wiatami nowogródzkim, Słonimskim i wołkowyskim w oj ew. nowogródzkiego, tudzież z powiatem grodzieńskim wojew. trockiego; od zach. z ziemiami bielską, drohicką i mielnicką wojew. podlaskiego i wojew. lubelskiem; od płd. z ziemią chcłmską, z powiatami włodzimierskim, łuckim i krzemienieckim wojew. wołyńskiego; od wsch. z pow. owruckim wojew. kijowskiego; przeszło za kordon 1793 1795 r. częściami. Powiat brzeski z miastem stołecznem Brzeście Litewskie, miał dymów w dobrach szlacheckich miejskich 3, 306, wiejskich 23, 596; w duchownych miejskich 393, wiejskich 2, 575; w starościńskich miejskich 1, 245, wiejskich 1, 439; razem 32, 554. Opłacał podatku według dawnej taryfy podymnego 217, 196 zł. , czopowego 34, 466 zł, pogłównego 37, 447 zł. , kwarty 17, 710 zł. , młynowego 1, 996 zł. , razem 308, 817 zł. W r. 1791 dodano podatku ofiary i 20 z dóbr 167, 161 zł. , kwarty 6, 263 zł. , podymnego 46, 731 zł, półpodymnego z miast król. 4, 420 zł. , 1 2 z dóbr pojezuickich 2, 613 zł. , razem 227191 zł. , cały więc podatek wynosił 536, 008 zł. Zamykał w sobie starostwa kamienieckie i ziołowskie, tudzież inne krolewszczyzny, wymienione w VI t. Vol. Leg. na str. 193. Ważniejsze miasta i miejscowości Prużana, Wysokie Litewskie, Kobryń. Biała, Włodawa, Kodeń i inne. Powiat piński z miastem stołecznem Pińsk, posiadał starostwo grodowe pińskie i krolewszczyzny wymienione w VI t. Vol. Leg. na str. 191, 193. Liczył według lustracyi 1775 r. dymów w dobrach szlacheckich miejskich 934, wiejskich 10, 857; w duchownych miejskich 201, wiejskich 2, 289; w starościńskich miejskich 630, wiejskich 1754; razem 16, 665. Opłacał podatków według dawnych taryf podymnego 75, 712 zł. , czopowego 10, 394 zł. , pogłównego 17, 500 zł. , kwarty 51, 188 zł. , młynowego 1, 794 zł. , razem 156, 588 zł. W r. 1791 przybyło podatku ofiary i 20 z dóbr 86, 770, z kwarty 26, 073 zł. , podymnego 21, 405 zł. , półpodymnego z miast król. 2, 479 zł. , 1 2 z dóbr pojezuickich 5, 024 zł. , razem 141, 752 zł. Cały podatek wynosił 298, 340 zł. Ważniejsze miejscowości Janów, Turów, Dawydgródek, Kożangródek, Łachwa, Łohiszyn, Śniadyń, Łunin. 6 Województwo mścisiawskieniegdyś dzielnica kniaziów Rurykowiczów, za Olgerda już Litwie hołdująca, ukonstytuowane pewniej od unii w. ks. lit. z koroną w 1569 r. , posyłało dwóch posłów na sejmy, miało herb Pogonię białą w polu czerwonem na żółtej chorągwi. Miało wojewodów 33, kasztelanów 28. Senatorowie ci zasiadali po chełmińskich ob. Niesiecki I, str. 215, 283. Od północy graniczyło z województwem smoleńskiem, korytem rzek Wiekry i Meregi, z pow. orszańskim wojew. witebskiego; od zachodu i południa z powiatami mińskim i rzeczyckim wojew. mińskiego, tudzież z regimentem smoleńskim; od wschodu z gub. białogrodzką, należącą do posiadłości Moskwy; odeszło za kordon 1772 r. Zamykało w sobie sstwa kryczewskie, korszańskie, radomskie, mscisławskie i inne krolewszczyzny wymienione w VI t. Vol. Leg. , str. 185, 192. Ważniejsze miasta Mścisław stołeczne, Mobilów, Czeryków, Propojsk, BychowNowy. Według lustracyi 1717 r. miało posiadać dymów 2, 323, ale to, jakeśmy już zauważyli wyżej, błędna cyfra, chociaż zamieszczona w VI t. Vol. Leg. na str. 180 182. 7 Województwo połockie, część dawnego obszernego księstwa polockiego, shołdowanego Litwie w wieku XIII, graniczyło na północy z posiadłościami w. ks. moskiewskiego, od zachodu z Inflantami i wojew. wileńskiem, od południa z wojew. miiiskiem, od wschodu z wojew. witebskiem; miało zawierać około 1, 000 mil kwadr. Województwem już było w 1500 r. , lecz pewniej się ukonstytuowało od r. 1569, wybierało 2 posłów na sejmy, a senatorowie zasiadali po lubelskich; miało wojew. 21, kasztel. 16 ob. Niesiecki, t. I, str. 189, 269, herb Pogonię w białem polu; dygnitarze nosili kontusze karmazynowe z błękitnemi wylotami; wojewodowie wybierani przez szlachtę; w r. 1775, mianowbicie w czasie 1 zaboru po rzekę Dźwinę odeszło za kordon, a 1793 całkiem przyłączone do Rosyi. Mieściło w sobie sstwo dziśnieńskie i inne krolewszczyzny wymienione w VI t. Vol. Leg. na str. 184, 187. Opłacało podatku przed rokiem 1791 z pozostałej części podymnego 55, 698 złt; czopowego 8, 123 złt. ; pogłównego 7, 650 złt. ; kwarty 3, 181 złt. ; młynowego 896 złt. ; czynszów magdeburskich 600 złt. ; razem 76, 149 złt. W r. 1791 dodano ofiary 10go grosza i 20 z dóbr 109, 875, kwarty 10, 593 złt. ; podymnego 27, 771 złt. ; półpodymnego z miast królewskich 1, 237 złt. ; 1 2 z dóbr pojezuickich 6, 555 złt. , razem 156, 032 złt. Cały podatek wynosił 232, 281 złt. 8 Województwo witebskiej część dzielnicy dawnego księstwa połockiego, shołdowanego Litwie za Olgerda, ukonstytuowane całkowicie podczas unii lubelskiej w r. 1569, posyłało na sejmy 4ch posłów, senatorowie zasiadali po płockich; wojewodowie byli wybierani przez szlachtę i zatwierdzani przez króla; herb Pogonia biała w polu czerwonem; wojewodów było 37, kasztel. 22 ob. Niesiecki, t. I, str. 197, 274; dzieliło się na dwa powiaty witebski i orszański, od wojew. smoleńskiego w r. 1667 dołączony; graniczyło na płn. z ziemią pskowską, na wsch. z ziemią smoleńską i wojew. mścisławskiem, na płdn. z pow. mińskim wojew. mińskiego, na zachód z województwami mińskiem i połockiem. Powiat witebski mieścił w sobie sstwa i krolewszczyzny wymienione Litwa