można wnioskować, ze sam ten bałwan nie stał na żadnej podstawie, lecz że stanowi część słupa, zapewne w wodzie pozostałego, również może mającego rozmaite rzeźby, który razem z częścią wydobytą mogł stanowić jedne całość, to jest posąg bożka, kiedyś pewnie na piedestale ustawionego. Długość posągu wynosi stop 8 1 2, szerokość w ścianach jedne stopę, waga około 10 ctn. Dwa poprzeczne, na dwa blisko cale szerokie, wydatne pasy, otaczające słup w około, dzielą go na trzy nierówne części. Część górna, większą połowę długości zajmująca, zakończona jest głową o 4ch twarzach młodzieńczych, bez zarostu brody i bez wąsów; głowę nakrywa okrągły kapelusz w kształcie dzwonu, z grubym, nieco ku górze wywiniętym brzegiem, z pod którego włosów wcale nie widać. Twarze te odpowiadają czterem ścianom słupa, na których reszta postaci bożyszcza w płaskorzeźbie wyrobiona, cztery więc razy jest powtórzona, z niejakiemi wszakże na każdej ścianie odmianami. I tak na stronie głównej ręka prawa od ramienia do łokcia pionowo spuszczona, od łokcia zaś w górę zgięta, tak, iż pięść jej na środek piersi przypada, trzyma ukosem róg, do trąbki myśliwskiej podobny, cieńszym końcem na dół, otworem zaś ku górze zwrócony; lewa ręka podobnież od ramienia do łokcia pionowo spuszczona, zgięta nieco od łokcia, spoczywa dłonią na środku brzucha, nad wąską przepaską, którą bożyszcze poniżej bioder otacza; pod tą przepaską spuszcza się suknia, a raczej sama tylko jej spódnica, dosyć długa i bez fałdów, z pod niej zaś widać nogi, na pasie przedziałowym stojące. Scianę tę można dla tego za główną uważać, iż osoba klęcząca u dołu, ma kolana z przodu widziane, a na bocznych ścianach widać całe nogi, do klęczenia zgięte, na jednej prawą, na drugiej lewą, tylna zaś ściana najniższa nie mieści nic na sobie. Strona prawa słupa tem się różni od głównej, że bożyszoze nic w ręku nie trzyma, u przepaski jego wisi ukosem szabla nieco krzywa, a na tle suknij pod szablą, wyrobiony jest koń w lewo głową zwrócony, i brzegu sukni wszystkiemi nogami dotykający; z pod sukni nóg bożyszcza wcale nie widać, lecz tylko ustęp gładki aż do pasa przedziałowego. Lewa strona słupa tem się tylko różni od głównej, że prawa ręka zamiast rogu trzyma obrączkę, a na tylnej ścianie nic w rękach bożyszcza nic widać, których otwarte dłonie, jedna na piersiach, druga na brzuchu spoczywają, podobnie jak na poprzednich ścianach. Srednią część słupa, ograniczoną od góry szerszym, od dołu węższym pasem zajmuje na wszystkich 4ch ścianach taż sama postać kobiety, w płytkiej rzeźbie wyrobiona, w sukni, albo raczej w koszuli poniżej kolan sięgającej, bez fałdów i bez przepaski. Przez odzież tę, mianowicie na głównej ścianie i na lewej przebijają się piersi, ręce rozłożone sięgają palcami do krawędzi słupa, nogi dotykają pasa przedziałowego. Postać ta kobieca ma na stronie głównej, przy lewem ramieniu, podobnąż małą, z rozłożonemi rękami, niby dziecko przedstawiającą, niewydatną. W najniższej części słupa klęczy postać męska z wąsami, bez zarostu brody i bez włosów na głowie; twarz i kolana na głównej ścianie są z przodu widziane, ręce wedle głowy podniesione w górę, trzymają za pas przedziałowy spoczywający ną głowie klęczącego; na ścianie prawej podobnaż postać, z twarzą naprzód zwróconą, rękami i głową pas przedziałowy podpiera, ciało zaś ma zwrócone bokiem tak, że kolanom jednej, a palcami stopy drugiej krawędzi, słupa dotyka; na ścianie lewej toż sama co na prawej, lecz w odwrotny sposób, tu bowiem widać prawą, tam lewą nogę klęczącej osoby, a rękami nie podpiera pasa nad sobą, lecz go, podobnie jak na głównej stronie, trzyma, to jest palce widać na pasie, kiedy na stronie prawej ukryte są pod nim. W ogólności ręce i nogi są zbyt cienkie, a wysokość figur zbyt mała w porównaniu z wielkością głów; postać wyższego bożyszcza aż do prze. paski zdaje się być raczej nagą niż odzianą. Niższa figura kobiety jest wyraźnie odzianą; klęczące postacie są bez odzieży, bo nawet przepaski nad biodrami nie mają. Powierzchnia kamienia w spodzie słupa nie jest równą; widać wyraźnie, iż przez odłamanie powstała. Opis Źebrawskiego, 1. c, str. 18 i nn. . Posąg ten leżał długo w zapomnieniu u właściciela L. , następnie dostał się w ręce Mieczysława Potockiego, który na prośbę krakowskiego towarz. naukowego przeznaczył go do zbiorów uniwersytetu jagiellońskiego z zastrzeżeniem, by go stamtąd żadna władza nie naruszała i by na taki wypadek posąg stał się własnością jednego z rodziny dawcy, najwięcej się odznaczającego zamiłowaniem rzeczy ojczystych Dnia 12 maja r. 1851 przybył posąg bez uszkodzenia do Krakowa i został złożony w kolegium jagiellońskiem. Pierwszy opis bożyszcza podał Mieczysław Potocki 1. c. , str. 6 i nn. i załączył do opisu dokładny rysunek, przez młodego artystę Cywińskiego wykonany. Kopia posągu z gipsu zrobiona znajduje się w Muzeum Ossolińskich we Lwowie. Pamięć czci tego bożyszcza między ludem, w okolicach jego znalezienia, wieki zupełnie zatarły; ani nazwisko jego miejscowe, ani żadne o niem podanie dotąd się nie dochowało. Miejsce, w którem posąg Światowida znaleziono, tak nam opisuje Żebrawski 1. c. str. 24 i nn. W płn. części L. jest pole Dziewiczem zwane, zajmująco około 100 mr. powierzchni, z trzech stron jak półwysep oblane Zbruczem, czwartą,

Liczkowce