6 w. od Błonia. Posiada kościół par. drewniany, szkołę początkową, cukrownię, staranne gospodarstwo folwarczne. W 1827 r. było tu 31 dm. 317 mk. ; obecnie blisko 520 mk Kościół w L. , postawiony w r. 1725 przez Walentego Łuszczewskiego. podkomorzego sochaczewakiego, b. właściciela dóbr L. , z drzewa pod gontami, parafian 4490 dusz; szkoła elementarna 1klasowa, założona w r. 1806 przez Michała Szymanowskiego, b. dziedzica L. , z uposażeniem, to jest nadaniem na własność szkoły domu, 2 morgi gruntu i 6 sążni kubicz. drzewa, z czego dotychczas szkoła korzysta; do szkoły uczęszcza rocznie po 150 dzieci obojga płci. Folw. Leszno wraz z folwarkami Białuty, Białutki, Kury i Julinek nowo erygowany, mają rozległości mr. m. np. 2850; w tom lasu sosnowego wysokopiennego zdatnego na budulec mr. 540 a w zagajnikach, zaroślach mr. 660; grunt przeważnie pszenny, gospodarstwo wzorowe, na folwarkach sadzą do 260 mr. buraków do pobliskiej cukrowni Michałów. L. z przyległościami było niegdyś w posiadaniu Łuszczewskich, Górskich, Szymanowskich, następnie Piotrowskich. Na cmentarzu grzebalnym, odległym ode wsi przeszło 300 sążni, porosłym sośniną i utrzymywanym starannie, znajduje się pomnik w rodzaju małej kaplicy, postawiony proboszczowi ś. p. ks. Kazimierzowi Wysockiemu, zmarłemu w r. 1878, który przez lat 42 zarządzał tą parafią Przy kopaniu fundamentów pod tę kaplicę znaleziono kilka urn okręconych w miecze obosieczne, z dwoma naczyńkami glinianemi i różnemi przedmiotami brązowemi było więc cmentarzysko przedchrześciańskie. Obeonie dobra L. są w posiadaniu Jana Berschna, który własnym kosztem założył szosę z L. do Błonia. St. p. w Błoniu. Cukrownia tutejsza, zwana Michałów, założona w 1849 r. J. Berschn i spół. , ma obrotu rocznego 103000 rs. , robotników miejscowych 200 z płacą 15000 rs. ; materyału wychodzi za 62000 rs. Wartość zakładów 200000 rs. 2. li. , wś, pow. łęczycki, gm. Witonia, parafia Strzegocin Łaski, Lib. ben. I, 486. Leży przy szosie Kutna do Łęczycy, ma ogólnej przestrzeni mr. 1218; w tem ziemi ornej mr. 1180, lasu mr. 20, uwłaszaczonych mr 18; dm, 18, mk 306. W 1827 r. 26 dm. , 287 mk. Według Tow. Kred. Ziems. folw. LWielkie rozl mr. 1306, grunta orne i ogr mr. 928, łąk mr. 115, pastw. mr. 186, lasu mr. 30, nieuż, i place mr. 46, bud. mur. 18, z drzewa 13; płodozmian 4polowy. Wiatrak. Wś L. Wielkie osad 35, z grun. mr. 201. 3. L. , kol. nad rz. Ner, pow. łęczycki, gm. i par. Grabów Łaski, Lib. ben, I, 362, odl od Łęczycy w. 18; dm. 17, mk. 149. Według Tow. Kred. Ziemsk. folw. L. i kol z wsią Białogóra i Słownik geograficzny. Tom V. Zeszyt 51. podług wiadomości z r. 1866 rozległy mr. 842, grunta orne i ogr. mr. 339, łąk mr. 156, pastw. mr. 150, lasu mr. 28, zarośli mr. 84, nieuż, i place mr. 85. Folw. powyższy jest własno ścią częściową 16 posiadaczy. Wś Białogóra osad 4, z grun. mr. 129. Łaski w wojem Lib. ben. II, 435 wymienia jeszcze wś L. w par. Goraj. 4. L. , wś, pow. przasnyski, gm. Karwacz, par. Przasnysz, odl. o 4 w. od Przasnysza. Ma szkołę, wiatrak, karczmę, 56 dm. , 614 mk. , 1815 mr. gruntu i 32 nieuż. W 1827 r. 33 dm. , 285 mk. Dobra L. skła dają się z folwarków L. i Annopol, wsi L. , Annopol i Osieczyzna; od Ciechanowa w, 21. Rozl. wynosi mr. 1473; folw. L. grunta orne i ogr. mr. 683, łąk mr. 90, pastw, mr. 16, lasu mr. 158, nieuż, i place mr. 34, razem mr. 981, bud. mur. 7, z drzewa 18; folw. Annopol grun ta orne i ogr. mr. 314, łąk mr. 23, pastw. mr. 2, lasu mr. 135, nieuż. i place mr. 18, razem mr. 492; bud. mur. 1, z drzewa 8; płodozmian 11polowy; browar piwny i pokłady torfu. Wś L. osad 96, z grun. mr. 832; wś Annopol osad 8, z grun. mr. 8; wś Osieczyzna osad 8, z grun. mr. 39. Sob. i Br. Ch. Leszno, ob. Leszna. Leszno, niem. Lissa, miasto, pow. wschowski, położone pod 51 50 szerok. płn. i pod 34 14 dłg. wschodniej od Ferro, o 7 kil, od granicy szląskiej, 68 kil. od Poznania; na gruncie bagnistym, w okolicy płaskiej. Miasto jest bardzo ubogie w wodę; woda, która się rurami sprowadza z zewnątrz, także nie jest dobra do picia, gdyż zawiera za wiele cząstek wapna, sody i magnezyi. L. jest punktem zetknięcia się kolei żelaznej poznańskowrocławskiej i kolei leszczyńskohausdorfskiej LissaHausdorfer Eisenbahn. W roku 1881 było 11758 mk, 6071 ew. , 3836 katel. , 1833 żydów; w r. 1876 było 11085 mk. ; w r. zaś 1871 818 dm. , 10516 mk; 5602 ew. , 2965 katol. , 1889 żydów. Siedziba budowniczego powiatowego; komisarza obwodowego i inspektora szkolnego; główny urząd celny; urząd katastrowy; filia banku cesarskiego Reichsbanknebenstelie. Sąd ziemiański; sąd okręgowy; trzech jest obrońców prawnych i notaryuszy. Do sądu ziemiańskiego leszczyńskiego należą sądy okręgowe; w Bojanowie, Wschowie, Gostyniu, Kościanie, Lesznie, Rawiczu i Szmiglu. Przed reorganizacyą sądową w L. był sąd powiatowy kolegialny. Dwa kościoły protestanckie koś. św. Krzyża, parafialny, należy do dyec. leszczyńskiej; koś. katol. paraf. dekan. wschowskiego Gimnazyum filologiczne protestanckie, założone w połowie XVI w. ; kilka szkół elementarnych; wyższa szkoła żeńska; zakład preparandów do seminaryów nauczycielskich; w r. 1871 było 1300 analf. Mieszkańcy okoliczni trudnią się przeważnie 12

Leszno

Leszno