Rudau 1. terytoryum ziemi sambijskiej. Przy utworzeniu biskupstwa sambijskiego i podziale w r. 1258 pozostało przy zakonie. Wprawdzie odnośny dokument nie wymienia go wyraźnie, ale dzieje późniejsze to stwier dzają, odtąd zwie się terytoryum to kameratem. Leży na granicy posiadłości biskupich i zakonnych, obok kameratu Wargen, Quednau i Powunden. 2. R. , wś, pow. rybacki, st. pocz. Laptau; 35 dm. , 450 mk. , 131 ha. Tu zaszła w 1370 r. walka między Krzyżaka mi a Litwinami. Ad. N. Rudaw 1. wś i folw. nad jez. Piotrkowskiem, pow. lipnowski, gm. i par. Nowogród, odl. o 20 w. od Lipna, ma 13 dm. , 230 mk. Folw. R. rozl. w 1885 r. mr. 855 gr. or. i ogr. mr. 633, łąk mr. 143, pastw. mr. 17, wody mr. 28, nieuż. mr. 34; bud. mur. 11, z drzewa 2; płodozmian 11polowy. Bo włościan należy 30 os. i 441 mr. 2. R. , rumunek, pow. lipnowski, gm. i par. Nowogród, odl. o 24 w. od Lipna, ma 4 dm. , 36 mk. , 247 mr. Według reg. pob. pow. lipnowskiego z r. 1564 we wsi Rudaw, w par. Nowogród, siedzieli Kalich, Federek, Krzywda, Kraczala, Porsz, Dzadzo, Liska i inni. Był tam karczmarz, rzem. , 4 zagr. , 3 hultaje, młyn Bierzgiel o 2 kołach, 2 sołtysie łany. Wszyscy poddani bisk. kujawskiego. Płacono poboru 10 fl. 22 gr. Pawiński, Wielkp. , II, 330. Br. Ch. Rudawa, wś i folw. , pow, pińczowski, gm. Złota, par. Chroberz, odl. 9 w. od Pińczowa, posiada młyn wodny i 37 osad włośc. W 1827 r. było 24 dm. , 176 mk. W 1873 r. folw. Ru dawa rozl. mr. 473 gr. or. i ogr. mr, 256, łąk mr. 103, pastw. mr. 26, lasu mr. 66, nieuż. mr. 22; bud. mur. 5, z drzewa 8; płodozmian 5po lowy; las urządzony. Wś R. os. 37, z gr. mr. 118. W XV w. R. , w par. Chroberz, należała do Jakuba i Jana z Międzygórza h. Kopaszyna, miała 2 1 2 łany km. i karczmę z rolą. Dziesię cinę snopową i po 4 pęki konopi dawano prebendzie Nieprowskiej. Wartość dziesięciny wynosiła 4 grzywny. Był też dwór i dwa folwarki, z których dziesięcinę snopową da wano par. św. Wawrzyńca w Wiślicy Dłu gosz, L. B. , I, 427 i II, 371. W 1579 r. Ka tarzyna Jasińska miała tu 4 osadu. , 2 łany, 2 zagr. , 3 biednych, 2 rybak. , 1 rzem. , 1 łan pusty Pawiński, Małop. , 218. Br. Ch. Rudawa 1. wś, pow. dzisieński, w 2 okr. pol. , gm. Jody, okr. wiejski Zamosz, o 12 w. od gminy a 92 w. od Dzisny, ma 17 dm. , 100 mk. różnych wyznań w 1864 r. 35 dusz rewiz. ; należy do dóbr Janowo, Roemerów. 2. R. , wś i dobra nad bezim. rzką, tamże, o 12 w. od gminy a 91 1 2 w. od Dzisny, 1 dm. , 9 mk. starow, w 1864 r. 7 dusz rewiz. ; własność Łastowskich. 3. R. , dobra, pow. grodzieński, w 2 okr. pol. , gm. Hołynka, o 62 w. od Grodna. Była tu filia b. parafii katol. w Wielkiej Brzostowicy. J. Krz. Rudawa al. Rudawka, prawy dopływ rzeczki Ilii, w pow. kijowskim. Rudawa, rzeka, lewy dopływ Wisły. Powstaje w obr. gm. Rudawy, pow. chrzanowski, z połączenia Rudawki al. Racławki z Krzeszówką, pomiędzy torem kolei żel. ces. Ferdynanda od płn. a gościńcem krakowskotrzebińskim, na wys. 247 mt. npm. Podąża w kierunku wsch. przez obszar Rudawy, Kleszczów, Zabierzów, gdzie przerzuca się na płn. stronę toru drogi żel. , zwracając się zarazem na płd. wsch. Na tej przestrzeni przyjmuje Bętkówkę al. Łączki, płynącą z pow. olkuskiego; poczem się dwoi, zanim zabierze strumień Zelkowkę. Dalej wije się R. tuż na płn. wschod. granicy Zabierzowa; brzegi nagle się obniżają, a pokrywające je łąki stają się mokrzejsze, a po części zalane. Płynąc dalej ku płd. wsch. zabiera z lew. brz. Wierzchówkę al. Kluczwodę, a cokolwiek poniżej Wodonkę czyli Wodonczą. Od ujścia tych strumieni koryto R. zmienia kierunek na płd. zach. Przerzyna obszerne, często zalewane łąki, następnie dosięga skał zabierzowskoszczyglickich. Płynąc popod uroczą Skałą Kmity, zrasza łąki szczyglickie, a od ujścia strugi od Balic, zwraca się na płd. wschód. Koryto ma 4 mt. szer. , nurt 60 cmt. , brzegi 1 1 4 mt. wysokie. Od Szczyglic do Mydlnik napotykamy ślady dwu dawnych koryt. Prawe, suche, odbiega nieregularnie ku płd. , lewe zaś bieży wprost na wschód tuz obok skał Młynki 262 mt. , tworzy z prawem wyspę; dalej płyną rozdwojone równolegle, lewe idzie na młyn Podkamycze, prawe opływa go od płd. Minąwszy Mydlniki płynie stale dwoma ramionami. Koryto prawe dzikie od Mydlnik aż do Krakowa w kierunku wschod. przez błonia. Koło tak zwanej Retoryki na Piasku w Krakowie łączy się z korytem lewem roboczym. Pod wsią Kawiory rozdwojone, wysyła ku płd. ramię robocze. Na płn. od Zwierzyńca, pod mostem koryto się rozszerza, dopiero pomiędzy ogrodami zwierzynieckimi, ujęte powtórnie rowem, idzie na młyn klasztorny i wpada do Wisły. Zdaje się, że pod Mydlnikami koryto prawe jest dzikie, a lewe robocze. Koryto lewe sięga czasów Łokietka. Ponieważ otoczone murami miasto, nieposiadało dostatecznej ilości wody, przeto Mikołaj Gierlak postarał się o sprowadzenie jej rowami z Rudawy, co własnym nakładem i według swego planu uskutecznił. Do dziś to sztuczne koryto płynie na płn. od dzikiego, pod Kawiorami, a dopłynąwszy Łobzowa, zagina się znów na płn. , mija pałac łobzowski, pod Czarną Wsią ocembrowane przybiera kierunek płd. , dostarcza wody łazienkom, obraca mły

Rudau

Rudau

Rudaw

Rudawa