watnych 8425, a mianowicie dm. mieszk. 3631, młynów 49, fabryk i magazynów 280, zabudowań gospod. 4465. Za włókę chełm. płacą 140 3300 tal. , czyli 2 50 tal. za mr. Południowa wschodniopruska kolej przechodzi przez pow. na dłg. 5. 87 mil; dworce są w Styrławkach, Lecu i Wydminach. Prócz tego są 2 państwowe bite trakty 1 z Leca na W. Styrławki Gr. Stürlack do granicy pow. rastemborskiego, 2, 6 m. dł. ; 2 z Rynu do Styrławek 1. 19 m. dłg. Powiatowe bite trakty są następ. 1 leckowęgoborski 1 m. dłg. ; 2 leckojańsborski 2. 86 m. dłg. ; 3 wydmińskomargrabowski 1. 31 m. dłg. i 4 ryńsko ządzborski przez Mikołajki 1, 01 m. dłg. Po zwyczajnych drogach jest komunikacya z powodu górzystego położenia czasami utrudniona, mianowicie na wiosnę i w jesieni; zimą zaś jest po lodzie na gęstych jeziorach znacznie ułatwiona. Wodna droga umożebniona jest przez kanał zbudowany r. 1764, który łączy Sniardwy z Lewientynem i służy niemal wyłącznie do spławiania drzewa z borów jańsborskich. Pod względem melioracyi zasługują na wzmiankę osuszone obszerne bagna staświńskie, gdzie obecnie są żyzne łąki; spuszczono także jez. Kruklińskie i jez. Wąż i osuszono błota niedlickie. Jez. wydmińskie spuszczono o 8 stóp r. 1867, przez co zyskano 800 mr. dobrej roli. Ludności liczono w pow. leckim 1873 r. 38830, niemców 20465; tylko po polsku mówiących 18364, podczas kiedy 1837 r. było 21207 Polaków i 3086 Niemców; skąd wynika, że germanizm robi tu wielkie postępy. Co do wyznania było 1873 r. 38258 ew. , 316 katol. , 40 sekciarzy, 44 dysydentowi 172 żydów, którzy w L. mają swoją synagogę. R. 1875 liczono 39992 mk. Kościołów jest 9, duchownych 11, szkół publicznych 73, prywatnych 4, do których uczęszcza 34 chłopców i 61 dziewczat. Nauczycieli było razem 93, nauczycielek 25, dzieci szkólnych 7514; chłopców 3463, dziewcząt 4051. Ubogich, których pow. utrzymywać musi, było 1873 r. 648; wydano na nich 6916 tal. Od r. 1867 wzrosła ludność o 259 dusz czyli o 6. 66 proc. Na milę kw. przypada 2495 dusz. Ludność trudni się głównie, bo aż 80 proc, rolnictwem, liczba rzemieślników wynosi 12 proc, czyli 755; w Lecu i Rynie jest ich 210, na wsiach 545. Handlem zajmuje się w 2 miastach 46 kupców. Lekarzy było r. 1874 w całym pow. 5, i to w L. 3, w Rynie 1, w Wydminach 1; aptek 3, po jednej w każdej z co dopiero wymienionych miejscowości. Jarmarki odbywają się 4 razy w L. , 4 w Wydminach i 6 razy w Rynie. Stacyj poczt. jest 7 w L. , w Rynie, w Styrławkach, Miłkach, Zelkach Neuhof, w Wydminach i w Orłowie. St. telegr. jest tylko w L. Przemysł fabryczny znajduje się na niskim stopniu liczą tylko młynów wodnych 2, olejowych 12, garbarni 2, tartaków 2, wiatraków 16, gorzelni 16, browarów 7, cegielni 5, fabryk octu 5, mydła 1, pieców do wypal, wapna 3. Oprócz tego są w Rynie 2 parowe tartaki, a w L. 1 i 1 fabr. machin. Dość znacznym jest przemysł tkacki; w samym L. jest w zakładzie karnym 67 warsztatów. W pow. liczą prócz tego 2360 warszt. płótna a 53 warszt. bawełny i 2 innych tkanin. W żniwa płacą chłopu 10 sbr. , kobiecie 5 sbr. , w zimie chłopu 5, kobiecie 3 sbr. przy 8go dzinnej pracy. W r. 1873 opuściło pow. 30 osób, przybyło z Rossyi i naturalizowało się 9. Parafij lut. jest 8. L. obejmuje 24 wiosek. Miłki 20, Zelki 12, Orłowo 7, Ryn 29, Rydzewo 9, Styrławki 6, Wydminy 12. Katolicy pow. leckiego należą do dekanatu reszelskiego, nie posiadają żadnego kościoła; najbliższy kościół katol. jest w Ełku, gdzie jest stacya misyjna. utrzymywana przez towarzystwo św. Wojciecha i Bonifacego. Dawniej, około r. 1550, znajdowały się kościoły katol. w L. , w Miłkach, Wydminach, Rynie, Juchach, Styrławkach, Rydzewie i w Orłowie. Proboszcz katol. w L. posiadał 4 włóki na podstawie przywileju z r. 1475. Z katol. proboszczów leckich wymieniają starsze źródła ks, Macieja z Brzostowa w dyec. płockiej 1481, ks. Jana także stamtąd 1484 i Piotra 1531. Podatków płacił pow lecki r. 1872 od grun. 10973 tal. 2 sbr. 7 fen. , od budynków 3306 tal. 14 sbr. , od dochodów 1254 tal. , klasowego 20393 tal. , od procederu 2280 tal. Do sejmiku pow. należało 1873 r. właśc. dóbr ryc. 14, dóbr chełm. 5, deputowanych miast 8 5 z L. i 3 z Ryna, ze wsi 3. Do parlamentu wybiera pow. lecki razem z pow. węgoborskim 1 deputowanego. Sąd powiat. jest w L. ; do niego należy także komisya sądowa w Rynie. Dla parafii wydmińskiej, orłowskiej i dla Nowego Dworu Neuhoff, odbywają się 8 razy do roku kadencye sądowe w Jańsborku. W końcu nadmieniamy, że dzisiejszy pow. lecki został zaludniony dopiero w XIV, XV i XVI wieku, przeważnie przez kolonistów polskich. Założono wprawdzie także niektóro wsie niemieckie i osiedlono niektórych Niemców, ale żywiołu polskiego było w całym powiecie tyle, że śród niego Niemcy nie zdołali się utrzymać. Według Kętrz. O ludn. pols. 486 497 i Toppena Gesch. Masurens, str. 110 111 otrzymały swoje przywileje, albo zostały założone W. Styrławki r. 1387, M. Styrławki r. 1407, Kamionki r. 1436, Płociczno 1438, Grzybowo 1440, W. Konopki, Miłki i Staświny 1475, Spierst 1480, Lipieńskie i Wosewo 1487, Kożuchy 1549, Kruklin 1552, Szczybały 1554, Paprotki i Siedliska 1555, Sulimy 1563, Rydzewo, Kozin i Marcinowa wola 1571. Ze szlachty

Lec