. Bunge Urkundenbuch 1248, gdzie w liczbie wsi do dóbr Dondangen należących, wymienione są wyraźnie Domesnez, Klein Irwa, Sigkeraghe, Gipterwalme Liwny Liwny Liwo Liwo Liwo Liwocz Liwodańszczyzna Liwona Liwonia Liwoniszki Liwowie