dm. , zamek, 4 folw. 1184 mk. 23 kat. . Parafia tutejsza już w 1530 r. przyjęła wyznanie augsburskie a w 1540 r. ostatecznie została urządzona gmina kościelna. W 1668 r. odebrano gminie kościół i zwrócono go wraz ze szkołą katolikom. Ewangielicy wystawili dom modlitwy 1744 r. , kościół kat. dla braku parafian zamknięty został w 1758 r. , lecz dopiero po 1840 r. zwrócony ewangielikom. Ruellenhaeuser niem. , ob. Rylówka. Rueppertswalde 1. Gross, fol. , pow. morąski, st. p. Maldeuten; 9 dm. , 137 mk. 2. R. Klein, fol. , tamże; 4 dm. , 66 mk. Ruesshof niem. , ob. Rysowo. Ruestern Mittel, Nieder i Ober, wś i dobra, pow. lignicki, par. ew. Ober Ruestern, kat. w Lignicy. W r. 1842 R. Mittel miało 43 dm. , 282 mk. 58 kat. ; R. Nieder 29 dm. , zamek, 237 mk. 35 kat. ; R. Ober 54 dm. , 323 mk. 29 kat. , kościół par. ew. , szkołę ew. , fabrykę syropu kartoflanego. Rufinek, ob. Podszynkowiszki. Rugajec, wś włośc, pow. oszmiański, w 4 okr. pol. , gm. Derewno, okr. wiejski Suporośna Słoboda, o 14 w. od gminy a 116 w. od Oszmiany, ma 19 dm. i 142 mk. kat. 75 dusz rewiz. Rugale 1. wś, pow. rossieński, gm. Taurogi, o 73 w. od Rossień. 2. R. , wś, tamże, o 73 w. od Rossień. Rugi, u Buszyńskiego Rugie, wś, pow. rossieński, gm. i par. Kołtyniany, o 44 w. od Rossień. Rugiany, wś, pow. kowieński, w 2 okr. pol. , o 58 w. od Kowna. Rugia, wyspa na morzu Baltyckiem, przedzielona ciaśniną Sztralzundzką od stałego lądu, łączyła się niegdyś z lądem. Płn. wscho dnie i wschodnie burze morskie, przynoszące lody z Botnickiej i Fińskiej zatoki, uderzały tak długo o ten wyskok stałego lądu, aż z czasem stał się półwysep wyspą, a raczej ostrowiskiem. R. należy do wysp płaskich; spodni jej pokład stanowią formacye kredowe, które w ostrych przylądkach wybiegły ku północy i płn. wschodowi stromo po nad morze. Obszar wyspy obejmuje 17 1 2 mil kwadr. , obwód brzegów wynosi przeszło 50 mil. Biegną one tak kręto, a morze tak liczne tworzy zatoki i cieśniny, że na całej wyspie nie ma ani jednego punktu oddalonego od morza więcej niż o milę. Na pokładach kredowych leżą warstwy napływowe, odznaczające się rozmaitością wielką tak pod względem składu, jako też i kształtów poziomu. Cały zrąb wyspy jest wysoki, więcej zbieżysty ku zachodowi, a podnoszący się zlekka ku środkowi. Powierzchnia wyspy nie ma gór właściwych, ale tylko lekkie pagórki, pasma wyżyn lesistych i obnażenia skał kredowych, które ostro spadają ku morzu. Najwyższym punktem wyspy jest Stopnica Kamienna, dziś Stubenkammer zwana, wznosząca się 128 mt. npm. Jedna jej część opada urwistym brzegiem ku morzu, druga, dalsza, częścią ostremi przylądkami, które łagodnym łukiem oprawiają brzeg wyspy. Najbardziej poszarpane, prócz zatoki Podbórza, są brzegi półwyspów, które się z obszarem wyspy łączą. Główniejsze półwyspy są wszystkie na otwarte morze rzucone, są niemi Mnichów, Jasmund, Witów, Wałów, Chełm i Żudar, oprócz dwudziestu wysp i ostrowów drobnych, które do tego ostrowiska należą. Dzięki pokładowi żyznej gleby pięknie zieleni się ostrów i uroczo sklepią się buczyny cienisto po wynioślejszych częściach. Rzek większych nie ma, ale do dwudziestu potoków przerzyna głębsze doliny i wąwozy, uchodząc w nagłych spadkach do morza i tworząc na samych wybrzeżach zwierciadło przymorskich jezior, oddzielonych od morza niekiedy tak wąskim przesmykiem, że z kąpieli morskiej do jeziornej przestąpić można jednym krokiem. Razem z przyległemi wysepkami tworzy wyspa powiat należący do obwodu regencyi sztralzundzkiej. Ma on obszaru 967 klm. kwadr. i 45, 318 mk. Miastem powiatowem są Góry Bergen, górujące rzeczywiście nad wyspą; wznies. 250 st. npm. Była tu niegdyś stolica książąt panujących w Rój grodzie Rugigród, Rugard. Na płn. ztąd wznoszą się malownicze wzgórza Granicy, a na najwyższym punkcie stoi myśliwski zamek księcia Podbórz, Rezydencya książęca w Podbórzu Putbus blisko morza, licząca około 1800 mk. , przedstawia się wspaniale. Jestto jakby jeden park wielki, starannie pielęgnowany. Znajduje się tu teatr i liczne piękne gmachy; między innemi i instytut pedagogiczny. Z powodu kąpieli bardzo odwiedzanych, pobudowano tu hotele, kurhauzy i t. p. zakłady. Mieszkańcy trudnią się rolnictwem i chowem bydła, mianowicie na półwyspie Witów, który nazywają spiżarnią wyspy. Pierwszą wzmiankę o mieszkańcach wyspy znajdujemy u Widukinda. Wspomina o nich jako o sprzymierzeńcach Otona I przeciw Słowianom. Powtarza toż za nim Sakso, kronikarz, zowiąc ich Rivani. W połowie XI w. pisze o nich Adam, biskup bremeński Bremen, nazywając ich Rani, Runi, a wyspę Reune. Odtąd napotykają się u różnych kronikarzy różne nazwy i mieszkańców i wyspy. I tak Verani, Rani, Rugani, Roiani, Rjanen, Verania, Ruia, Ruja, Roja, Royen, Rivien, Ruń. Dzisiejsza nazwa Rugia Ruegen dostała się wyspie dopiero w wiekach średnich. Wywodzono nazwę od owych Rugian Rugier, którzy z Herulami Italię podbili, poparto twierdzenie po Ruellenhaeuser Ruellenhaeuser Rueppertswalde Ruesshof Ruestern Rufinek Rugajec Rugale Rugi Rugiany Rugia