wielki park ze zwierzyńcem, teatr, opera i balet. Wszystko to założone i zebrane przez senatora hr. Ilińskiego, który przez cesarza Pawła wyłącznie faworyzowany, ogromnemi przez niego był obdarzony skarbami. Dziś w B. . ledwie ślady z tego wszystkiego pozostały. Pałac, który najdłużej i najlepiej się utrzymywał, przed niewielu laty padł pastwą płomieni, a liczne zbiory sztuki i starożytności rozproszyły się po różnych miejscach a wiele z nich od pożaru przepadło. Obecny właściciel Henryk Stecki posiada tu wiele rodzinnych pamiątek, jak zbiory archiwalne, stare portrety, pamiątkowe sprzęty, puchary itp. , przeniesione z Międzyrzecza. i Dobra romancwieckie, mające 17, 152 dzies. ziemi dworskiej, składają się ze wsi Kozary, Hołubeć, Wróblowiecka Osada, Szulajówka, Rajec, Romanowska Osada, Melańce i Wójtowce. Pomiędzy R. a wsią Kozary bierze początek rzka Niwna dopł. Słuczy. W R. urodził się muzyk Ign. Feliks Dobrzyński. Rozległą włość romanowską wraz z Cudnowem w połowie XVI w. trzymała kniahyni Ilinaja, znana Beata ks. Ostrogska, z domu Kościelecka, nie spełniając przynależnych powinności, jak widać z rewizyi zamku żytomierskiego odbytej 1545 r. Włość romanowska była k zamku, z toje wołosti była dań hroszowaja i medowaja i służba na zamok, w kotoroj wołosti i teper jest osmdesiat służeb ludej, tuju wołost uprosił sobie u korola JMC starosta żytomirski neboszczyk pan Dmitr i syn jeho Bo huchwał, tuju wołost derżyt knehini Ilinaja k Czudnowu, z toje wołosti żadnoje pomoczy ani roboty niet, wsiu powinowatost ich obernuła k Czudnowu, a na to dej żadnoje twerdosti ne maj et. Włość romanowska zobowiązana była w zamku żytomierskim wężu worotnuju i ktomu dwie horodni werch pokrywati, i kołodki i kamenie na toj węży i na horodniach kłasti, i klikat, i staceju i podwody dawati, a teper tuju wołost derżyt knahyni Ilinaja k Czudnowu, i toje powinnosti ne każet pełniti Jabłonowski, Rewizye, 142 i 129. Na mocy tranzakcyi kolbuszowskiej ostatni ordynat Ostrogski darował w 1753 r. R. Wielki Ołtarzewskiemu. Następnie włość romanowska przeszła na własność hr. Ilińskiego a w końcu do Steckich. Ob. Arch. J. Z. R. , cz. VI, t. 2 484. 4. R. , st. dr. żel. kijowskobrzeskiej, w pow. nowogradwołyńskim, pomiędzy st. Olszanką w pow. żytomierskim, o 13 w. a Peczanówką o 11 w. , odległą jest o 222 w. od Kijowa, 75 od Koziatyna a 132 w. od Zdołbunowa. 5. R. , wś i folw. , pow. zasławski, należy do klucza sławuckiego. 6. B. , wś, pow. zasławski, i folwark należący do klucza białogródeckiego dóbr sławuckich. 7. R. , ob. Romanowo, Romanówka i Romanowska 0sada. J. KrzRomanówów 1. rus. Romaniew, wś, pow, bobrecki, 11 klm. na płn. wsch. od Bobrki, urz. pocz. w miejscu. Na zach. leżą Podhorodyszcze i Dźwinogród, na płn. Horodysławice, na płn. wsch. Podjarków, na wschód Siedliska i Kopań, na płd. Świrz dwie ostatnie w pow. przemyślańskim. Wieś leży w dorzeczu Wisły za pośrednictwem potoków Kiszczyce, powstającego w płn, zach. narożniku wsi, a uchodzącego do Kabanówki dopływu Pełtwi, i małej strugi podążającej do pot. Kocurowskiego. Zabudowania wiejskie leżą w środku obszaru 280 mt, . Na płd. od nich wznosi się Kamienna Góra do 435 mt. znak triang. Płd część wsi lesista; zajmtiją ją las Podhorodyszcze ze szczytem Kamula 477 mt. Na płn. od zabudowań leży folw. i gorzelnia. Płn. część wsi opada do 268 mt. Na nagim szczycie góry Kamiennej al. Romanowskiej sterczą ogromne głazy piaskowca nakształt zwalisk. Płn. wsch. ściana spada stromo ku przepaści, z której sterczą wierzchołki drzew na dnie rosnących. Stok płn. zach. pokrywa pokład jpiasku, zawierający między innymi skamieniałościami najliczniej rodzaje Ostrea i Terehratula Dziędzielewicz, Krawędź wyżyny podolskiej między Świrzem a Gniła Lipą, Kosmos, II, str. 43. Własn. wiek. hr. Alfreda Potockiego ma roli or. 516, łąk i ogr. 186, pastw. 22, lasu 2247 mr. ; wł. mn. roli or. 906, łąk i ogr. 418, pastw. 148, lasu 2 mr. W r. 1880 było 171 dm. , 1013 mk. w gm. , 16 dm. , 148 mk. na obsz. dwor. ; 130 rz. kat. , 953 gr. kat. . 78 izrael. ; 185 Polaków, 947 Rusinów, 28 Niemców. Par. rz. kat. w Bóbrce, gr. kat. w miejscu, dek. bobrecki, archidyec, lwowska. Do par. należą folw. Czerniów al. Czerniej ów i wieś Podhorodyszcze. We wsi jest cerkiew p. w. św. Michała, szkoła etat. jednokl. i kasa pożyczk, z kapit. 1656 złr. W r. 1601 rozgraniczono wsie Świrz, Romanow i Podhorodyszcze Arch. kraj. we Lwowie, T. , t. 40, str. 1435. Wr. 1563 wydany był przywilej założenia miasta Romanowa w ziemi lwowskiej Rkp. Os. Nr 2836, str. 129. W r. 1689 uwalnia Jan HI księdza obrz. gr. w Romanowie Grzegorza Lewickiego od ponoszenia wszelkich ciężarów 1. c. C, t. 458, str. 2724. R. jest miejscem urodzenia 1804 r. Józefa Supińskiego, ekonomisty, pierwszego u nas samoistnego pracownika na polu socyologii. 2. B. , gajówka i pasieka koło Folwarków, na obsz. dwor. Monasterzysk, w pow. buczackim. 3. R. al. Romaniw, grupa domów w Bruchnalu, pow. jaworowski. Lu. Dz. Romanów 1. al. Romanowo, niem. Romanshof, osada wiejska, pow. czamkowski, z kośc. protestanckim, rozciąga się wzdłuż le Romanow Borysoglebsk