Fryderyk III r. 1548 kazał zwłoki swych poprzedników w trumny miedziane włożyć i do grobów ś. Jana przenieść. Klasztor dominikanów w L. założył 1278 r. ks. Bolesław Łysy. Prócz tych, były tu jeszcze kościół farny ś. Jana Nepomucena i kościół dawniej benedyktynek u ś. Krzyża, założony około r. 1377. Kościoły ewangelików śś. Piotra i Pawła w rynku. Najstarożytniejszym w L. jest kościół Panny Maryi. Z dachu tej świątyni spadł wielki kamień w r. 1241 tuż przed Henrykiem II Wrocławskim, wyjeżdżającym na walkę z Tatarami i o mało go nie zabił. Ten wypadek uważano za smutną wróżbę. Jakoż d. 15 kwietnia tegoż roku pod L. ku wsi Wahlstatt na równinie zwanej Dobre pole ob. stoczoną została krwawa mordercza bitwa, w której Henryk poległ, a z nim tak wielka liczba rycerstwa, że Tatarzy, ucinając po jednem uchu, dziewięć worów napełnili. Głowę Henryka odciętą i utkwioną na dzidę pohańcy w tryumfie obnosili w około zamku lignickiego, chcąc postrachem zmusić oblężonych do otwarcia warownych bram grodu. Nie mogąc tego wymódz, spaliwszy naokoło włości, gdyż sami chrześcianie poprzednio zniszczyli ogniem miasto L. , cofnęli się do Odmuchowa. O tej krwawej walce, w której syn ś. Jadwigi poległ, wspomina Rękopis Królodworski, a August Bielowski osnuł na tej treści piękny swój poemat, p. t. Pieśń o Henryku Pobożnym. Dziś L. jest stolicą regencyi lignickiej w Szląsku pruskim i razom z przedmieściami liczy do 25000 mk. ; jest ona siedliskiem władz regencyjnych, sądu obwodowego, urzędu dominialnego i faktoryi solnej. L. posiada akademią rycerską z biblio teką i muzeami, założoną 1708 r. przez cesarza Józefa I, gimnazyum ewangelickie, szkołę rzemiosł, instytut głuchoniemych, oraz różne towarzystwa i zakłady naukowe, przemysłowe, muzyczne, dobroczynne i ogólnego pożytku. Pięć jarmarków 5 czerwca na wełnę. Z gmachów publicznych zasługują na wzmiankę zamek w znacznej części spalony 1835 r. , ratusz, teatr, poczta i stacya dr. żel, o 65 kil od Wrocławia, o 264 od Berlina 4 linie. Do innych osobliwości należy gabinet modeli przemysłu i kunsztów w komnatach zamkowych. Jedną z ważnych gałęzi utrzymania dla mieszkańców L. jest uprawa roślin warzywnych, przynosząca przeszło 100000 tal. rocznego dochodu. Fabryki cukru, tytuniu, sukna, mydła, skór, fortepianów i w. i. Oprócz wymienić nych powyżej, zaszło tu jeszcze kilka pamiętnych bitew. W r. 1634 Sasi pod generałem Arnheim pobili pod L. cesarskich pod generałem Colloredo. W r. 1740 miasto zajęte zostało przez Prusaków, a w r. 1760 Fryderyk II pobił tu Austryaków pod Londonem. Na tem samem Dobrem polu, około wsi Wahlstatt, gdzie w r. 1241 zaszła bitwa z Tatarami, sto czoną została w roku 1813 bitwa Prusaków z Francuzami, w której zwyciężył Blücher. W L. urodził się 1803 r. znakomity meteoro log H. W. Dove. Dawne księstwo lignickie obejmowało mniej więcej dzisiejsze powiaty lignicki, złotogórski i lubiński. Okrąg regen cyjny lignicki czyli łużycki, inaczej Sląsk dolny, ma 242 mil kw. rozl i około 1 miliona mk. Dzieli się na 19 powiatów lignicki, złotoryjsko hajnowski, jaworski, szunowski, bolkowicki, kamienogórski, jeleniogórski, lwow ski, bolesławski, lubański, zgorzelicki, rozbórski, wojerecki, żegański, szprotowski, kożuchowski, zielonogórski, głogowski i lubiński al. bukowski. Pod względem religii ludność dzieli się na 84, 26 proc. ewang. , 15, 57 katol, 0, 15 izr. Pod względem narodowości 95, 57 pr. Niemców a 4. 43 Serbów łużyckich w pow. wojereckim i rozbórskim. Główne rzeki Odra, Kacbacha, Bobrawa, Nissa łużycka i Czarny Halsztrow. Powiat lignicki ma 11, 25 mil kw. rozl i 73322 mk. , po większej części ewange lików. Gęsto zaludniony, powierzchnię gruntu ma płaską, glebę wyborną, produkuje dużo zboża, owoców, jarzyn i buraków cukrowych, ma słynne owczarnie, liczne trzody chlewne, fabryki sukna i cukru oraz obiecujące próby hodowli jedwabników. F. S. Lignickie jeziora w dolinie Kacbachy, znane p. n. jeziór Kunitz, Koischwitz i Jeschkendorf, mają się łączyć wzajemnie pod ziemią. Ligniszki, ob. Łaukiessa. Lignorówka, Lignerówka, os. , pow. kolski, gm. Izbica; ma 1 dm. , 19 mk. , w tem 10 ew. , 42 mr. gruntu. Mylnie Libnerowka. X. M. Lignowy, właściwie Lubnowy, niem. Liebenau, dwie miejscowości w pow. kwidzyńskim. 1. L. Nowe, niem. Neu Liebenau, włośc. wś, śród nizin praw. brzegu Wisły, przy bitym nowym trakcie kwidzyńskolignowskim, naprzeciwko Gniewu, nad Starą Nogatą. Obszaru obejmuje mr. 427, bud. 16, dm. 7, katol. 55, ewang. 17. Par. Gniew, szkoła w miejscu, poczta Gniew. 2. L. Szlach. , niem. Adel. Liebenau, włośc. wś kościelna, na wzgórzu lewego brzegu Wisły, pół mili od st. dr, żel w Peplinie, milę od Gniewu, na bitym trakcie gniewsko tczewskim, śród żyznych i bogatych Fetrów. obszaru liczy mr. 5139, bud. 119, dm. 46, katol 560, ewang. 156. Parafia i szkoła w miejscu, poczta Peplin. Luterscy oddawna włościanie tutejsi, włók około 6 15 trzymający, w pięknych nowych dworkach siedzą niby szlachta pańska. Ludek roboczy bez wyjątku polski. Opodal wsi w stronę ku Rudnu, przy bitym trakcie gniewskotczewskim, znajduje się szaniec starożytny. Leży on po nad wielkim parowem czyli wąwozem, na wzgórzach stanowiących lewe wybrzeże Wisły. Północna Lignickie jeziora Lignickie Ligniszki Lignorówka Lignowy